Hukuk Bölümü 1997/69 E., 1998/2 K.

  • DOĞALGAZ TARİFELERİ TAVAN FİYATINI AŞAN ZAMMA KARŞI AÇILAN DAVA
  • OLUMLU GÖREV UYUŞMAZLIĞI ÇIKMASI İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR
  • SÜRE KOŞULU
  • UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNE BAŞVURU SÜRESİ
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 10 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 12 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 27 ]
  • "İçtihat Metni"

    OLAY : Davacı Apartman Yönetimi tarafından, doğalgaz tarifeleri hakkındaki Bakanlık Genelgesinde öngörülen tavan fiyatı aşan şekilde zam yapıldığı ileri sürülerek, doğalgaz tarifelerinin yeniden belirlenmesine ilişkin Encümen kararının iptali istemiyle Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığına karşı 25.4.1995 tarihinde idari yargı yerine dava açılmıştır.

    ANKARA 9. İDARE MAHKEMESİ'nin 13.11.1996 günlü, E. 1995/523 sayılı ara kararı ile hasım mevkiine alınan EGO Genel Müdürlüğü tarafından verilen birinci savunmada görev itirazında bulunulmuştur.

    ANKARA 9. İDARE MAHKEMESİ; 8.1.1997 gün ve E. 1995/523 sayı ile, uyuşmazlığın Abonman Sözleşmesinin 24 nci maddesine dayanılarak İdare Encümeni kararı ile doğalgaz tarifelerine yapılan zamdan kaynaklandığı; Abonman sözleşmesi özel hukuk hükümlerine tabi ise de, bir idari makam olan EGO Genel Müdürlüğünce tarifelerde yapılan artışın idari bir işlem niteliğini taşıdığı; bu durumda davanın görüm ve çözümünün 2576 sayılı Yasanın 5. ve 6/a. maddeleri uyarınca idari yargının görev alanına girdiği gerekçesiyle görevlilik kararı vermiş ve adıgeçen Genel Müdürlüğünün görev itirazını reddetmiştir.

    Görevlilik kararını 28.7.1997 gününde tebellüğ eden EGO Genel Müdürlüğünce, 5.9.1997 tarihinde mahkeme kaydına giren dilekçeyle olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması için başvuruda bulunulması üzerine, idari yargı dosyası anılan Mahkeme Başkanlığının 10.11.1997 günlü 1997/523 sayılı yazısı ekinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmiştir.

    Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı; sözkonusu doğalgaz tarifelerini belirleyen Encümen kararının, Özel Abonman Sözleşmesinin 24. maddesi hükümlerine dayanan bir uygulama olduğundan kamusal nitelik taşıyan tek taraflı yaptırım gücüne dayalı bir idari tasarruf olarak kabulüne olanak bulunmadığı, 397 sayılı Doğal Gazın Kullanımı Hakkında KHK.'nin 3. maddesinin ikinci fıkrasındaki "Doğal gazın ithali, satışı, satış fiyatının tesbiti ve dağıtımı konusu ile ilgili olarak 1580 sayılı Belediye Kanunu, 3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun ile diğer kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde bulunan hükümler, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin uygulandığı yerlerde dikkate alınmaz." hükmü de nazara alındığında sözkonusu Encümen kararının özel hukuk kurallarına tabi Abonman Sözleşmesine dayanması karşısında, davanın görüm ve çözümünün adli yargının görevine girdiği sonucuna vararak, 2247 sayılı Yasanın 10. maddesi uyarınca adli yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması yolundaki 5.12.1997 günlü, 114323 sayılı düşünce yazısıyla birlikte dosyayı Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığına göndermiştir.

    Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı tarafından 2247 sayılı Yasanın 13. maddesinin üçüncü fıkrasına göre düşüncesinin istenilmesi üzerine Danıştay Başsavcısınca; Ankara 9. İdare Mahkemesince verilen görevlilik kararını 28.7.1997 tarihinde tebellüğ eden görev itirazında bulunan idarece, 2247 sayılı Yasanın 12. maddesinde öngörülen onbeş günlük süre geçirildikten sonra 5.9.1997 tarihinde kayda geçen dilekçe ile olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasının istenildiği anlaşıldığından, söz konusu dilekçenin süresinde verilmemiş olması nedeniyle bu davada olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına olanak bulunmadığı yolunda verilen 8.1.1998 günlü, 1997/22 sayılı düşünce yazısı dosyaya konulmuştur.

    İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü'nün, Selçuk Tüzün'ün Başkanlığında, Üyeler, O. Hulusi Mustafaoğlu, M. Salim Özer, Nursel Aymakoğlu, Zafer Kantarcıoğlu, Dr. Erol Alpar ve Ertuğrul Taka'nın katılımlarıyla yapılan 9.2.1998 günlü toplantısında, Raportör-Hakim İsa Yeğenoğlu'nun Yasada öngörülen süre geçirildikten sonra yapılan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının adli yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve Danıştay Başsavcısının süresinde yapılmayan başvurunun reddi gerektiğine ilişkin düşünce yazıları ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Erdoğan Güneş ile Danıştay Savcısı Tülin Özdemir'in yazılı düşünceler doğrultusundaki açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

    2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun 12. maddesinin birinci fıkrasında, görev itirazında bulunan kişi veya makamın, itirazın reddine ilişkin kararın verildiği tarihten, şayet bu kararın tebliği gerekiyorsa tebliğ tarihinden, itiraz yolu açık bulunan ceza davalarında ise ret kararının kesinleştiği tarihten başlayarak onbeş gün içinde, uyuşmazlık çıkarılmasını istemeye yetkili makama sunulmak üzere iki nüsha dilekçeyi itirazı reddeden yargı merciine vereceği hükme bağlanmış; anılan Yasa'nın 27. maddesinde "Uyuşmazlık Mahkemesi, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceler; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddeder." hükmüne yer verilmiştir.

    Dosyanın incelenmesinden, İdare Mahkemesince verilen görevlilik kararının, davalı idarelerden görev itirazında bulunan EGO Genel Müdürlüğüne 28.7.1997 gününde tebliğ edildiği; adıgeçen idarece, uyuşmazlık çıkarılmasını istemeye yetkili makama sunulmak üzere verilen dilekçenin, itirazı reddeden mahkemenin kaydına 5.9.1997 tarihinde girdiği anlaşılmıştır.

    Bu durumda, görev itirazında bulunan idarenin uyuşmazlık çıkarılmasını istemeye yetkili makama sunulmak üzere dilekçe verebilmesi için 2247 sayılı Yasanın 12/1. maddesinde öngörülen onbeş günlük sürenin geçirilmiş olması karşısında, istemin aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca reddi gerekmektedir.

    SONUÇ : İncelenen dosyada, davalı idarelerden görev itirazında bulunan EGO Genel Müdürlüğünce, 2247 sayılı Yasanın 10. maddesine göre olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması yolundaki başvurunun aynı Yasanın 12. maddesinde öngörülen 15 günlük süre geçirildikten sonra yapıldığı anlaşıldığından, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının 10. maddeye göre yaptığı 5.12.1997 günlü, 114323 sayılı başvurunun anılan Yasanın 27. maddesi uyarınca reddine, 9.2.1998 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.