|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/734 KARAR NO : 2022/338 KARAR TR : 30/05/2022 |
ÖZET: Tapu sicilinde "metruk mezarlık" olarak kayıtlı bulunan taşınmaz niteliğinin hatalı olduğundan bahisle cins ve vasfının düzeltilerek "tarla" olarak tesciline karar verilmesi istemiyle açılan davanın, Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre ADLİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği hk. |
K A R A R
Davacı : İ. B
Vekili : Av. Ç. G
Davalılar : 1- Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
Vekili : Huk. Müş. G. A - Av. M. K
2- İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. E. E
I. DAVA KONUSU OLAY
1.Davacı vekili, davacının maliki olduğu İzmir İli, Tire İlçesi, ... Köyü, .... mevkiinde kain ... sayılı parselde kayıtlı taşınmazın niteliğinin tapu sicilinde "metruk mezarlık" olarak kayıtlı olduğu, gerçekte tapu cins ve vasfının "tarla" olduğundan bahisle bu hususun düzeltilerek tesciline karar verilmesi istemiyle yetkili ve görevli Lisanslı Harita Kadastro Mühendisliğine yaptığı başvurunun reddi üzerine idari yargı yerinde iptal davası açmıştır.
II. UYUŞMAZLIĞA İLİŞKİN BAŞVURU SÜRECİ
A. İdari Yargıda
2. İzmir 2. İdare Mahkemesinin 26/09/2017 tarihli ve E.2017/648, K.2017/1424 sayılı kararı ile; "terkin ve tescil sonucunu doğuracak bir talebe ilişkin görülen davada adli yargı yerinin görevli olduğu" gerekçesiyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir. Bu karar, istinaf edilmeksizin 23/11/2017 tarihinde kesinleşmiştir.
3. Davacı, bu kez taşınmazın "metruk mezarlık" niteliğinin terkini ve "tarla" niteliğinin tapuya tesciline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde cins tashihi ve tescili davası açmıştır.
B. Adli Yargıda
4. Tire 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 18/09/2018 tarihli ve E.2017/599, K.2018/638 sayılı kararı ile; "tapu kütüğündeki cins değişikliği talebini içeren davada idari yargının görevli olduğu" gerekçesiyle, yargı yolunun caiz olmaması nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
5. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 14/02/2020 tarihli ve E.2019/568, K.2020/215 sayılı kararı ile, "cins tashihinin idari görev olması ve dava şartı yokluğundan davanın usulden reddinin gerektiği" gerekçesiyle istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmiştir.
6. Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 19/04/2021 tarihli ve E.2020/1522, K.2021/2365 sayılı kararı ile, temyize konu ikinci derece mahkemesi kararının kesin olarak onanmasına karar verilmiş ve böylelikle adli yargı yerince verilen yargı yolu yönünden görevsizlik kararı kesinleşmiştir.
7. Davacı vekilinin olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü yönündeki başvurusu üzerine, dava dosyası Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir.
III. İLGİLİ HUKUK
Mevzuat
8. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun Üçüncü Kısım, İkinci Bölümünde Tapu Sicili başlığı altında; Kanun'un 997.maddesinde, "taşınmazlar üzerindeki hakları göstermek üzere tapu sicili tutulacağı, tapu sicilinin, tapu kütüğü ve kat mülkiyeti kütüğü ile bunları tamamlayan yevmiye defteri ve belgeler ile plânlardan oluştuğu"; 998. maddesinde, "arazilerin, taşınmazlar üzerindeki bağımsız ve sürekli hakların, kat mülkiyetine konu olan bağımsız bölümlerin tapu siciline taşınmaz olarak kaydedileceği"; 1008.maddesinde, "taşınmaza ilişkin, mülkiyet, irtifak hakları ve taşınmaz yükleri ve rehin haklarının tapu kütüğüne tescil edileceği"; 1013. maddesinde, "tescilin, tasarrufa konu olan taşınmaz malikinin yazılı beyanı üzerine yapılacağı ve edinen kimse, kanun hükmüne, kesinleşmiş mahkeme kararına veya buna eşdeğer bir belgeye dayanıyorsa, bu beyana gerek olmayacağı"; 1021. maddesinde, "kurulması kanunen tescile tâbi aynî hakların, tescil edilmedikçe varlık kazanamayacağı"; 1027. maddesinde, "ilgililerin yazılı rızaları olmadıkça, tapu memurunun, tapu sicilindeki yanlışlığı ancak mahkeme kararıyla düzeltebileceği; düzeltmenin, eski tescilin terkini ve yeni bir tescilin yapılması biçiminde de olabileceği, tapu memurunun, basit yazı yanlışlıklarını Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelik uyarınca re'sen düzelteceği" hükümleri yer almıştır.
9. 04/07/2018 günlü ve 30468 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 477 Sayılı Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmündü Kararname'nin Geçici 1.maddesinde, "Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, bu Kanun Hükmünde Kararname ile değişiklik yapılan kanunların ilgili maddeleri gereğince yürürlüğe konulmuş olan tüzükler, nizamnameler, Başbakanlık ve Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan yönetmelikler ile diğer işlemler yürürlükten kaldırılmadıkça geçerliliğini sürdürür." düzenlemesi getirilmiştir.
10. 4721 sayılı Kanunun 913., 997., 998., 1000., 1012. ve 1017. maddelerine dayanılarak hazırlanmış olan ve anılan KHK hüküm gereğince uyuşmazlık tarihinde yürürlükte bulunan Tapu Sicil Tüzüğü’nün, “Kaydın değiştirilmesi” başlıklı 72. maddesi şöyledir:
"Tapu sicilinde değişiklik, hak sahibinin istemine ya da yetkili makam veya mahkeme kararına istinaden yapılır.
Tapu sicilindeki değişiklikler, üzerinin kırmızı mürekkepli kalemle çizilip, değişiklik tarih ve yevmiye numarasıyla yeni kaydın yazılması suretiyle yapılır.
Önceki kayıt bir harfle yazılı ise, değişiklikte de aynı harf kullanılır.
Rehinli alacağın kısmen ödenmesi veya rehnin miktar, faiz, derece, süre gibi unsurlarında yapılacak değişiklikler, düşünceler sütununda ilgili rehnin harfi kullanılmak suretiyle belirtilir.”
11. Öte yandan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun “İdari Dava Türleri ve İdari Yargı Yetkisinin Sınırı” başlığını taşıyan 2. maddesinin 1 numaralı bendinde, idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları; idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları ile tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerinden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davalar, idari dava türleri olarak sayılmıştır.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
A. İlk İnceleme
12. Uyuşmazlık Mahkemesinin Muammer TOPAL’ın başkanlığında, Üyeler Birol SONER, Nilgün TAŞ, Doğan AĞIRMAN, Aydemir TUNÇ, Nurdane TOPUZ ve Ahmet ARSLAN'ın katılımlarıyla yapılan 30/05/2022 tarihli toplantısında; 2247 sayılı Kanun'un 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, davacı tarafından anılan Kanun'un 14. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, başvurulan mahkemece dava dosyalarının Uyuşmazlık Mahkemesine gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
B. Esasın İncelenmesi
13. Raportör-Hakim Murat UÇUR'un davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan, ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Recep KALKAN ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
14. Dava, davacının maliki olduğu taşınmazın niteliğinin tapu sicilinde "metruk mezarlık" olarak kayıtlı olduğu, gerçekte tapu cins ve vasfının "tarla" olduğundan bahisle bu hususun düzeltilerek tesciline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.
15. Somut olayda, davacının tapu kaydında terkin ve tescil sonucunu doğuracak bir başvuruda bulunduğu, bu bağlamda dava öncesinde yetkili ve görevli Lisanslı Harita Kadastro Mühendisliğine yapılan başvuru ile bunun sonucunun idari nitelikli sayılmayacağı ve ortada idari yargı yetkisi dahilinde bir uyuşmazlık bulunmadığı anlaşılmakla, uyuşmazlığın Türk Medeni Kanunu hükümlerine göre adli yargı yerinde çözümünün gerektiği sonucuna varılmıştır.
16. Açıklanan nedenlerle, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Davanın çözümünde ADLİ YARGININ GÖREVLİ OLDUĞUNA,
B. İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 14/02/2020 tarihli ve E.2019/568, K.2020/215 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA,
30/05/2022 tarihinde, OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye
Muammer Birol Nilgün Doğan
TOPAL SONER TAŞ AĞIRMAN
Üye Üye Üye
Aydemir Nurdane Ahmet
TUNÇ TOPUZ ARSLAN