|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2018/759 KARAR NO : 2018/834 KARAR TR: 24.12.2018 |
ÖZET : Mülkiyeti davacıya ait "Bağ" vasfındaki taşınmazın vasfının "Evli-Bağ" olarak düzeltilmesiistemiyle açtığı davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk. |
KARAR
Davacı : H.D.
Vekili : Av. T.P.
Adli Yargıda
Davalı: Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
Vekili: Av. H.T.
İdari Yargıda
Kayseri Valiliği
Vekili: Av. H.U.
O L A Y : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili adına kayıtlı bulunan Kayseri İli, Kocasinan İlçesi, Erkilet-Zade Mahallesi Tımarhane Mevkiinde kain 959 m2 yüzölçümlü "evli-bağ" vasfındaki taşınmazın, davalı tarafından yapılan kadastro çalışmalarında 8583 ada, 128 parsel ve bağ vasıflı olarak 874,39 m2 yüzölçümlü olarak tespit edildiğini, 01/04/2015 tarihli dilekçesi ile eski tapusunda "evli-bağ" olarak görünen ve 959 m2 yüzölçümlü taşınmazının eski hale getirilmesi için müracaatta bulunduğunu, Kadastro Müdürlüğü tarafından eski hale getirilmesinin mümkün olmadığının, 10 yıl içinde dava açılabileceğinin bildirildiğini, müvekkilinin taşınmazının "evli-bağ" vasfında olup evveliyatının müvekkilinin murisi Mehmet Durukan adına kayıtlı iken vefatı ile diğer mirasçıların hisselerini müvekkiline satmaları neticesinde müvekkiline geçtiğini; evveliyatında da "evli-bağ" olarak göründüğünü; müvekkilinin bu taşınmaz üzerinde bulunan evinin onarım işleri için 08/11/2013 tarihinde Kocasinan Belediye Başkanlığı'na müracaat ettiğini ve müsaade alarak tamirat işlerine başladığını, o tarihlerde çektirmiş olduğu fotoğraflarda taşınmaz üzerinde ev olduğunun gözükmekte olduğunu ileri sürerek, mülkiyeti müvekkiline ait olan Kayseri İli, Kocasinan İlçesi, Erkilet Zade Mahallesi Tımarhane Mevkii K34-B20-D-1-D pafta, 8583 ada, 128 parselde kayıtlı 874,39 m2 yüzölçümlü bağ vasfında görünen taşınmazın vasfının "evli-bağ" olarak düzeltilmesine, tapu siciline "evli-bağ" olarak tesciline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.
KAYSERİ 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ : 5.6.2017 gün ve E:2017/127, K:2017/171 sayı ile, toplanan delillere ve yargısal içtihatlara göre somut dava ele alındığında; davacı her ne kadar niza konusu Kayseri İli, Kocasinan İlçesi, Erkilet Zade Mahallesi Tımarhane mevkii 8583 ada, 128 parselin tapu kaydında cinsinin bağ olarak yazıldığını ancak taşınmazın hali hazırda "evli-bağ" vasfında olduğunu beyanla eldeki davayı açmış ise de Yargıtay kararında vurgulandığı üzere tapuda cins düzeltilmesi işlemleri tapu idaresinde yapılması gereken idari bir görev olup, idareye başvurulması sonrası alınan kararlara karşı da İdare Mahkemelerine başvurulabileceği, bu hali ile cins tashihinin idari yoldan yapılması gerekmekte olup, mahkemelerinin görevli olmadığından davanın görev yönünden usulden reddine karar vermiş, bu karara karşı davacı vekili istinaf isteminde bulunmuştur.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi: 14.2.2018 gün ve E:2018/61, K:2018/171 sayı ile, Kayseri 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 5.6.2017 tarih, 2017/127 Esas, 2017/171 Karar sayılı kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan davcının istinaf talebinin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun(HMK) 353/1-b.1. maddesi gereğince esastan reddine karar vermiş, bu karar kesinleşmiştir.
Davacı vekili bu kez aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.
KAYSERİ 2. İDARE MAHKEMESİ: 3.10.2018 gün ve E:2018/535 sayı ile,her ne kadar, davacı vekili tarafından davalı İdare işleminin iptali talep edilmekte ise de, talebin doğrudan, tapu sicilinde "Bağ" olarak tescili yapılan taşınmazın cinsinin "evli-Bağ" olarak düzeltilmesi istemine yönelik, bir başka ifade ile tescil sonucu doğuracak bir talep olduğu gözetildiğinde, ortada idari yargı yetkisi kapsamına giren bir idari dava bulunmadığı ve uyuşmazlığın çözümlenmesinde, Medeni Kanun hükümlerine göre adli yargı yerlerinin görevli bulunduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle mahkemelerinin görevsizliğine, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyiş Hakkında Kanunun 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Uyuşmazlık Mahkemesi'nin, Hicabi DURSUN’un Başkanlığında, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Birol SONER, Süleyman Hilmi AYDIN, Aydemir TUNÇ ve Nurdane TOPUZ'un katılımlarıyla yapılan 24.12.2018 günlü toplantısında:
l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince, idari yargı dosyası ile birlikte adli yargı dosyası da temin edilmek sureti ile 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen şekilde başvurulduğu ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında doğan görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, mülkiyeti davacıya ait Kayseri İli, Kocasinan İlçesi, Erkilet Zade Mahallesi 8583 ada, 128 parsel sayılı "Bağ" vasfındaki taşınmazın vasfının "Evli-Bağ" olarak düzeltilmesi istemiyle açılmıştır.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun Üçüncü Kısım, İkinci Bölümünde Tapu Sicili başlığı altında; 997.maddesinde, taşınmazlar üzerindeki hakları göstermek üzere tapu sicili tutulacağı, tapu sicilinin, tapu kütüğü ve kat mülkiyeti kütüğü ile bunları tamamlayan yevmiye defteri ve belgeler ile plânlardan oluştuğu, sicilin örneğinin, nasıl tutulacağının ve yardımcı sicillerin Cumhurbaşkanınca çıkartılan yönetmelikle belirleneceği; 998 maddesinde, arazilerin, taşınmazlar üzerindeki bağımsız ve sürekli hakların, kat mülkiyetine konu olan bağımsız bölümlerin tapu siciline taşınmaz olarak kaydedileceği; 1007. maddesinde, tapu sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan Devletin sorumlu olduğu, Devletin, zararın doğmasında kusuru bulunan görevlilere rücu edeceği; Devletin sorumluluğuna ilişkin davaların, tapu sicilinin bulunduğu yer mahkemesinde görüleceği; 1008.maddesinde, taşınmaza ilişkin, mülkiyet, irtifak hakları ve taşınmaz yükleri verehin haklarının tapu kütüğüne tescil edileceği; 1013.maddesinde, tescilin, tasarrufa konu olan taşınmaz malikinin yazılı beyanı üzerine yapılacağı; 1019.maddesinde, tapu memurunun, ilgililerin bilgisi dışında yaptığı işlemleri onlara tebliğ etmekle yükümlü olduğu;1021. Maddesinde, kurulması kanunen tescile tâbi aynî hakların, tescil edilmedikçe varlık kazanamayacağı; 1027.maddesinde, ilgililerin yazılı rızaları olmadıkça, tapu memurunun, tapu sicilindeki yanlışlığı ancak mahkeme kararıyla düzeltebileceği; düzeltmenin, eski tescilin terkini ve yeni bir tescilin yapılması biçiminde de olabileceği; tapu memurunun, basit yazı yanlışlıklarını, Cumhurbaşkanınca çıkartılan yönetmelik uyarınca re'sen düzelteceği hükümleri yer almış; 4721 sayılı Kanunun 913., 997., 998., 1000., 1012. ve 1017. maddelerine dayanılarak hazırlanmış olan ve kararın verildiği tarihte halen yürürlükte olan Tapu Sicil Tüzüğü’nün, “Kaydın değiştirilmesi” başlıklı 72.maddesinde, “(1) Tapu sicilinde değişiklik, hak sahibinin istemine ya da yetkili makam veya mahkeme kararına istinaden yapılır.
(2) Tapu sicilindeki değişiklikler, üzerinin kırmızı mürekkepli kalemle çizilip, değişiklik tarih ve yevmiye numarasıyla yeni kaydın yazılması suretiyle yapılır.
(3) Önceki kayıt bir harfle yazılı ise, değişiklikte de aynı harf kullanılır.
(4) Rehinli alacağın kısmen ödenmesi veya rehnin miktar, faiz, derece, süre gibi unsurlarında yapılacak değişiklikler, düşünceler sütununda ilgili rehnin harfi kullanılmak suretiyle belirtilir.” Hükmüne; “Ana veya yardımcı siciller üzerindeki düzeltmeler” başlıklı 74.maddesinde;
“(1) Kütük, yevmiye defteri ve yardımcı sicillerde, belgelere aykırı basit yazım hatası yapıldığının tespit edilmesi hâlinde, müdür tarafından nedeni düzeltmeler sicilinde açıklanarak, re'sen düzeltme yapılır.
(2) İstem belgesinde yapılan yanlışlık veya eksiklik düzeltilerek belgenin uygun bir yerine yazılmak suretiyle taraflar ve tapu görevlilerince imzalanır ve sicilde buna uygun düzeltme yapılır.
(3) Ana veya yardımcı siciller üzerinde yapılmış hata veya eksikliklerin, ilgililerce sunulan veya başka idarelerce düzenlenen belgelerden kaynaklanması hâlinde, ilgililerin gerçek durumu kanıtlayıcı belgelere dayalı başvuruları üzerine, istem yevmiye defterine kaydedilerek gerekli düzeltme yapılır.
(4) Kütük, yevmiye defteri ve yardımcı sicillerde, belgelere aykırı tescil veya esaslı yazım hatasının düzeltilebilmesi için ilgililerin yazılı olurunun alınması gerekir. İlgililerden birisinin yazılı oluru olmazsa, bu durum beyanlar sütununda belirtilerek, 26/9/2011 tarih ve 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre işlem yapılır.
(5) Yapılacak düzeltmeler hatalı yazımdan sonra hak sahibi olmuş kişilerin hakkını etkileyici nitelikte ise, bu hak sahiplerinin de yazılı olurları aranır.
(6) Müdürlük, ilgililerin bilgisi dışında yaptığı işlemleri tebliğ etmekle yükümlüdür.” Hükmüne; “Tapu sicilindeki bilgilerin güncellenmesi” başlıklı 75.maddesinde, “ (1) Kadastro çalışmalarından kaynaklanan malikin veya hak sahibinin adı, soyadı ve baba adına ilişkin tapu kütüğündeki yazım hataları ilgilisinin başvurusu üzerine;
a) Senetsizden tespitlerde; nüfus kayıt örneği ve taşınmazın bulunduğu belediye veya muhtarlıktan alınacak fotoğraflı ilmühaber,
b) Kayda dayalı tespitlerde; dayanağı kayıt ve belgeler, incelenmek ve gerektiğinde tanık ve varsa tespit bilirkişileri dinlemek ve zeminde inceleme yapmak suretiyle istemin gerçek hak sahibinden geldiği belirlenirse, istem yevmiye defterine kaydedilerek düzeltilir.
(2) Zeminde inceleme, kadastro müdürlüğü teknik personeli ile birlikte yapılır ve inceleme neticesinde teknik rapor düzenlenir. Zeminde incelemede, komşu parsel malikleri, muhtar ve diğer ilgililer dinlenir; vergi kaydı ve diğer her türlü bilgi ve belgeden yararlanılır.
(3) Tapu sicilindeki bilgilerin güncellenmesi ve eksikliklerin giderilmesinde de yukarıdaki fıkralar uygulanır.
(4) Bu madde hükümleri uyarınca kayıt düzeltmeleri için müdürlüklere başvuru yapılması zorunludur.” Hükmüne; “Düzeltmenin şekli”başlıklı 76.maddesinde;
“(1) Yanlış yazım okunacak şekilde, kırmızı mürekkepli kalemle çizilir ve ilk boş satıra doğrusu yazılır.
(2) Kazıntı, silinti, satır aralarına veya sayfa kenarına çıkıntı veya kayda ek yapılmak suretiyle düzeltme yapılamaz.
(3) Yevmiye defterine kaydedilerek yapılan düzeltmelerde tarih ve yevmiye numarası, düzeltmeler siciline kaydedilerek yapılanlarda ise, bu sicilin numarası düzeltilen işlemin üzerine “D.S.” şeklinde başlayarak yazılır. Düzeltme ile ilgili belgeler taşınmaza ait dosyada saklanır.” hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı” başlığını taşıyan 2. maddesinin 1 numaralı bendinde, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları; idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları ile tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar, idari dava türleri olarak sayılmıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; davacının, kayden maliki olduğu 1228 ( yeni 8583 ada 128) parsel sayılı taşınmaz 959 m2 ve "evli-bağ" vasfında iken paftaların yenileme çalışmaları sonucunda "bağ" vasfıyla ve 874.39 m2 olarak tescil edildiğini, taşınmazın eski hale getirilmesi bakımından 01/04/2015 tarihinde Kadastro Müdürlüğüne yaptığı müracaatın reddedildiğini, taşınmazın fiilen "evli-bağ" vasfında olduğunu, 08/11/2013 tarihinde Kocasinan Belediye Başkanlığına evinin onarımı için müracaat ettiğini, o tarihte çekilen fotoğrafta da evin mevcut olduğunu, yapılan tespitin hatalı bulunduğunu ileri sürerek taşınmazın bağ olarak tescil edilen vasfının "evli-bağ" olarak düzeltilerek tapu kaydına tesciline karar verilmesi istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.
Her ne kadar, davacı vekili tarafından davalı idare işleminin iptali talep edilmekte ise de,talebin doğrudan, tapu sicilinde arsa olarak tescili yapılan taşınmazın cinsinin bağlı-ev olarak düzeltilmesi istemine yönelik, bir başka ifade ile tescil sonucu doğuracak bir talep olduğu gözetildiğinde, ortada idari yargı yetkisi kapsamına giren bir idari dava bulunmadığı ve uyuşmazlığın çözümlenmesinde, Medeni Kanun hükümlerine göre adli yargı yerlerinin görevli bulunduğu sonucuna varılmıştır.
Davanın çözümünde adli yargının görevli olduğuna, bu nedenle Kayseri 2. idare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Kayseri 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 5.6.2017 gün ve E:2017/127, K:2017/171 sayılı kararının kaldırılması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Kayseri 2. idare Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile Kayseri 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 5.6.2017 gün ve E:2017/127, K:2017/171 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 24.12.2018 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye
Hicabi Şükrü Mehmet Birol
DURSUN BOZER AKSU SONER
Üye Üye Üye
Süleyman Hilmi Aydemir Nurdane
AYDIN TUNÇ TOPUZ