Ceza Bölümü 2004/35 E., 2004/40 K.

  • OLUMSUZ GÖREV UYUŞMAZLIĞI
  • ORDU EVLERİ VE ASKERİ GAZİNOLAR
  • YABANCI ASKER KİŞİLERİN ASKERÎ MAHKEMELERDE YARGILANMALARI
  • 211 S. TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ İÇ HİZMET KANUNU [ Madde 100 ]
  • 353 S. ASKERİ MAHKEMELER KURULUŞU VE YARGILAMA USULÜ K... [ Madde 11 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 14 ]
  • "İçtihat Metni"

    O L A Y : Kars 14. Mknz. 1. Mknz. P. Tb. 3. Mknz. P. Bl. Komutanlığı emrinde görevli P. Yzb. Y…

    …. O…

    ….'ın eşi sivil kişi sanık S…

    …… O…

    …'ın, aynı Komutanlığın, Kars Kazım Karabekir Lojman sakinlerinin araçlarının kapalı garaja park edileceği, uymayanların ikaz edileceği, uymamakta ısrar edenlerin araçlarının Tugay Komutanının emriyle Lojmanlar bölgesine alınmayacağının bildirildiği, 8.3.2003 tarihli yazılı emre uymadığı için önceden defalarca ikaz edildiği, 31.3.2003 günü Tugay Komutanının emri olmadığı halde, Merkez Komutanı ve Lojman Yönetim Üst Kurulu Başkanı olan yakınan T…

    …. S…

    …….'nun, sanığa ait aracın Lojmanlar Bölgesine alınmaması konusunda emir verdiği Lojman Nizamiye görevlisi erlerin, aracı Lojmanlar Bölgesine almamaları üzerine, sanığın, "T…

    …. kim oluyormuş, T…

    ….'ta hayvan sen de hayvansın, hayvan oğlu hayvanlar" diyerek hakaret suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 482/3. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle Kars Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 14.10.2003 gün ve E:2003/1099, K:2003/354 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. (Askeri Savcılık tarafından T…

    …. S…

    ……. hakkında memuriyet görevini kötüye kullanmak suçundan kamu davası açılmış.)

    KARS SULH CEZA MAHKEMESİ: 20.1.2004 gün ve E:2003/424, K:2004/15 sayıyla; yakınanın olay sırasında görevli olduğu, yetkisini aşarak memuriyet görevini kötüye kullandığı, bu durumda görevli memur statüsünde bulunduğu, böylece, sanığa yüklenen eylemin 353 sayılı Yasa'nın 11. maddesi kapsamında kaldığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 9. Piyade Tümen Komutanlığı Askeri Mahkemesi'ne gönderilmiştir.

    9.PİYADE TÜMEN KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 21.6.2004 gün ve E:2004/799, K:2004/437 sayıyla; sanığa yüklenen eylemin askeri suç, olay yerinin askeri mahal olmadığı, 353 sayılı Yasa'nın 11. maddesi ve Askeri Ceza Kanunu'nun Ek-6. maddesinde yazılı koşulların bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 9. Piyade Tümen Komutanlığı Askeri Savcılığı'nca, Mahkememize gönderilmiştir.

    İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Tülay TUĞCU'nun Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Tamer KORKMAZ, M. Sadık LİMAN'ın katılımlarıyla yapılan 1.11.2004 günlü toplantısında;

    I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik bulunmadığı, adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

    II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN'in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Sevilay BATIR'ın, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

    Olayda, sanığın sivil kişi olması nedeniyle 353 sayılı Yasa'nın, asker olmayan (sivil) kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun benzer düzenlemeyi içeren Ek. 6. maddesi yönünden değerlendirme yapılması gerekmektedir.

    353 sayılı Yasa'nın 11. maddesinin (B) bendinde; "Birinci askeri yasak bölgeler içinde veya nöbet yerlerinde, karakollarda, kışla ve karargahlarda, askeri kurumlarda, yerleşme ve konaklama amacıyla kullanılan bina ve mahaller içinde askerlere fiilen taarruzda bulunan, söven veya hakaret eden veyahut askerlik görevine ilişkin işleri yapmaya veya yapmamaya zorlamak için şiddet ve tehdide başvuranların Türk Ceza Kanunu'nun bu fiillere ilişkin 188, 190, 191, 254, 255, 256, 257, 258, 260, 266, 267, 268, 269, 271, 271 ve 273 üncü maddelerinde gösterilen suçları", (C) bendinde "Nöbetçi, devriye, karakol, inzibat, askeri trafik, kolluk veya kurtarma ve yardım görevi yapan askerlere (Umumi emniyet ve asayişi korumaya ilişkin önleyici ve adli zabıta görevlerini ifa ettikleri sırada jandarma, subay, astsubay, erbaş ve erleri hariç) karşı bu görevleri yaptıkları sırada işlenen yukarıdaki (B) fıkrasında yazılı suçlar" a ilişkin davalara askeri mahkemelerde bakılacağı öngörülmektedir. 1632 sayılı Yasa'ya Ek madde 6 ile getirilen hükümde de 353 sayılı Yasa'nın 11/B-C madde hükmü aynen yer almaktadır.

    Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu'nun 100. maddesinde, ordu evleri, askeri gazinoları ve kışla gazinolarının askeri bina olup askeri mahal vasıf ve mahiyetini haiz bulundukları belirtilmiş ise de, kışla dışındaki lojmanlar hakkında bir hüküm bulunmamaktadır. Dosya içinde, Kars Kazım Karabekir Subay Lojmanlarının kışla içinde ya da dışında bulunup bulunmadığı hakkında bir bilgi bulunmamakla birlikte, askeri yargı yerince verilen görevsizlik kararında olay mahallinin askeri bölge niteliğinde olmadığı belirtilmekte olup, bu durumda Kars Kazım Karabekir Subay Lojmanlarının kışla dışında bulunan lojmanlardan olduğunun kabulü gerekir.

    Sivil kişi sanığın askeri mahkemede yargılanabilmesi için öncelikle olay mahallinin 353 sayılı Yasa'nın 11. maddesi (B) bendinde yazılı yerlerden olması gerekmektedir. Bu durumda sanığa yüklenen eylem 353 sayılı Yasa'nın 11. maddesi kapsamında bulunmamaktadır.

    Açıklanan nedenlerle, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Kars Sulh Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

    SONUÇ: Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Kars Sulh Ceza Mahkemesi'nin 20.1.2004 günlü ve E:2003/424, K:2004/15 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 1.11.2004 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.