Sanıklar         : 1- T.D

                          2- A.S

                         OLAY             : İzmir/Gaziemir Ulş. Ok. ve Eğt. Mrk. Komutanlığı emrinde görevli sanık Onb. T.D’in baş gardiyan olarak, aynı Komutanlık emrinde görevli sanık Ulş. Er A.S’ün gardiyan olarak görevlendirildikleri birlik disiplin cezaevinde, Ocak 2005 ayı içersinde, disiplin cezalarının infazı için cezaevinde bulunan aynı Komutanlık emrinde görevli Er F.Y, Onb. İ.T, Er N.K., Er C.B. ve Er S.K.’ya karşı kanun veya nizamın cevaz vermediği şekilde şiddet istimal ettikleri, sanık Onb. T.D’in, Er E.A.’tan bir adet cep telefonu isteyerek telefonun kendisine teslimini sağladığı, bu hususu temin için keyfi olarak E.A.’a kötü davrandığı, böylece, kişisel çıkar sağlamak için memuriyet nüfuzunu kötüye kullanarak sair surette memuriyet görevini kötüye kullanmak suçunu işlediği ileri sürülerek, sanık Onb. T.D’in eylemine uyan 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 186,80. maddeleri ile Askeri Ceza Kanunu’nun 115/2. maddesi, sanık Ulş. Er A.S’ün eylemine uyan 765 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 186. maddesi uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Hava Eğitim Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 20.7.2005 gün ve E: 2005/303, K: 2005/320 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

HAVA EĞİTİM KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 24.8.2006 gün ve E:2006/78, K:2006/410 sayıyla, sanıklara yüklenen ve Türk Ceza Kanunu’nun 186. maddesinde düzenlenmiş bulunan suçun askeri suç olmadığı, askeri bir suça bağlı bulunmadığı ve yargılama sırasında sanıkların terhis edilmesiyle askeri mahkemede yargılanmalarını gerektiren ilginin de kesildiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, İzmir 10. Asliye Ceza Mahkemesi’ne  gönderilmiştir. 

İZMİR 10. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 26.2.2007 gün ve E:2006/539, K:2007/118 sayı ile, suç tarihinde asker kişi olan sanıkları, askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak ve askeri mahalde işlendiği ileri sürülen suç nedeniyle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, kendisine gelmekle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler; Rıdvan ALTUN, Sezai AKBULUT, Ramazan ÖZKEPİR, Hasan DENGİZ, Bilgin AK, İrfan YILMAZLAR’ın, katılımlarıyla yapılan 03.03.2008 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME: Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden eksiklik görülmediği, askeri ve adli yargı yerleri arasında Türk Ceza Kanunu’nun 186. maddesinde düzenlenen suç nedeniyle olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ayla SONGÖR’ün adli yargı,  Askeri Yargıtay  Başsavcı Yardımcısı Ercan ÇOBAN’ın davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:     

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.    

 Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmekte iken, maddenin "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." tümcesi Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. 

            Buna göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır. 

Somut olayda, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince asker kişi sanıklara yüklenen eylemin askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak ve askeri mahalde  işlendiği gerekçesine yer verilmiş ise de, sanıkların yargılama aşamasında terhis edildiklerinin dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmış olması, yüklenen suçun askeri suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanıkların askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesilmiş olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa'nın 4191 sayılı Yasa ile değişik 17. maddesi hükmü uyarınca, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve İzmir 10. Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir. 

SONUÇ : Davanın  çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle İzmir 10. Asliye Ceza  Mahkemesi’nin 26.02.2007  gün ve E:2006/539, K:2007/118 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 03.03.2008 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.