Ceza Bölümü         2005/30 E.  ,  2005/38 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

           Davacı           : K.H.

            Mağdurlar     : 1-H.A.

                                     2-A.Ç.

                                     3-H.O.

            Sanık             : İ.K.

 O L A Y          : Şiran/Gümüşhane  İlçe  Jandarma  Komutanlığı  emrinde  görevli  sanık J. Er İ.K.’nın, 31.9.2004 günü, aynı Komutanlık emrinde görevli mağdur J. Er H.A. ile saç kesimi yüzünden aralarında çıkan tartışma sonunda, Komutanlığın santralinde bulunan Bölük Komutanına ait MP-5 makineli tabancayı alarak, yemekhaneye gelip, mağdur H.A.’a yönelterek küfür ve tehdit ettiği, daha sonra tabancayı mağdurlar A.Ç. ile H.O.’a yönelterek küfürlerine devam ettiği, böylece, silahlı tehdit ve hakaret suçlarını işlediği ileri sürülerek, eylemlerine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 191/2, 482/3. maddeleri  uyarınca cezalandırılması  istemiyle Şiran Cumhuriyet Başsavcılığı’nın  29.5.2005 gün ve E:2005/50, K:2005/22 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

ŞİRAN ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 5.4.2005 gün ve E:2005/25, K:2005/14 sayıyla;  asker  kişi sanığı, asker kişilere  karşı, askeri mahalde  işlediği  ileri sürülen suçlar  nedeniyle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeden kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 48. İç Güvenlik Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne  gönderilmiştir.

             48. İÇ GÜVENLİK TUGAY  KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 26.5.2005 gün ve E:2005/1041, K:2005/316 sayıyla; sanığa yüklenen eylemlerin, askeri suç olmadığı, askeri bir suça bağlı bulunmadığı ve yargılama sırasında sanığın terhis edilmesiyle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesildiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, aynı Mahkemece, Mahkememize gönderilmiştir.       

 İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, AHMET AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Hasan DENGİZ, M. Sadık LİMAN’ın, katılımlarıyla yapılan 10.10.2005 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik bulunmadığı, adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın  incelen-mesine  oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay  Başsavcı  Yardımcısı Nalan CANBAY’ın, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: 

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.     

             Somut olayda, sanığa yüklenen, unsurları ve cezalarıyla Türk Ceza Kanununda düzenlenen “silahlı tehdit” ve “hakaret” suçlarının askeri suç kapsamında olmadığı kuşkusuzdur. 

Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmekte iken maddenin "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." tümcesi Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. 

Buna göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.  

Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, asker kişi sanığa yüklenen eylemlerin, asker kişiye karşı askeri mahalde  işlendiği gerekçesine yer verilmiş ise de; sanığın yargılama aşamasında  terhis edildiğinin dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmış olması, yüklenen suçun askeri  suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması ve askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesilmiş olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa'nın 4191 sayılı Yasa ile değişik 17. maddesi hükmü uyarınca, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Şiran Asliye  Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Şiran Asliye Ceza Mahkemesi’nin 5.4.2005 günlü ve E:2005/25, K:2005/14 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 10.10.2005 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.