2-F.S.

            Vekilleri         : Av. Z.D., Av. R.Y., Av. D.F.

            Davalı           : Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı

            Vekili              : Av.V.B.

 O L A Y          :Davacı A.S. rahatsızlığı nedeniyle Antalya Doğum ve Çocuk Bakımevine başvurmuş hastanede görevli Dr. A.Ö. tarafından kendisine sağ yumurtalıkta kist olduğu teşhisi konularak ameliyatla alınması gerektiği bildirilmiştir. Hasta bir gün sonra Dr. A.Ö. tarafından ameliyata alınmıştır. Ameliyat esnasında kanama durmadığından Devlet Hastanesinden çağrılan doktorlarla yapılan konsültasyon sonucu kist sanılarak alınan parçanın atipik bir böbrek olduğu anlaşılmıştır. Hastanın durumunun kötüleşmesi üzerine Antalya Tıp Fakültesi Hastanesine kaldırıldığında çekilen röntgende böbrek yerinde görülen karartının nedenini anlamak için ikinci ameliyat yapılmış bunun da önceki ameliyatta unutulan gazlı bez olduğu görülmüştür. Doğuştan tek böbrekli olduğu anlaşılan ve ameliyat sonucu böbreksiz kalan hastanın böbrek makinesine bağımlı kalması nedeniyle annesi F.S.’dan böbrek nakli yapılarak hasta kurtarılmıştır.

Davacılar vekilleri 24.7.1985 tarihinde adli yargıya başvurarak davalı Dr. A.Ö.’in kusuru ile A.S.’ın hayatı boyunca doktor kontrolünde ve ilaç kullanma zorunda kaldığını ve iş yapamaz duruma düştüğünü, diğer yandan anne F.S.’nın da tek böbrekle kaldığını ve adli müzaherete muhtaç bulunduklarını ileri sürerek maddi ve manevi tazminat davası açmışlardır.

Antalya Asliye 2. Hukuk Mahkemesi; 30.4.1987 gün ve E:1985/593, K:1987/312 sayılı kararıyla, davalı doktoru tazminata mahkum etmiştir.

Kararın taraflarca temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 22.12.1987 gün ve 9631-9437 sayılı kararıyla, Anayasa’nın 129/5. ve 40. maddelerinden bahisle, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davalarının, kendilerine rücu edilmek kaydıyla idare aleyhine açılacağı gerekçesiyle mahkeme kararını bozmuş, karar düzeltme istemi de reddedilmiştir.

Antalya Asliye 2. Hukuk Mahkemesi bozma kararına uyarak 2.6.1988 gün ve 294/388 sayıyla, davayı husumet yönünden reddetmiş ve karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

Bunun üzerine davacılar aynı istekle Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığını hasım göstererek 4.8.1988 tarihinde idari yargıya başvurmuşlardır.

ANTALYA İDARE MAHKEMESİ; 30.11.1988 gününde, 713-864 sayıyla; dava dilekçesinde, zararın doktorun kişisel kusurundan doğduğunun ileri sürüldüğü, davalı idarenin hizmet kusurundan sözedilmediği, esasen daha önce olayda adli yargının kendini görevli görererek esasa girmek suretiyle karar verdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

Bunun üzerine Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı hasım gösterilerek yeniden adli yargıda tazminat istemiyle açılan davada ANTALYA 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ 10.7.1989 gün ve 191/639 sayıyla; davalı idarenin görev ve süre defini yerinde görmeyerek davayı esastan inceleyip kısmen kabul etmek suretiyle maddi ve manevi tazminata hükmetmiştir.

Kararın davalı idare tarafından temyiz edilmesi üzerine YARGITAY 4. HUKUK DAİRESİ 14.6.1990 gün ve E:1989/10426, K:1990/5228 sayıyla, olayın hizmet kusuru yönünden değerlendirilmesinin idare mahkemesinin görevi olduğu, yargı yolu bakımından dava dilekçesinin reddi gerekirden esasın incelenmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle mahkeme kararını bozmuş, bozma kararına uyan ANTALYA 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ, 30.1.1991 gün ve E:1990/974. K:1991/25 sayıyla görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

Davacılar Asliye Hukuk Mahkemesine verdikleri 10.4.1991 tarihli dilekçeyle adli ve idari yargı yerleri arasında meydana gelen olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesini istemeleri üzerine, adli ve idari yargı dosyaları Asliye 1. Hukuk Mahkemesinin 9.7.1991 gün ve E:1990/974, K:1991/25 sayılı yazılarına bağlı olarak Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

Böylece, adli ve idari yargı kararları arasında 2247 sayılı Kanunun 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur.

            İNCELEME VE GEREKÇE           :

 Türk Milleti adına karar veren Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü, Mustafa ŞAHİN’in Başkanlığı’nda: Şükrü Kaya EROL, Ekrem SERİM, Feridun TAŞKIN, Alp Yüksel FIRAT, İrfan ERDİNÇ ve Osman ŞİMŞEK’ in katılmaları ile yaptığı 14.10.1991 günlü toplantıda, Geçici Raportör- Hakim Ayten ANIL’ın raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine toplantıya katılan Savcı İsmet GÖKALP ile Danıştay Başsavcısı yerine toplantıya  katılan Savcı M. İlhan DİNÇ’in,  Anayasa’nın 125. ve 129. maddeleri ile bu maddelere paralel hüküm taşıyan 657 sayılı Kanunun 13. maddesi karşısında kamu kuruluşunda, kamu görevlisinin fiilinden dolayı meydana geldiği ileri sürülen zararın tazmini istemiyle açılan davanın idari yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği yolundaki yazılı ve sözlü düşünceleri alındıktan sonra

             GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

             Dava , hatalı ameliyat yapıldığı, ileri sürülerek uğranılan maddi ve manevi zararların tazmini istemiyle açılmıştır.

            Anayasa’nın 125. maddesinin son fıkrasında: idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü olduğu belirtilmekte; 129. maddesinin 5. bendinde: “memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yetkilerini kullanırken işledikleri kusurlardan doğan tazminat davaları, kendilerine rücu edilmek kaydıyla ve kanunun gösterdiği şekil ve şartlara uygun olarak, ancak idare aleyhine açılabilir.” hükmü bulunmaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 13. maddesinde de: kişilerin kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili olarak uğradıkları zararlardan dolayı, bu görevi yerine getiren personel aleyhine değil, ilgili kurum aleyhine dava açacakları, kurumun genel hükümlere göre personele rücu hakkının saklı olduğu hükmüne yer verilmiştir.

            Doğum ve Çocuk Bakımevinin Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’na, bağlı bir kamu kuruluşu; ameliyatı yapan doktorun da devlet memuru statüsünde çalışan bir görevli olduğu, olayın görev sırasında meydana geldiği, dosya içeriğinden anlaşılmakta ve esasen bu konuda bir uyuşmazlık da bulunmamaktadır. Bu durumda Anayasa’nın açıklanan maddelerine ve 657 sayılı Kanunun 13. maddesi kapsamına giren kamu hukukuna tabi bir görevle ilgili olarak uğranılan zarar sözkonusu olduğundan, uyuşmazlığın öncelikle görüm ve çözümünün idari yargıya ait olması gerekir.

            Bu itibarla, kamu hizmetini yürütmekle görevli kılınmış kamu kurumunun anılan hizmetin yürütülmesi sırasında kişiye verdiği zararın tazmini istemine ilişkin bulunan bu davanın incelenmesi ve kamu hizmetinin yöntemine göre yapılıp yapılmadığının tespiti idari yargının görevine girmekle, idare mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

             SONUÇ         :Anlaşmazlığın, niteliğine göre davanın İDARİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiğine, bu nedenle Antalya İdare Mahkemesinin 30.11.1988 günlü, 713-864 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 14.10.1991 gününde KESİN OLARAK  OYBİRLİĞİ  ile karar verildi.