T.C.

UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/242

KARAR NO : 2021/299

KARAR TR : 03/05/2021

ÖZET: 2247 sayılı Kanun'un 14. maddesinde öngörülen koşulları tamamen taşımayan BAŞVURUNUN REDDİ gerektiği hk.

K A R A R

Davacı : T.İnşaat Turizm Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi

Vekilleri: Av. E.Ç.K. - S.E.

Davalı :Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanlığı

Tepebaşı Sosyal Güvenlik Merkezi

Vekili : Av. E.K.

I. DAVA KONUSU OLAY

1. Davacı vekilinin; davalı tarafından 02/07/2020 tarihli, 26143035-E.7810096 sayılı kararla, müvekkili şirkete 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 'nun 8. maddesinin birinci fıkrası, 86. maddesinin birinci fıkrası ve 86. maddesinin on üçüncü fıkrasında belirtilen bazı yükümlülükleri yerine getirmediği gerekçesiyle aynı Kanunun 102. maddesine istinaden idari para cezası uygulandığı, bu cezaya karşı müvekkilince komisyona yapılan itirazının 02/07/2020 tarihli, 26143035-206.99-E.781095 sayılı yazıyla haksız olarak reddedildiği, müvekkilince bu cezanın 24/07/2020 tarihinde Kuruma ödenmek zorunda kalındığından bahisle, idari para cezası düzenlenmesine ve bu cezaya itirazın reddine dair işlemlerin iptaline, müvekkilince ödenen 20.076,34 TL tutarında idari para cezasının, personelin geriye dönük SGK ücretinin ve cezasının faizi ve bütün fer'ileriyle birlikte iadesine, vekalet ücreti ile dava harç ve giderlerinin fer'ileriyle birlikte davalı tarafın üzerinde bırakılmasına karar verilmesi istemleriyle idari yargı yerinde dava açtığı anlaşılmıştır.

II. UYUŞMAZLIĞA İLİŞKİN BAŞVURU SÜRECİ

A. İdari Yargıda

2. Eskişehir 2. İdare Mahkemesinin 20/08/2020 tarihli ve E.2020/583, K.2020/521 sayılı kararıyla, dilekçe red kararı verilmiştir. Kararın ilgili kısmı şöyledir:

"...

Dava dilekçesinin incelenmesinden; davacı şirketin 5510 sayılı Kanunda yer alan yükümlülükleri ihlal ettiğinden bahisle aynı Kanunun 102. maddesi uyarınca 11.257,00.-TL idari para cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin 02.07.2020 tarih ve E.78110096 sayılı Eskişehir Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Tepebaşı Sosyal Güvenlik Merkezi işlemi, 02.07.2020 tarih ve E.78110095 sayılı Eskişehir Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Tepebaşı Sosyal Güvenlik Merkezi işleminin hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali ile bu işlemler nedeniyle ödenen 20.076,34 TL ile personelin geriye dönük SGK ücreti ve cezasının faiz ve tüm ferileriyle birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle iş bu davanın açıldığı görülmüş ise de, dava konusu edilen istemlerin (idari para cezası ve itirazın reddine ilişkin komisyon kararı) ayrı işlemler olması ve hukukî değerlendirmesinin ayrı ayrı yapılacak olması nedeniyle dava konusu iki işlem arasında 2577 sayılı Yasanın yukarıda hükümleri aktarılan 5. maddesi anlamında maddi ve hukuki bakımdan bağlılık bulunmadığı sonucuna varıldığından, her bir istem (idari para cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin 02.07.2020 tarih ve E.78110096 sayılı işlem ve bu işlem nedeniyle ödenen idari para cezasının iadesine karar verilmesi istemiyle ayrı, itirazın reddine ilişkin 02.07.2020 tarih ve E.78110095 sayılı işlem ile bu işlem nedeniyle ödenen prim tahsilatı ile personelin geriye dönük SGK ücreti ve cezasının faiz ve tüm ferileriyle birlikte iadesine karar verilmesi istemiyle ayrı olmak üzere) yönünden ayrı dilekçeyle, iki ayrı dava açılması gerektiğinden dava dilekçesinin yukarıda hükümleri aktarılan 2577 sayılı Yasanın 5. maddesi hükümlerine aykırı düzenlendiği anlaşılmaktadır.

..."

3. Dilekçe red kararı üzerine, davacı vekili yeni dava dilekçesiyle önceki dilekçesindekine benzer yöndeki istemlerle; 11.257 TL tutarındaki idari para cezasına yapılan itirazın reddi kararının iptali ile karar nedeniyle ödenmek zorunda kalınan prim tahsilatı ile personelin geriye dönük SGK ücreti ve cezanın faiz ve fer'ileri toplamı olduğunu belirttiği 8.819,34 TL'nin iadesi talepleriyle idari yargı yerinde dava açmıştır.

4. Eskişehir 2. İdare Mahkemesinin 04/09/2020 tarihli ve E.2020/626, K.2020/549 sayılı kararıyla; davanın görev yönünden reddine dair verilen kararın kesinleştiği anlaşılmıştır. Kararın ilgili kısmı şöyledir:

"...

Dava dosyasının incelenmesinden, dava konusu komisyon kararının davalı idarece Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele (KADİM) projesi kapsamında davacı şirketten belge talep edilmesi üzerine davacı tarafından yapılan itirazın reddedilmesine ilişkin olduğu ve dava konusu tazmin isteminin bu işlem nedeniyle ödenen prim tahsilatı, personelin geriye dönük SGK ücreti ve cezasının faiz ve tüm ferileri ile birlikte toplam 8.819,34 TL'nin iadesine karar verilmesi istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri incelendiğinde; 5510 sayılı Kanun uyarınca tesis edilen işlemlerden sadece 102. maddesine istinaden verilen idari para cezalarına karşı idare mahkemelerine dava açılabileceği, 102. maddesine istinaden verilen idari para cezaları dışında, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan diğer uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görüleceği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, davacı şirketten Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele (KADİM) projesi kapsamında Eskişehir İl Emniyet Müdürlüğünden gelen kimlik bildirim belgesine istinaden belge talep edilmesi üzerine,belge talep edilmesine ilişkin işleme yapılan 01.07.2020 tarihli itirazın reddine ilişkin 02.07.2020 tarih ve E.78110095 sayılı Eskişehir Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Tepebaşı Sosyal Güvenlik Merkezi komisyon kararının iptali ile bu işlemler nedeniyle ödenen prim tahsilatı, personelin geriye dönük SGK ücreti ve cezasının faiz ve tüm ferileri ile birlikte toplam 8.819,34 TL'nin iadesine karar verilmesine ilişkin dava konusu uyuşmazlığın idari para cezasına ilişkin olmadığı anlaşıldığından, 5510 sayılı Kanun’un yukarıda aktarılan hükümleri gereğince iş bu davanın görüm ve çözümünü adli yargı mercilerinin (iş mahkemelerinin) görev alanına girdiği sonucuna varılmıştır.

..."

5. Davacı vekili, benzeri yöndeki taleple ancak; idari para cezasının iptali ile ödenen idari para cezasının iadesi yönünden açılan davanın, Eskişehir 2. İdare Mahkemesinin E.2020/625 sayılı dosyası ile derdest olduğunu belirttiği 22/09/2020 tarihli dilekçesiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

6. Uyuşmazlık Mahkemesince, Eskişehir 2. İdare Mahkemesinin E.2020/625 sayılı dosyasına erişim sağlanması neticesinde; söz konusu dosyadaki dava konusunun SGK Başkanlığı Tepebaşı Sosyal Güvenlik Merkezinin 02/07/2020 tarihli, 26143035-E.7810096 sayılı kararıyla aynı davacıya kesilen "idari para cezasının iptali istemi" olduğu ve bu davanın istinaf aşamasında derdest olduğu anlaşılmıştır.

B. Adli Yargıda

7. Davacı vekili, Eskişehir 3. İş Mahkemesinin E.2020/47 sayılı dosyasına sunduğu 11/02/2021 tarihli dilekçesinde; adli yargıda açılan davanın konusunun, idari para cezası ve bu cezaya itirazın reddi nedeniyle müvekkilinin ödediği 8.819,34 TL'lik prim tahsilatı ile personelin geriye dönük SGK ücreti ve cezanın faiz ve ferileri toplamının iadesine karar verilmesi talebinden ibaret olduğunu belirtmiştir.

8. Eskişehir 3. İş Mahkemesinin 25/02/2021 tarihli ve E.2021/46, K.2021/19 sayılı kararıyla; yargı yolu yanlışlığı nedeniyle idari para cezasına yapılan itirazın reddi kararının iptaline yönelik dava dilekçesinin reddine, bu talep açısından yargılama yapma görevinin idari yargıya ait olduğunun tespitine dair verilen karar, 26/03/2021 tarihinde kesinleşmiştir. Kararın ilgili kısmı şöyledir:

"Mahkememizin 2020/47 Esas sayılı dosyasında açılan davada 05/11/2020 tarihli celsenin 1 numaralı ara kararında, dava konusu olan "İdari para cezası yönünden yapılan itirazın reddi kararının iptali"yönünden talebin tefrikiyle ayrı bir esasa kaydedilmesine karar verildiğinden, dosya tefrik edilerek 2021/46 Esas sırasına kaydedilmekle;

...

Somut olayda, davacı tarafın idari para cezasına kurum nezdinde itiraz edildiği, itirazın reddi neticesinde Eskişehir 2. İdare Mahkemesinin 2020/625 esas sayılı dosyası ile idari para cezasının iptali ve ödenen idari para cezasının iadesi için dava açıldığı, davanın derdest olduğu,davacının mahkememizde açtığı davada idari para cezasına yapılan itirazın reddi kararının iptali yönündeki talebi aynı zamanda idare mahkemesinde idari para cezasının iptali için açtığı dava ile talep sonucu ile aynı nitelikte olduğu, davacı taraf idari para cezasına itiraz ettiklerini ancak 02/07/2020 tarih ve 26143035-206.99 E.7810195 sayılı kararında buna yer verilmediğini iddia etmiş ise de bu durumun mahkememizin görevli hale getirmeyeceği, idari para cezasına itirazın reddi kararının iptali talebi hususunda yargılama yapma görevinin idari yargıya ait olduğunun belirgin olması ..."

9. Uyuşmazlık Mahkemesince, Eskişehir 3. İş Mahkemesinin E.2020/47 sayılı dosyasına erişim sağlanması neticesinde; söz konusu davanın davacısının aynı olduğu ve davadaki 06/04/2021 tarihli duruşmada Eskişehir 2. İdare Mahkemesinin E.2020/625 sayılı dosyasının sonucunun beklenilmesine, duruşmanın 06/07/2021 tarihine bırakılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.

10. Davacı vekili tarafından olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle Eskişehir 3. İş Mahkemesine sunulan dilekçeyle dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesi talep edilmiştir.

III. İLGİLİ HUKUK

11. Anayasa'nın "Uyuşmazlık Mahkemesi" başlıklı 158. maddesi şöyledir:

"Uyuşmazlık Mahkemesi adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözümlemeye yetkilidir.

Uyuşmazlık Mahkemesinin kuruluşu, üyelerinin nitelikleri ve seçimleri ile işleyişi kanunla düzenlenir. Bu mahkemenin Başkanlığını Anayasa Mahkemesince, kendi üyeleri arasından görevlendirilen üye yapar.

Diğer mahkemelerle, Anayasa Mahkemesi arasındaki görev uyuşmazlıklarında, Anayasa Mahkemesinin kararı esas alınır."

12. 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun'un "Mahkemenin görevleri" başlıklı 1. maddesinin birinci fıkrası şöyledir:

"Uyuşmazlık Mahkemesi; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş, adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili ve bu kanunla kurulup görev yapan bağımsız bir yüksek mahkemedir."

13. 2247 sayılı Kanun'un "Olumsuz görev uyuşmazlığı" başlıklı 14. maddesi şöyledir:

"Olumsuz görev uyuşmazlığının bulunduğunun ileri sürülebilmesi için adli ve idari yargı mercilerinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararların kesin veya kesinleşmiş olması gerekir.

Bu uyuşmazlığın giderilmesi istemi, ancak davanın taraflarınca (…) ileri sürülebilir."

14. 2247 sayılı Kanun'un "İncelemede izlenecek sıra" başlıklı 27. maddesi şöyledir:

"Uyuşmazlık Mahkemesi, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceler; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddeder."

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

15. Uyuşmazlık Mahkemesinin Celal Mümtaz AKINCI’nın başkanlığında, Üyeler Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Birol SONER, Aydemir TUNÇ, Nurdane TOPUZ ve Ahmet ARSLAN'ın katılımlarıyla yapılan 03/05/2021 tarihli toplantısında, Raportör-Hâkim Burak Cenk İLHAN’ın, 2247 sayılı Kanun’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan, ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın başvurunun reddi gerektiği yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

16. Yukarıda belirtilen mevzuat hükümlerine göre; 2247 sayılı Kanun'un 14. maddesi kapsamında Uyuşmazlık Mahkemesine başvurulabilmesi için, adli ve idari yargı mercilerinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararların kesin veya kesinleşmiş olması gerekmektedir.

17. Dosyaların incelenmesinde; davacı vekilince 2247 sayılı Kanun'un 14. maddesi kapsamında olumsuz görev uyuşmazlığı çıktığı ileri sürülen kararların; Eskişehir 2. İdare Mahkemesinin 04/09/2020 tarihli ve E.2020/626, K.2020/549 sayılı kararı ile Eskişehir 3. İş Mahkemesinin 25/02/2021 tarihli ve E.2021/46, K.2021/19 sayılı kararı olduğu görülmekte ise de, her iki kararın içeriğinde belirtilen dava konularının farklı olduğu anlaşıldığından, 2247 sayılı Kanun'un 14. maddesinde öngörülen adli ve idari yargı mercilerinin konusu aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri koşulu gerçekleşmemiştir.

18. Yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurulduğunda; 2247 sayılı Kanun'un 14. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan başvurunun, aynı Kanun'un 27. maddesi uyarınca reddi gerekmiştir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

2247 sayılı Kanun'un 14. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Kunun'un 27. maddesi uyarınca REDDİNE,

03/05/2021 tarihinde, OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.

Başkan Üye Üye Üye

Celal Mümtaz Şükrü Mehmet Birol

AKINCI BOZER AKSU SONER

Üye Üye Üye

Aydemir Nurdane Ahmet

TUNÇ TOPUZ ARSLAN