Ceza Bölümü         2001/111 E.  ,  2001/111 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

            Davacı           : K.H.

            Sanıklar         : 1-G.K.

                                     2-A.B.

                                     3-T.T. 

            O  L  A  Y       : Sivil kişi sanıklar G.K., A.B. ve T.T.'ın, 8.12.1995 ve 15.12.1995 tarihlerinde, ayrı ayrı balıkçı tekneleri ile, askeri yasak bölge olan, polakar iskelesi, Askeri Gazino ve mayın iskelesi önlerinde avlandıkları, böylece, birinci derece askeri yasak bölgesine izinsiz girdikleri ileri sürülerek, eylemlerine uyan 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu’nun 24/1. maddesi uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Gölcük Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 19.3.1996 gün ve E:1996/198, K:1996/144 sayılı ve sanıklar G.K. ile A.B. hakkında aynı suçtan, aynı Savcılıkça ayrıca 8.4.1996 gün ve E:1996/337, K:1996/255 sayılı  iddianameleriyle kamu davası açılmıştır. 

GÖLCÜK ASLİYE CEZA MAHKEMESİ :Sanıklar hakkında ayrı ayrı açılan davaların birleştirilmesine karar verdikten sonra, 11.3.1998 gün ve E:1996/176, K:1998/205 sayıyla; sanıklara yüklenen eylemlerin Askeri Ceza Kanunu'nun 57 ve Türk Ceza Kanunu'nun 135/1. maddelerinde düzenlenen suçu oluşturduğu, bu nedenle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, sanıklar vekilinin temyizi üzerine, Yargıtay 7. Ceza Dairesi'nin hükmün onanmasına ilişkin kararı ile kesinleşen dava dosyası, Donanma Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

DONANMA KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ : 6.2.2001 gün ve E: 2001/180, K:2001/9 sayıyla; yüklenen eylemin Askeri Ceza Kanunu'nun 57 ve Türk Ceza Kanunu'nun 135. maddesinde düzenlenen suçu oluşturmadığı, sanıkların amaçlarının avlanmak olduğu, bu nedenle askeri güvenlik bölgesine girip yakalandıkları, bu durumda eylemlerinin 2565 sayılı Yasa kapsamında kaldığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, Donanma Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

 İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER’in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ’ın  katılımlarıyla yapılan 12.11.2001 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Yavuz Sezai KARAA’nın, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir. 

ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

            353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir. 

            Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanıklara yüklenen suçun, 1632 sayılı Yasa'nın 57. maddesi uyarınca "askeri suç" olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de; olay kısmında ve yerel mahkemelerin görevsizlik kararlarında belirlendiği üzere, yüklenen eylem "birinci derece askeri yasak bölgesine girmek" ten ibarettir. Bu suçun da askeri bir suç olmadığı, askeri bir suça da bağlı bulunmadığı kuşkusuzdur. 

            Olayda, 353 sayılı Yasa'nın asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi ve benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın Ek-6. maddesinde yazılı koşulların da bulunmaması nedeni ile davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi, bu nedenle Gölcük Asliye Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ: Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Gölcük Asliye Ceza Mahkemesi'nin 11.3.1998 günlü, E:1996/176, K:1998/205 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 12.11.2001 günü kesin olarak oybirliği ile karar verildi.