Hukuk Bölümü 1997/3 E., 1997/2 K.

  • KAMU ARACI
  • KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE AİT ARACIN YAPTIĞI TRAFİK KAZASI
  • TAZMİNAT DAVASI
  • TRAFİK KAZASI
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 19 ]
  • 2577 S. İDARİ YARGILAMA USULÜ KANUNU [ Madde 2 ]
  • 2918 S. KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU [ Madde 85 ]
  • 2918 S. KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU [ Madde 90 ]
  • 2918 S. KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU [ Madde 106 ]
  • "İçtihat Metni"

    OLAY : Davacı, 4.3.1990 tarihinde, Karayollarına ait kar temizleme aracının İnegöl-Domaniç yolunda, 16 FT 227 plakalı aracına çarparak hasara sebep olduğunu ileri sürerek, meydana gelen zararın Karayolları Genel Müdürlüğü ve kar temizleme aracının sürücüsünden müştereken ve müteselsilen tahsil edilmesi istemiyle 26.3.1990 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.

    İNEGÖL ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 15.7.1991 gün ve E. 90/196, K. 91/366 sayıyla; bir kamu kurumunun idari kararlarına dayalı kamu görevinin yapılması sırasında meydana gelen zararın tazmin edilmesi istemine ilişkin davanın, 2577 sayılı Yasa`

    `nın 2. maddesine göre idari yargı yerinin görevine girdiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz sonucu Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 1.4.1993 gün ve E. 92/213, K. 93/3050 sayıyla; Karayolları Genel Müdürlüğüne yönelik temyiz itirazının reddine, dosyada mevcut bilirkişi raporundan resmi araç sürücüsünün kusursuz olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle ve sonuç itibariyle mahkemenin görevsizlik kararının onanmasına karar vermiştir.

    Davacı, 14.6.1993 tarihinde bilirkişi raporuyla tespit edilen tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle idari yargı yerine başvurmuştur.

    BURSA 2. İDARE MAHKEMESİ: 11.12.1995 gün ve E. 93/431, K. 95/878 sayıyla; davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Kararın temyiz edilmesi üzerine Bursa Bölge İdare Mahkemesi 31.10.1996 gün ve 22-382 sayıyla; davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiğine ve 2247 sayılı Yasanın 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmek üzere mahkemesine iadesine re`

    `sen nihai olarak karar vermiş, dosya Bursa 2. İdare Mahkemesi Başkanının 26.12.1996 gün ve 3 sayılı yazıları ekinde Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir.

    İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü, Selçuk Tüzün`

    `ün Başkanlığında, O. Hulusi Mustafaoğlu, Yekdil Yasun, Nursel Aymakoğlu, Zafer Kantarcıoğlu, Dr. Erol Alpar ve Halit Karabulut`

    `un katılmaları ile yaptığı 3.02.1997 günlü toplantıda, raportör Hakim Ayten Anıl`

    `ın raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı Erdoğan Güneş`

    `in davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi gerektiği; Danıştay Başsavcısı yerine katılan Savcı Sinan Yörükoğlu`

    `nun idari yargı yerinin görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da alındıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

    Dava, Karayollarına ait kar temizleme aracının sebebiyet verdiği zararın tazmin edilmesi istemiyle açılmıştır.

    13.10.1983 günlü, 2918 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 25.6.1988 günlü, 330 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve bu Kararnameyi aynen kabul eden 31.10.1990 gün ve 3672 sayılı Yasa ile değişik 106. maddesinde: "Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine ve belediyelere kamu iktisadi teşebbüslerine ve kamu kuruluşlarına ait motorlu araçların sebep oldukları zararlardan dolayı bu Yasa`

    `nın işletenin hukuki sorumluluğuna ilişkin hükümleri uygulanır." denilmektedir. Yasa`

    `nın değişik sekizinci kısmının "Hukuki Sorumluluk ve Sigorta" başlıklı birinci bölümünde yer alan 85. ve 90. maddelerinde: Motorlu araçların trafik kurallarına ve gereklerine aykırı davranışları sonunda meydana gelen zararlar nedeniyle özel ve tüzel kişilerle, kamu tüzel kişilerinin ayırım yapılmadan, aynı sorumluluk kurallarına bağlı olmaları öngörülmüştür. Yasa`

    `nın 90. maddesinde de: "Maddi tazminatın biçimi ve kapsamı ile manevi tazminat konularında Borçlar Yasasının haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır." denilmektedir.

    Bu suretle Yasa, kamu idare ve kurumlarına ait ve bu arada kamu hizmetine tahsis edilen motorlu araçların verdikleri zararlardan dolayı, trafik olaylarından doğan zararların özelliğini gözönünde tutarak, kamu idare ve kurumlarının özel kişilerle eşit şartlarda aynı esaslara göre sorumlu tutulması gerektiğini ifade etmiş olmaktadır. Yasanın sözü edilen hükümleri karşısında, kamu araçlarının verdikleri zararlardan dolayı idare, kamu hukuku kurallarına göre değil, "İşleten" sıfatıyla özel hukuk kurallarına göre sorumlu tutulabilecektir. 90. madde hükmünde de, Trafik Yasasına dayanılarak istenilen tazminata ilişkin davanın adli yargı yerinde çözümleneceği anlaşılmaktadır.

    Açıklanan nedenlerle davanın adli yargı yerinde çözümlenmesine, bu nedenle Bursa Bölge İdare Mahkemesinin 2247 sayılı Yasa`

    `nın 19. maddesi uyarınca yaptığı başvurusunun kabulüyle, İnegöl Asliye Hukuk Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekmektedir.

    SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre davanın adli yargı yerinin görevine girdiğine, bu nedenle İnegöl Asliye Hukuk Mahkemesi`

    `nin 15.7.1991 gün ve E. 90/196, K. 91/366 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 3.2.1997 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.