Sanıklar         : 1- Ç.D.

                                     2- M.Ö.

             O  L  A  Y       : Sivil kişi sanıklar Ç.D. ile M.Ö.'in, 24.4.2002 günü, ot toplamak amacı ile bulundukları birinci derece kara askeri yasak bölgesi olan Aras nehri kıyısında Sazlık Bölgesi olarak bilinen yerde yakalandıkları, böylece, birinci derece kara askeri yasak bölgesine izinsiz girdikleri ileri sürülerek, eylemlerine uyan 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu'nun 25/b. maddesi uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Aralık Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 23.5.2002 gün ve E:2002/91, K:2002/57 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

 ARALIK ASLİYE CEZA MAHKEMESİ : 27.11.2002 gün ve E:2002/93, K:2002/238 sayıyla; sanıklara yüklenen eylemin, Askeri Ceza Kanunu'nun 57. maddesi delaletiyle Türk Ceza Kanunu'nun 135. maddesinde düzenlenen suçu oluşturduğu, bu nedenle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası,12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

 12. MEKANİZE PİYADE TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ : 9.4.2003 gün ve E: 2003/957, K:2003/228 sayıyla; sanıkların hayvan otlatmak ve ot toplamak amacı ile birinci derece askeri yasak bölgesine girdikleri, eylemlerinin gizlice ve özel kasıt altında gerçekleşmediğinin açık olduğu, böylece eylemin 2565 sayılı Yasa'nın 25/b maddesi kapsamında bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın  temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası,12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

 İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Tülay TUĞCU’nun Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, İhsan AKÇİN,  Muvaffak TATAR, Erol KÜÇÜKARSLAN, Hasan DENGİZ, M. Sadık LİMAN’ın  katılımlarıyla yapılan 1.7.2004 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Derya YAMAN’ın, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine  ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

 ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

            353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

 "Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.

             Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanıklara yüklenen suçun, 1632 sayılı Yasa'nın 57. maddesi uyarınca "askeri suç" olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de; olay kısmında ve yerel mahkemelerin görevsizlik kararlarında belirlendiği üzere, yüklenen eylem "birinci derece askeri yasak bölgesine girmek" ten ibarettir. Bu suçun da askeri bir suç olmadığı, askeri bir suça da bağlı bulunmadığı kuşkusuzdur.

             Olayda, 353 sayılı Yasa'nın asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi ve benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın Ek-6. maddesinde yazılı koşulların da bulunmaması nedeni ile davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi, bu nedenle Aralık Asliye Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

 SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Aralık Asliye Ceza Mahkemesi’nin 27.11.2002 günlü ve E:2002/93, K:2002/238 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 1.7.2004 günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.