Ceza Bölümü         2002/21 E.  ,  2002/15 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

             Davacı           : K.H.

            Yakınanlar    : 1-N.G.

                                     2-H.G.

             Mağdure        : F.G.

            Sanıklar         : 1- G.T.

                                     2- G.T.

                                     3- S.T. 

            O L A Y          : Olay tarihi öncesinde, mağdure F.G. ile tanışıklığı olan sivil kişi sanık G. T.'ın, ailesinin, mağdureyi oğulları olan sivil kişi sanık S.T.'a evlenmek amacı ile istedikleri ancak red cevabı aldıkları, 8.11.1999 günü, sanık G.T.'ın mağdureyi arayarak arkadaşları ile kendisini görmek üzere geleceklerini bildirmesi üzerine, mağdurenin de evlerine çıkan yokuşta kendilerini karşılayacağını söylediği, anlaştıkları saatte evinden çıkarak tarif ettiği yokuşun başına geldiğinde, Tunceli 34. İç. Güv. P. Tug. 1. Tb. Komutanlığı emrinde görevli olup, izinde bulunan sanık P. Er. A.T.'ın, mağdurenin arkadan kollarını kavradığı, diğer sivil kişi sanık G.T.'ın, yüzüne göz yaşartıcı sprey sıkarak mağdureyi tesirsiz hale getirmeye çalıştığı ve birlikte üç yüz metre kadar sürükledikleri, mağdurenin bağırması üzerine yardıma gelen komşular nedeniyle kaçtıkları, böylece, sanıklar G. ve G.'in zorla kız kaçırmaya eksik teşebbüs, sivil kişi sanık S.T.'ın ise bu suça azmettirme suçunu işledikleri ileri sürülerek, öncelikle asker kişi sanık A.T. hakkındaki hazırlık evrakının, yetkisizlik kararı ile Kuzey Deniz Saha Komutanlığı Askeri Savcılığı'na gönderilmesine karar verilmiş, sanıklar G.T. ve G.T.ın eylemlerine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 429/1, 61., sanık S.T.'ın eylemine uyan aynı Kanun'un 64, 429/1,61. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Kartal Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 26.11.1999 gün ve E:1999/10220,K:1999/446 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

             KARTAL 2. AĞIR CEZA MAHKEMESİ: 13.12.1999 gün ve E:1999/347,K:1999/336 sayıyla; yüklenen suçun, asker kişi sanık A.T. ve sivil kişi sanıklar ile birlikte işlendiği ileri sürüldüğünden 353 sayılı Yasa'nın  12 ve 18 maddeleri uyarınca, yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle, görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası 8. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi'ne gönderilmiştir.      

 8. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 13.9.2000 gün ve E:2000/941,K:2000/470 sayıyla; 26.5.2000 tarihinde yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4551 sayılı Yasa'nın, 38. maddesi ile Askeri Ceza Kanunu'nun 152. maddesi yürürlükten kaldırıldığından, sanıklara ve asker kişi sanığa  yüklenen " zorla kız kaçırmaya eksik teşebbüs" suçunun askeri suç olma niteliği ortadan kalkmış olup, asker kişiye karşı, askeri mahalde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiğinin de ileri sürülmediği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 8.Kolordu  Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca,  Mahkememize gönderilmiştir.

 İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Samia AKBULUT'un Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ' ın  katılımlarıyla yapılan 27.5.2002 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Haluk ZEYBEL 'in, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

 

USULE İLİŞKİN İNCELEME :

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında  sanıklar Gönül Taş,Gülseren Taş ve Selami Taş hakkında açılan kamu davası açısından,  Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oy birliği ile karar verilmiştir.

 ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.           

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.    

 Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanıklara yüklenen suçu birlikte işlediği ileri sürülen, sanık A.T.'ın yüklenen suçun işlendiği günde asker kişi olması ve yüklenen suçun da "askeri suç" olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de, 26.5.2000 tarihinde yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 4551 sayılı Yasa'nın 38. maddesi ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun, 152. maddesi yürürlükten kaldırılmış olduğundan sanığa yüklenen "zorla kız kaçırmaya eksik teşebbüs" suçunun "askeri suç" niteliği ortadan kalkmıştır.

Dosyanın incelenmesinde, asker kişi sanık A.T. hakkında 8. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nce, yüklenen suç nedeniyle görevsizlik kararı verildiği ve kararın kesinleştiği anlaşılmaktadır.

 Somut olayda, sanıkların sivil kişi olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa'nın asker olmayan (sivil) kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirten 11. maddesi ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun benzer düzenlemeyi içeren Ek-6. maddesi yönünden değerlendirme yapılması gerekmektedir.

             Sanıkların sivil kişi olmaları ve  yüklenen suçların da 353 sayılı Yasa’nın 11.  ve 1632 sayılı  Yasa’nın  Ek-6.  maddesinde  yer  almaması  karşısında  davanın,  adli  yargı  yerinde görülmesi  ve  Kartal  2. Ağır  Ceza  Mahkemesi’nin  görevsizlik  kararının  kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Kartal 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 13.12.1999 günlü, E:1999/347, K:1999/336 sayılı görevsizlik KARARININ kaldırılmasına,27.5.2002 günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ   ile karar verildi.