Ceza Bölümü         2005/19 E.  ,  2005/27 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

           Davacı           : K.H.

            Sanık             : E.S. 

            O L A Y          : Lice Askerlik Şubesi Başkanlığı yükümlüsü olup, 1.11.1999 tarihinden itibaren yoklama kaçağı olarak aranan sivil kişi sanık E.S.’un, muhtarlıktan temin ettiği belgelerle 26.4.2002 tarihinde Nüfus Müdürlüğüne başvurarak O.S. adına nüfus cüzdanı çıkarttığı ve bu cüzdanı kullanmaya başladığı,  işlediği ileri sürülen suçlar nedeniyle 23.3.2004 tarihinde bir ihbar üzerine Dörtyol İlçesinde polis tarafından yakalandığı sırada, üzerinden 26.4.2002 tarihli O.S. adına düzenlenmiş sahte kimlik çıkması üzerine, asker kaçağı olduğunu, yakalanmamak amacıyla sahte nüfus cüzdanı çıkarttığını söylediği, böylece, askerlikten kurtulmak için hile yapmak suçunu işlediği ileri sürülerek, sanığın Askeri Ceza Kanunu’nun 81/1. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle 7. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 17.5.2004 gün ve E:2004/1285, K:2004/514 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

            7. KOLORDU  KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ : 4.6.2004 gün ve E:2004/1766, K:2004/460 sayıyla; sanığın askeri mahkemede alınan beyanında, kan davası nedeniyle can güvenliği için O. isimli şahsın haberi olmadan gizlice kimliğini üzerinden aldığını, bu şahsın da askerliğini henüz yapmadığını söylediği, O.S. isimli şahsın 31.12.2002 tarihinden itibaren yoklama kaçağı olarak arandığının anlaşıldığı, bu durumda yoklama kaçağı olarak aranan bir şahsın kimliğini taşımanın askerlikten kaçmak için bir araç olarak kullanıldığının söylenemeyeceği, başka suçlar nedeniyle aranan sanığın, bu suçlardan dolayı yakalanmamak amacıyla başkasına ait kimlik kartını kullanmasının mümkün olabileceği, bu nedenle yüklenen eylemin Türk Ceza Kanunu’nun 350/3. maddesinde düzenlenen sahte kimlik belgesi  tanzim etmek ve kullanmak suçunu oluşturabileceği açıklanarak, yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Dörtyol  Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

DÖRTYOL  ASLİYE CEZA MAHKEMESİ : 6.12.2004 gün ve E:2004/665, K:2004/785 sayıyla; iddianamede sanığın askerlikten kurtulmak için nüfus cüzdanında sahtekarlık yaptığı, eylemin sabit olması halinde Askeri Ceza Kanunu’nun 81/1. maddesi uyarınca cezalandırılması talep edilmiş olup, nüfus cüzdanında yapılan sahtekarlığın bu suçun unsurları arasında yer aldığı, suçun sübutu halinde iddianamedeki sevk maddesi ile cezalandırılmasının gerekeceği, ayrıca Türk Ceza Kanunu’nun 350/3. maddesinde düzenlenen suç için açılan bir kamu davasının da bulunmadığı açıklanarak, yargılama görevinin  askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş ve karar kesinleşmeden Mahkememize gönderilen dava dosyasında, Uyuşmazlık Mahkemesi’nce 7.3.2005 gün ve E:2005/9, K:2005/17 sayılı kararı ile, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşma-dığından, aynı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan başvurunun reddine karar verilip dosyanın Mahkemesine gönderilmesinden sonra, bu kez dosyadaki eksiklik giderilerek, karar kesinleştikten sonra, dava dosyası, Dörtyol Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Mahkememize gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Cafer ŞAT’ın Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Tamer KORKMAZ, Erdoğan GENEL’in katılımlarıyla yapılan 13.6.2005 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik bulunmadığı, askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın  incelenmesine  oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay  Başsavcı  Yardımcısı Turgut SÖNMEZ’in, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir. 

Dosyanın incelenmesinden, sanığın adına çıkartıp kullandığı nüfus kimlik bilgilerinin ait olduğu O.S.’un 1.1.2002 tarihinde askerlik çağına girmiş olup, 31.10.2002 tarihinden itibaren yoklama kaçağı olarak arandığı anlaşılmaktadır. 

Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince sanığa yüklenen suçun “askerlikten kurtulmak için nüfus cüzdanında sahtekarlık yapmak” olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de; iddianame içeriğinden, dosyada bulunan bilgi ve belgelerden, sanığın, işlediği ileri sürülen birden fazla suç nedeniyle arandığı bu suçlardan dolayı yakalanmamak amacıyla başkasına ait kimlik kartını kullanmasının mümkün olabileceği, yoklama kaçağı olarak aranan O.S.’a ait nüfus cüzdanının kendisini askerlik hizmetinden kurtarmayacağı, yüklenen eylemin sübutu halinde unsurları ve cezalarıyla Türk Ceza Kanunu’nun Altıncı Bap Dördüncü Fasılda düzenlenmiş bulunan 350 ve devamı maddelerine uygun suçu oluşturabileceği anlaşılmıştır.            

Sanığın sivil kişi olması nedeniyle 353 sayılı Yasa'nın, asker olmayan (sivil) kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi ile benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun EK.6. maddesi yönünden değerlendirilme yapılması gerekmektedir. Sanığa yüklenen suçun, 353 sayılı Yasa'nın 11 ve Askeri Ceza Kanunu'nun Ek. 6. maddelerinde yer almaması karşısında davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Dörtyol Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Dörtyol Asliye Ceza Mahkemesi’nin 6.12.2004 günlü ve E:2004/665, K:2004/785 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 13.6.2005 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.