Ceza Bölümü 1992/59 E., 1992/59 K.

  • ADAM ÖLDÜRME
  • SIKIYÖNETİM ASKERİ MAHKEMELERİ
  • SİYASİ SEBEPLERLE ADAM ÖLDÜRME
  • 765 S. TÜRK CEZA KANUNU (MÜLGA) [ Madde 31 ]
  • 765 S. TÜRK CEZA KANUNU (MÜLGA) [ Madde 33 ]
  • 765 S. TÜRK CEZA KANUNU (MÜLGA) [ Madde 40 ]
  • 765 S. TÜRK CEZA KANUNU (MÜLGA) [ Madde 448 ]
  • 765 S. TÜRK CEZA KANUNU (MÜLGA) [ Madde 62 ]
  • 1402 S. SIKIYÖNETİM KANUNU [ Madde 23 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 14 ]
  • 6136 S. ATEŞLİ SİLAHLAR VE BIÇAKLAR İLE DİĞER ALETLER H... [ Madde 13 ]
  • "İçtihat Metni"

    OLAY : Sanık F.B. yanında O.F. diye anılan bir arkadaşı olduğu halde, değişik siyası görüşe sahip olan maktul E.Ç. ile karşılaştıklarında, yine o sırada yanlarında beliren Y.K. isimli arkadaşlarının da teşvik ve azmettirmesi ile E.Ç.`

    `ya ateş ettikleri fakat isabet ettiremedikleri, O.F. ikinci kez tek başına ateş etmesi sonucu isabet alan E.Ç.`

    `nun öldüğü; böylece, O.F. adam öldürme suçunu işlediği ve halen firarda olduğu F.B.`

    `nin öldürmeye teşebbüs ve 6136 sayılı Kanuna aykırı davranmak, Y.K.`

    `ın da diğer sanıklırı belirtilen suçları işlemeye teşvik ve onları azmettirdiği ileri sürülerek; F.B.`

    `nın T.C.K.`

    `nun 448., 62., 31., 33., 40 ve 6136 sayılı Yasa`

    `nın 13/1. maddeleri, Y.K.`

    `da T.C.K.`

    `nun 64/2. maddesi göndermesiyle 448., 31., 33 ve 40 ıncı maddeleri uyarınca cezalandırılmaları için Samsun Cumhuriyet Başsavcılığının 10.12.1980 gün ve 1979/4191-373 esas sayılı iddianamesiyle F.B. ve Y.K. haklarında kamu davası açılmşıtır.

    Samsun 2. Ağır Ceza Mahkemesi: 24.1.1983 gün ve E.1979/402, K.1983/7 sayı ile; sözü edilen olayın 3. Ordu Sıkıyönetim Komutanlığı 2 Nolu Askeri Mahemesinin 1981/457 esas sayılı dosyası ile de derdest olduğunun 3. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanlığnın 6.1.1983 gün ve Ad.Müş. 1982/12336 sayılı yazısından anlaşıldığını ileri sürerek görevsizlik kararı vermiş ve karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

    3. Ordu Komutanlığı Sıkıyönetim 1 Nolu Askeri Mahkemesi: 6.6.1986 gün ve E.1985/25, K.1986/36 sayı ile; sanık F.B. hakkında terfik kararı, 22.1.1987 gün ve 1987/6 sayı ile de duruşmanın muvakkaten tatiline karar vermiş, aynı tarih ve sayılı müzekkere ile; 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu`

    `nun 2310 sayılı Kanunla değişik 23/3. maddesi gereğince ve davaya bakma görevinin Samsun Ağır Ceza Mahkemesine ait olduğundan bahisle dava dosyasını Erzincan Sıkıyönetim Askeri Savcılığına göndermiş, Sıkıyönetim Askeri Savcılığının 26.1.1987 gün ve As.Sav. 1981/1685-1369 sayılı yazısı ekinde de dosya Samsun Ağır Ceza Mahkemesine iade edilmiştir.

    Samsun Ağır Ceza Mahkemesi: 27.8.1992 gün ve 1987/18 sayılı ara kararı ile; sanık F.B. hakkında verilmiş bir görevsizlik ve yetkisizlik kararı olmadan sadece bir tefrik kararı ile dava dosyasının doğrudan doğruya mahkemeye gönderilmesinin 353 sayılı Yasaya aykırılık oluşturacağı gerekçesiyle dosyanın tümü ile Ankara 4 üncü Kolordu Komutanlığı Sıkıyönetim 1 Nolu Askeri Mahkemesine gönderilmesine ve sanık hakkında anılan mahkemece bir karar verildikten sonra dosyanın kendisine iadesine karar vermiştir.

    Ankara Sıkıyönetim 1 Nolu Askeri Mahkemesi de; 9 Eylül 1992 gün ve E.1985/25 (Erzincan Synt.1) K.1992/124 sayı ile; Erzincan Sıkıyönetim Askeri Mahkemesinin Milli Savunma Bakanlığının emri uyarınca lağvedilmesi üzerine, bu mahkemede görülmekte olan davalara bakmaya Ankara Sıkıyönetim (1) Nolu Askeri Mahkemesinin görevlendirdiği; Türkiye Büyük Millet Meclisinin 5.6.1985 gün ve 20 sayılı kararı ile, 19.7.1985 tarihinde Erzincan ve Ankara`

    `da sıkıyönetim kaldırıldığından 1402 sayılı Yasa`

    `nın 23/Son maddesi uyarınca haklarında muvakkat tatil kararı verilen davaların görevli ve yetkili mahkemenin gösterilip bu mahkemeye gönderilmesini ve sevk maddesinin de gösterilmesinin mahkemelerince yerine getirilmesi gerekeceği; F.B. hakkında muvakkat tatil kararı verilmesi sebeplerinin devam ettiği ve sıkıyönetimin de kaklmış olması sebebiyle davaların birleştirilmesinin söz konusu olamayacağı gerekçesine dayanarak, kendisinin görevsizliğine ve Samsun Ağır Ceza Mahkemesinin görevli ve yetkili olduğuna karar vermiştir.

    Samsun 2. Ağır Ceza Mahkemesi: 28.10.1992 gün ve 1992/87-18 sayı ile; 4 üncü Kolordu Komutanlığı 1 Nolu Askeri Mahkemesinin 9.9.1992 gün ve 1992/124 sayılı görevsizlik kararı karşısında olumsuz görev uyuşmazlığının doğduğuna ve uyuşmazlığın çözümü için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiş; dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 19.11.1992 gün ve 2918 sayılı yazısına bağlı olarak Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir.

    Böylece; adli ve askeri yargı yerleri arasında, 2247 sayılı Yasanın 14 üncü maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur.

    İNCELEME VE GEREKÇE: Türk Milleti adına yargı yetkisini kullanan Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümü Mustafa Şahin`

    `in Başkanlığında; M. Vehbi Benli, İrfan Kılınç, Teoman Üneri, Muhteşem Savaşan, Dr.Önder Ayhan ve İsmail Zeki Çağatay`

    `ın katılmaları ile yaptığı 25.12.1992 günlü toplantıda, Raportör Hakim Necdet Selçuk`

    `un raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı İsmet Gökalp davanın Adli Yargı yerinde; Askeri Yargıtay Başsavcısı yerine katılan Hakim Binbaşı Sadık Liman`

    `ın davanın çözümünün Adli yargı yerinin görevine girdiği yolundaki düşünceleri doğrultusunda sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

    1402 sayılı Sıkıyönetim Yasası`

    `nın 23 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında "sıkıyönetimin kaldırılması durumunda, sıkıyönetim askeri mahkemelerinde görülmekte bulunan davalar sonuçlandırılıncaya kadar mahkemelerin görev ve yetikileri devam eder" 3 üncü fıkrasında da, "kamu davası açılmamış dosyalar ile duruşmanın tatiline karar verilmiş davalar, durumlarına, mahiyetlerine ve kanun hükümlerine göre görevli ve yetkili mercilere gönderilir" denilmektedir. Ankara Sıkıyönetim 1 Nolu Askeri Mahkemesinin yasanın açık hükmüne istinaden görevsizlik kararı verdiği anlaşılmaktadır.

    Açıklanan nedenlerle davanın adli yargı yerinde görülmesi gerekeceğinden Samsun 2 nci Ağır Ceza Mahkemesinin 24.1.1983 gün ve E.1979/402, K.1983/7 sayılı görevsizlik kararının, sanık F.B. yönünden kaldırılmasına karar verilmesi gerekmektedir.

    SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre; davanın adli yargı yerinde görülmesi gerekeceğinden, Samsun 2 nci Ağır Ceza Mahkemesinin 24.1.1983 gün ve 1979/402, 1983/7 K. sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 25.12.1992 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.