Vekili       : Av. M.A.

Davalılar  : 1-Kayseri Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı

Vekili      : H.B.

                  2-Kocahisar  Belediye Başkanlığı

Vekili      : Av. B.D.

O L A Y  : Davacı vekili dava dilekçesinde;  müvekkilinin dava konusu 3330 ada 5 parselde kayıtlı  taşınmazın maliki olduğunu, dava konusu parselin imar planında “Kısmen Park Kısmen de Yol  Alanı” olarak ayrıldığını, davalı idare tarafından imar planının onaylanarak kesinleştiği tarihten beri dava konusu taşınmazda imar amacına uygun herhangi bir işlem tesis edilmediğini, kamulaştırma görevinin yerine getirilmediğini, bu şekilde davacının taşınmaz üzerindeki tasarruf imkanının kısıtlandığını, bu nedenle davacının zarar gördüğünü, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 12000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini istemiştir.

Davalılar Kayseri Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı vekili ile Kocahisar Belediye Başkanlığı vekili dava dosyası Kayseri 4. Asliye Hukuk Mahkemesi 'nin 2012/25 Esas üzerinden yürütülmekte iken mahkemenin 15.06.2012 tarihli ilk celsesinde özetle; görev itirazında bulunmuşlardır. Daha sonra dava dosyası Kayseri 6. Asliye Hukuk Mahkemesi 'nin 2012/474 Esasına kaydedilmiştir.

Kayseri 6. Asliye Hukuk Mahkemesi ; 15.01.2013 gün ve 2012/474 esas sayılı kararı ile görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılar Kocahisar Belediye Başkanlığı vekili ile Kayseri Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda  süresi içinde verdikleri dilekçeleri üzerine dava dosyasının  onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay. Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8'inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca,  olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Bahri AYDOĞAN, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 4.6.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılar Kocahisar  Belediye Başkanlığı vekili ile Kayseri Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, davalılar Kocahisar  Belediye Başkanlığı vekili ile Kayseri Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı vekili bakımından 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Birgül YİĞİT’in, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet Ali GÜMÜŞ’ün davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, Davacının taşınmazına, imar planında “Kısmen Park ve Kısmen Yol Alanı”nda kaldığı belirtilmek suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazın imar planında “ Yol ve Park Alanı”nda kalan kısmı bakımından fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte şimdilik 12000,00 TL'nin davalılardan tahsili istemiyle açılmıştır.

Davacının davasının ilk olarak Kayseri 4. Asliye Hukuk Mahkemesi 'nin 2012/25 Esas sayılı dosyası üzerinden yürütüldüğü, yargılama yapılırken davacının dosyasının Kayseri 6. Asliye Hukuk Mahkemesi 'nin 2012/474 Esasına kaydedildiği ve yargılamaya bu dosya üzerinden devam edildiği, yapılan mahkeme ve dosya esas numarası değişikliğinin nedenine ilişkin dosya kapsamında bir bilgi ya da tutanağa rastlanmadığı ancak her iki dosyanın tarafları, dava konusu parsel, duruşma tarihleri ve bilirkişi raporundaki keşif tarihi dikkate alındığında dosyaların birbirini takip eden tek bir dosya olduğu kanaatine ulaşılabildiği, bu duruma ilişkin olarak mahkemesinden faks ile açıklama istendiği ve dosyamıza sunulan mahkemelerin dosya dağılımına ilişkin çizelgeden Kayseri 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2012/25 esas sayılı dosyasının Kayseri 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2012/474 esasına kaydedildiğinin tespit edildiği ve  yargılamanın esasına etkili olmaması ve usul ekonomisine uygun olamaması nedenleri ile dosyasının bu hususun açıklatılmak üzere mahkemesine gönderilmesine gerek görülmeden  faks ile dosyamıza gönderilen belge yeterli görülerek dosyanın esası hakkında incelemeye geçilmiştir.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinde;  “Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.

                a) Bölge planları; sosyo - ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

                b) İmar Planları; N.ım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin N.ım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik dördüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Valilikçe uygun görüldüğü takdirde onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik üçüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen ilan yerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları ve planları onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

                Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

                İmar planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Belediye Başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.

                c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmüne yer verilmiştir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında “Kısmen Yol ve Kısmen Park Alanı”nda kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak   tek   yanlı   irade ile yapılan imar planlarında  yer  alan  davacının maliki olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik kısmı yönünden davanın,  2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalılar Kocahisar  Belediye Başkanlığı vekili ile Kayseri  Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının Kayseri 6.Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın  kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile davalılar Kocahisar Belediye Başkanlığı vekili ile Kayseri  Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Kayseri 6.Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.01.2013 gün ve 2012/474 sayılı REDDİNE İLİŞKİN KARARIN KALDIRILMASINA, 4.6.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.