Ceza Bölümü         2005/4 E.  ,  2005/10 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacı           : K.H. 

Yakınan        : M.K.K.

Mağdurlar     : 1-K.Ş.

                       2-F.G.

                          3-F.D.

                          4-V.E.

                          5-A.U.

                          6-H.İ.

                          7-D.G.

                          8-Y.O.

Sanık             : M.Ö.

                          OLAY             : Çorlu/Tekirdağ 105. Top. A. 3. K/M Top. Tb. Komutanlığı emrinde görevli sanık Top. Er M.Ö.’ün, Temmuz 2000-28.11.2000 tarihleri arasında, aynı Komutanlık emrinde görevli mağdur Top. Er F.G.’ten para istemesi ve mağdurun parasının olmadığını söylemesi üzerine, palaska ile ellerine ikişer kez vurduğu, bir başka gün mağdurun sanığın daha önce kendisinden aldığı parayı istemesi üzerine, yüzüne iki tokat attığı, yine aldığı parayı istemesi yüzünden başka bir gün suratına tokat atıp, ayaklarına tekme ile vurduğu, birkaç gün sonra mağdurdan para istediğinde parasının olmadığını söyleyen mağdura yine iki kez tokat attığı, bir gün yemekhanede bulunduğu sırada yakınındaki masada oturmakta olan Top. Er M.K.K.’e hitaben elinde oynamakta olduğu çakıyı göstererek “Bunu 1979/4’lere hazırlıyorum. Günü geldiğinde herkes görecek. Herkesin hesabını soracağım” demek suretiyle silahlı tehdit suçunu işlediği, batarya deposundan personele istihkakları olan malzemelerin dağıtıldığı sırada, izinsiz atlet alan sanığı şikayet eden mağdur Top. Er F.D.’a palaska ve yumrukla defalarca vurduğu, bir başka gün bordür taşı döşeme çalışması sırasında, yine mağdurun ellerine dört kez sigara değdirdiği, koğuş görevlisi olup  olmama  konusunda  tartıştığı Top. Er  K.Ş.’e  kızıp, tekme ve tokat vurduğu, nöbetten gelen ve omuzu ağrıdığı için viziteye çıkacağını söyleyen Top. Er V.E.’ın dizine iki kez  tekme  atıp, omuzuna  yumrukla vurduğu, bir akşam Top. Er K.Ş.’i yanına çağırarak kendisine zengin olduğu hususunda yalan söylediği için, oturduğu yatağın bir yerinden bıçak çıkartarak mağdurun koluna birkaç kez vurup kestiği, kolunu yıkayıp gelen mağdura  “bu da bahşişi” diyerek koluna bıçak ile iki çizik daha attığı, kep yüzünden aralarında tartışma çıkan Top. Er A.U.’a tekme ve palaska ile vurduğu, garajda oturdukları bir gün, ayaklarını yıkamadıklarını söyleyerek Top. Er H.İ. ile D.G.’e palaska ile vurduğu, yemekhane sorumlusu olduğu bir gün, sigara alıp verme yüzünden bir başka erle tartışan Top. Er Y.O.’a tekme ve yumrukla vurduğu, böylece, sanığın müessir fiil, silahlı tehdit suçlarını işlediği ileri sürülerek, mağdur F.G.’e karşı işlediği ileri sürülen ve eylemine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 456/4., (4 kez uygulanmak suretiyle), yakınan M.K.K.’e karşı, eylemine uyan aynı Kanun’un 191/2., mağdur F.D.’a karşı, eylemine uyan aynı Kanun’un 456/4. (2 kez uygulanmak suretiyle), mağdurlar K.Ş. ve V.E.’a karşı eylemine uyan aynı Kanun’un 456/4. (2 kez) mağdur K.Ş.’i bıçakla yaralamaktan eylemine uyan aynı Kanun’un 456/4, 457/1., mağdur A.U., H.İ., D.G. ve Y.O.’a karşı işlediği ileri sürülen ve eylemlerine uyan aynı Kanun’un 456/4. (4 kez) maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle 5.Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 21.2.2001 gün ve E:2001/67, K:2001/120 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

5. KOLORDU  KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 29.11.2001 gün ve E:2001/841, K:2001/1056 sayıyla; asker kişi sanığın, dosya içinde bulunan Sağlık Kurulu Raporu ile 14.5.2001 tarihinden itibaren askerliğe elverişli olmadığı tespit edilerek terhis edilmesiyle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin kesildiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Çorlu Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

ÇORLU ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 4.3.2004 gün ve E:2002/22, K:2004/211 sayıyla; sanığın, suç gününde asker kişi olup, bu nedenle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş ve karar kesinleşmeden Mahkeme-mize gönderilen dava dosyasında, Uyuşmazlık Mahkemesi’nce 1.7.2004 gün ve E:2004/20, K:2004/20 sayılı kararı ile, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşmadığından, aynı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan başvurunun reddine karar verilip dosyanın Mahkemesine gönderilmesinden sonra, bu kez dosyadaki eksiklik giderilerek, karar kesinleştikten sonra, dava dosyası, kendisine gelmekle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Tülay TUĞCU’nun Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Hasan DENGİZ, M. Sadık LİMAN’ın  katılımlarıyla yapılan 7.2.2005 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik bulunmadığı, askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın  incelenmesine  oybirliği ile karar verildi. 

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay  Başsavcı  Yardımcısı Ersun ÇETİN’in, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.     

 Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmektedir. 

            Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile maddenin ikinci tümcesinde yer alan "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." sözcükleri iptal edilmiştir. 

            Bu duruma göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesiyle birlikte sanığa yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.   

Somut olayda, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, suç tarihinde sanığın asker kişi olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de, sanığın sadece asker kişi olması askeri mahkemede yargılanması için yeterli olmayıp, bunun yanında ayrıca, yüklenen eylemin askeri suç olması ya da eylemin asker kişiye karşı veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlenmiş olması kriterlerinden en az birisinin de bulunması gerekmektedir. Unsurları ve cezalarıyla Türk Ceza Kanunu'nda düzenlenmiş olan "etkili eylem, silahlı tehdit" suçlarının "askeri suç" olmadığı kuşkusuzdur. Yargılama sırasında sanığın terhis edildiği  dosya  içindeki  bilgi  ve  belgelerden  anlaşılmaktadır. Yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması, sanığın askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesilmiş olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa'nın 4191 sayılı Yasa ile değişik 17. maddesi hükmü uyarınca, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Çorlu Asliye  Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Çorlu Asliye Ceza Mahkemesi’nin 4.3.2004 günlü ve E:2002/22, K:2004/211 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 7.2.2005 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.