|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/205 KARAR NO : 2019/348 KARAR TR : 29/04/2019 |
ÖZET: Yargı kararı ile yükümlü tutulduğu tazminatın tamamını ödeyen davacı tarafından,ödenen tazminattan kusur ve sorumluluğu oranındaki tutarın, olayda sorumlu olduğu ileri sürülen Karayolları Genel Müdürlüğünden rücuen tahsili istemiyle açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk. |
K A R A R
Davacı : A. A. Türk Sigorta Şirketi
Vekilleri : Av. P. E.T. Av. Ç. K.
Davalı : Karayolları Genel Müdürlüğü
Vekili : Av. C. S.
O L A Y :Davacı vekili dava dilekçesinde; 24.09.2011 tarihinde E. B.'nın idaresindeki 12 .. 810 plakalı araç ile F. K. 'ün sevk ve idaresindeki 12 .. 886 plakalı aracın çarpışması sonucunda ölümlü maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kazaya ilişkin Bingöl Ağır Ceza Mahkemesinin 2011/40 esas, Bingöl 1 Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/946 sayılı dosyası ve birleşen Bingöl 1 Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/643 sayılı davaları ile yargılama yapıldığını, söz konusu kazada ölen F. K.'ün yakınları lehine destekten yoksun kalma tazminatına hükmolunduğunu, destekten yoksun kalma tazminatının Bingöl İcra Müdürlüğünün 2014/2792 sayılı dosyası ile takip yapılarak icra dosyasına 303.874,00 TL ödendiğini, Bingöl Ağır Ceza Mahkemesi ve Bingöl Asliye Hukuk Mahkemelerinde yapılan yargılamalarda davalı Karayolları Genel Müdürlüğünün olayın meydana gelmesinde % 30 kusurlu bulunduğu belirterek fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere şimdilik 91.162,00 TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte tahsili istemiyle Karayolları Genel Müdürlüğü'ne karşı 25/03/2015 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.
ANKARA 14. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 27/05/2015 gün 2015/157 E. 2015/253 K. sayılı dosyada "Dava; Maddi ve Manevi Tazminat davasıdır.
Toplanan kanıtlara dosyadan oluşan kanaate göre de, davalı Karayolları Genel Müdürlüğü kamu kurumu niteliğinde olup; dava konusu zarar kamusal görevin yerine getirilmesi sırasında meydana gelmiştir. İdarenin hizmet kusuru niteliğindeki eylemi sonucu meydana gelen zararlardan dolayı; İdari Yargılama Usulü Yasasının 2/1-b maddesi gereğince İdareye karşı, idari yargı yerinde tam yargı davası açılması gerekir" gerekçesiyle davanın yargı yolu nedeniyle usulden reddine karar vermiş, temyiz edilmeyen karar 02/02/2016 tarihinde kesinleşmiştir.
Davacı vekili aynı taleple bu kez idari yargı yerinde dava açmıştır.
ERZURUM 2. İDARE MAHKEMESİ: 08/03/2019 gün, E:2016/1976 sayılı dosyada "2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 110. maddesinin birinci fıkrasında, işleteni veya sahibi devlet ve diğer kamu kuruluşları olan araçların sebebiyet verdiği zararlara ilişkin olanları dâhil, bu kanundan doğan sorumluluk davalarının, adli yargıda görüleceği hükme bağlanmıştır.
Dava dosyasının tetkikinden; davacı şirket tarafından, 16.6.2011 - 16.6.2012 tarihleri arasında kasko sigorta poliçesiyle sigortalanan 12 AP 810 plakalı aracın, 24.9.2011 tarihinde Bingöl-Muş karayolunun 28. Km'sinde seyir halindeyken, gerçekleşen trafik kazasının meydana gelmesinde idarenin hizmet kusurunun da bulunduğu ileri sürülerek 91.162,00 TL maddi tazminatın yasal faiziyle birlikte rücuan ödenmesine karar verilmesi talebiyle Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılan davada, Mahkemenin 27.05.2015 tarih, E:2015/157 ve K:2015/213 sayılı kararı ile ihtilafın, idari yargı yerlerinde çözülmesi gerektiğinden bahisle "davanın İdari Yargı yerinde görülmesi gerektiğinden usulden reddine" karar verildiği, anılan kararın 02.02.2016 tarihinde kesinleşmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri gereğince, karayolunda yer alan kusurlu durumdan kaynaklandığı ileri sürülen zararların tazmini talebinden kaynaklanan ihtilafın, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 110. maddesi gereğince adli yargı yerinde görülmesi gerektiği neticesine varılmıştır.
Açıklanan sebeplerle; Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 27.05.2015 tarih, E:2015/157 ve K:2015/213 sayılı görevsizlik kararı üzerine açılan işbu davada, Mahkememizce, davanın görüm ve çözümünün adli yargı yerinin görevine girdiği neticesine varıldığından, Mahkememiz dosyası ile Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin E:2015/157 sayılı dosyasının, görevli merciin belirlenmesi için, 2247 sayılı Kanun'un 19. maddesi gereğince Uyuşmazlık Mahkemesi'ne gönderilmesine," karar vererek 14/03/2019 tarih ve E:2018/1976 sayılı yazı ile Mahkememize müracaat etmiş, başvuru 18.03.2019 tarihinde kayıt altına alınmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Uyuşmazlık Mahkemesi’nin, Başkan Hicabi DURSUN, Üyeler: Şükrü BOZER, Mehmet AKSU, Birol SONER, Süleyman Hilmi AYDIN, Aydemir TUNÇ ve Nurdane TOPUZ'un katılımlarıyla yapılan 29/04/2019 günlü toplantısında:
l-İLK İNCELEME :
Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; İdare Mahkemesince, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre başvuruda bulunulmuş olduğu, idari yargı dosyasının, kesinleşmiş adli yargı dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hâkim Engin SELİMOĞLU'nun davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ’nin veDanıştay Savcısı Yakup BAL’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, yargı kararı ile tazminle yükümlü tutulan ve tazminatın tamamını ödemiş bulunan davacı tarafından,ödenen tazminattan kusur ve sorumluluğu oranındaki tutarın, olayda sorumlu olduğu ileri sürülen Karayolları Genel Müdürlüğünden rücuen tahsili isteminden ibarettir.
Ceza ve tazminat davalarının görüldüğü Bingöl Ağır Ceza Mahkemesinin 2011/40 esas, Bingöl 1 Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/946 sayılı dosyası ve birleşen Bingöl 1 Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/643 sayılı dosyalarında belirlenen idarenin kusur ve sorumluluk oranları esas alınarak davanın konusu bakımından ayrım yapılmayıp zararın idare hukuku ilkelerine göre idari yargı yerinde saptanmasının gerekeceği yolunda bir görevsizlik kararı verilmediğine ve hükmolunan tazminat da tamamen ödenmiş olduğuna göre, olayda 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b. maddesinde belirtilen "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında, zarar gören tarafından açılmış bir dava yoktur.
Öte yandan, ortada, Devlete, il özel idarelerine ve belediyelere ait akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışındaki alacakların tahsil usulünü düzenleyen 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamına giren bir kamu alacağı da bulunmamaktadır.
Belirtilen tüm bu hususlara göre, tam yargı davası niteliği taşımayan ve konusu bir kamu alacağı olmayan rücu davasının, Borçlar Kanunu hükümlerine göre adli yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle davanın görüm ve çözümü adli yargı yerinin görevine girdiğinden, Erzurum 2. İdare Mahkemesinin başvurusunun kabulü ile Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 27/05/2015 gün ve E:2015/157, K:2015/253 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiştir.
S O N U Ç :Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, Erzurum 2. İdare Mahkemesinin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 27/05/2015 gün ve E:2015/157, K:2015/253 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA 29/04/2019 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye
Hicabi Şükrü Mehmet Birol
DURSUN BOZER AKSU SONER
Üye Üye Üye
Süleyman Hilmi Aydemir Nurdane
AYDIN TUNÇ TOPUZ