Ceza Bölümü         2001/42 E.  ,  2001/34 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

            Davacı           : K.H.

            Yakınanlar    : 1-N.D.

                                     2-M.N.E.

                                     3-S.K.

                                     4-M.S.

            Mağdure        : A.S.

            Sanık             : M.U.

 O L A Y          : Ağrı 12. Mknz. P. Tug. 2. Tb. Komutanlığı emrinde görevli sanık P. Er M.U.’nun, izinde bulunduğu, 31.1.1998 günü birlikte diskoteğe gittiği mağdure A.S.’i, diskotekten çıktıktan sonra otobüse bindirmek bahanesiyle, bekçiliğini yaptığı inşaatın kulübesine sürükleyerek zorla ırzına geçip kızlığını bozduğu ve burada sabaha kadar alıkoyduğu, böylece reşit olmayan mağdureyi zorla kaçırıp, alıkoymak , cebir şiddet ve tehdit ile ırzına geçip kızlığını bozmak suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 416/ilk, 418/2, 430/1. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, 3.2.1998 gün ve E:1998/2500, K: 1998/116 sayılı iddianamesiyle ve firarda bulunduğu 8.7.1999 günü, yakınanlar M.N.E. ile N.D.’nın birlikte kaldıkları evin giriş kapısının üzerinde bulunan balkon şeklindeki yere çıkıp, buradan da su olukları yardımı ile 8 numaralı dairenin balkonuna geçtiği ve açık olan balkon kapısından içeri girdiği, odanın içindeki komodinlerin çekmecelerini karıştırarak alacaklısı S.K. olan ve emaneten M.N.E.’te bırakılan 16 adet toplam 30.500 marklık senetleri aldığı, buradan yakınan N.’nın bulunduğu odaya geçtiği, burada bir müddet oturup esrar içtiği, yakınanın uyanması ile aralarında geçen itişmeden sonra üzerinde bulunan makasla 5 gün iş ve güçten kalacak şekilde yakınanı yaralayıp, zorla ırzına geçtiği, parmağında bulunan yüzüğü, çantasında bulunan 3.000.000.-TL, 400 ABD doları ile pasaportunu zorla aldığı ve daire kapısından çıkarak kaçtığı, böylece, geceleyin ve silahla gasp, cebir ve şiddet ile ırza geçme, geceleyin mesken masuniyetini ihlal, hırsızlık, bıçak ile müessir fiil ve esrar içmek suçlarını işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 497/1, 522, 416/1, 193/2, 493/1, 522, 456/4, 457/1, 404/2. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle aynı Savcılığın 19.7.1999 gün ve E:1999/27676, K:1999/1112 sayılı iddianamesiyle iki ayrı kamu davası açılmıştır.

 ANKARA 1. AĞIR CEZA MAHKEMESİ: 2.4.1998 gün ve E:1998/45, K:1998/71 sayıyla; reşit olmayan mağdureyi zorla kaçırıp alıkoymak, cebir  şiddet ve tehdit ile ırzına geçip kızlığını bozmak suçu nedeniyle açılan kamu davasında, asker kişi sanığın, yüklenen askeri suç nedeniyle askeri yargı yerinde yargılanması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Kara Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

Kara Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Mahkemesi, sanığın askerlik görevini yaptığı birliği itibariyle yetkisizlik kararı vermiş, dava dosyası, 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

 ANKARA 2. AĞIR CEZA MAHKEMESİ: 2.12.1999 gün ve E:1999/207, K:1999/254 sayıyla; sanık hakkında açılan diğer kamu davasında, sanığın asker kişi olması nedeniyle askeri yargı yerinde yargılanması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

 12. MEKANİZE PİYADE TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 19.9.2000 gün ve E: 2000/210, K:2000/461 sayıyla; öncelikle sanık hakkında görevsizlik kararı verilerek kendisine gönderilen davaların birleştirilmesine ve 26.5.2000 tarihinde yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4551 sayılı Yasa'nın, 38. maddesi ile Askeri Ceza Kanunu'nun 152. maddesi yürürlükten kaldırıldığından, sanığa yüklenen “ırza geçme” suçunun askeri suç olma niteliği ortadan kalkmış olup, yüklenen tüm eylemlerin asker kişiye karşı, askeri mahalde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiğinin de ileri sürülmediği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER’in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ' ın  katılımlarıyla yapılan 16.4.2001 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Kıymet AYYILDIZ'ın, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

 USULE İLİŞKİN İNCELEME :

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

 ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

           "Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.

 Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında görevsizlik kararı veren adli yargı yerlerince, sanığın yüklenen suçları işlediği ileri sürülen günde asker kişi olması ve yüklenen suçların da "askeri suç" olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de, 26.5.2000 tarihinde yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 4551 sayılı Yasa'nın 38. maddesi ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun, 152. maddesi yürürlükten kaldırılmış olduğundan sanığa yüklenen "ırza geçme, kızlık bozma, kaçırıp-alıkoyma" suçlarının "askeri suç" niteliği ortadan kalkmıştır.

 Açıklanan nedenlerle, sanığa yüklenen "reşit olmayan mağdureyi zorla kaçırıp alıkoymak, cebir şiddet ve tehdit ile ırzına geçip kızlık bozmak, geceleyin ve silahla gasp, geceleyin mesken masuniyetini ihlal, hırsızlık, bıçak ile müessir fiil ve esrar içmek" suçları, askeri suç olmadığından, asker kişiye karşı veya askeri mahalde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiği de ileri sürülmediğinden, açılan kamu davasının adli yargı yerinde çözümlenmesi ve Ankara 1.Ağır Ceza Mahkemesi ile Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararlarının kaldırılması gerekmektedir. 

 SONUÇ: Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2.4.1998 günlü, E:1998/45, K:1998/71 ve Ankara 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 2.12.1999 günlü, E:1999/207, K:1999/254 sayılı görevsizlik kararlarının kaldırılmasına, 16.4.2001 günü kesin olarak oybirliği ile karar verildi.