|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ HUKUK BÖLÜMÜ ESAS NO : 2014 / 842 KARAR NO : 2014 / 918 KARAR TR : 13.10.2014 |
ÖZET : Bodrum 1. İcra Müdürlüğü’nün 2010/1445 Talimat sayılı dosyasında ihale sonucu alınan taşınmaza ilişkin olarak, alınması gereken katma değer vergisinin %1 oranında hesaplanması gerekirken %18 oranında hesaplandığı ileri sürülerek, Bodrum 1. İcra Müdürlüğü’nün söz konusu işleminin iptali ve fazladan tahsil edildiği iddia edilen verginin tahsil tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesi istemiyle açılan davanın ADLİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği hk. |
Davacı : H. K.
Davalılar : 1- Bodrum 1. İcra Müdürlüğü (Adli Yargıda)
2- Bodrum Vergi Dairesi Müdürlüğü (İdari Yargıda)
Vekili : Av. V. T. (İdari Yargıda)
O L A Y : Davacı şikayet dilekçesinde özetle, Bodrum 1. İcra Müdürlüğü’nün 2010/1445 Talimat sayılı dosyasında ihale alıcısı olduğunu, Muğla İli, Bodrum İlçesi, Yahşi köyü, Hortma mevkii, N18C22C1B pafta, 1028 parselde kayıtlı 262,13 m² alanlı arsa vasfındaki taşınmazı ihale sonucu aldığını, T.C. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 23.06.2013 tarih, KDVK-58/2010-6 sayılı “taşınmaz ve taşınmaz niteliği taşıyan mal ve hakların satışında katma değer vergisi uygulaması” konu başlıklı yazısı, ayrıca T.C. Gelir İdare Başkanlığı Denizli Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü’nün B.07.1.GİB.4.20.15.01-40-MUK-2010-49-88 sayılı 12.05.2011 tarihli “Tapuda kagir ev ve tarla vasıflı taşınmazın icrada satışında KDV oranı” konu başlıklı yazısına rağmen ilgili İcra Dairesi tarafından KDV oranının % 18 oranında alınması yönünde karar verildiğini ve kendisinden söz konusu taşınmaza ilişkin %18 KDV oranı üzerinden 23.940 TL verginin tahsil edildiğini, halbuki alınması gereken verginin ilgili yazılar uyarınca %1 oranında hesap edilerek 1.330 TL olması gerektiğini belirterek, fazla tahsil edildiği iddia olunan 22.610 TL KDV’nin işlem tarihi olan 04.07.2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesi ve memur işleminin iptali istemiyle adli yargı yerinde dava açılmıştır.
Bodrum İcra Hukuk Mahkemesi; 17.07.2013 gün, E:2013/546, K:2013/628 sayılı kararında özetle; “...ihale gerçekleştirildikten sonra icra dairesi, KDV’nin tarh ve tahakkuk işlemlerini bu verginin mükellefi sıfatı ile yürütür. Bu nedenle icra dairesinin verginin mükellefi sıfatı ile yaptığı işlemlerden doğan ihtilafların çözüm yerinin Vergi Mahkemesi olduğu takdir ve sonucuna varılarak, yargı yolu nedeniyle şikayet dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.” demek suretiyle davanın görev yönünden reddine karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.
Davacı aynı istemle bu kez idari yargı yerinde dava açmıştır.
Muğla Vergi Mahkemesi; 07.10.2013 gün, E:2013/823, K:2013/841 sayılı kararında özetle; “...İcra Müdürlüğü tarafından yürütülen takibe ilişkin olarak yapılan ihale sonucunda alınan taşınmaza ilişkin fazladan hesaplanan katma değer vergisi tahakkukunun, kanuna aykırılığı iddiasının şikayet yolu ile İcra Mahkemesinde çözümleneceği, Mahkemenin incelemeyi, söz konusu icra dosyası üzerinden yaparak, anılan işlemin kanuna uygun olup olmadığı hususunda karar vereceği kuşkusuzdur. Adli yargılamanın bir parçasını oluşturan bu uyuşmazlığın İcra Müdürlüğü’nün tesis ettiği bir işlemden kaynaklandığı gözetildiğinde, bu işlemin yasaya uygun olup olmadığının adli yargı yerinde çözümlenmesinin gerektiği sonucuna varılmıştır.” demek suretiyle, davanın görev yönünden reddine karar vermiştir.
İş bu karara karşı yapılan itiraz başvurusu üzerine Aydın Bölge İdare Mahkemesi 05.02.2014 gün ve E:2014/80, K:2014/364 sayılı kararı ile özetle hükmün onanmasına karar vermiş, davacının karar düzeltme istemi üzerine Aydın Bölge İdare Mahkemesi 22.05.2014 gün ve E:2014/1403, K:2014/1494 sayılı ilamı ile davacının karar düzeltme isteminin reddine karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Eyüp Sabri BAYDAR, Ali ÇOLAK, Nurdane Topuz, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Ayhan AKARSU ve Mehmet AKBULUT’un katılımlarıyla yapılan 13.10.2014 günlü toplantısında:
l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27.maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; adli ve idari yargı yerleri arasında 2247 sayılı yasa’nın 14.maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, davacının istemi üzerine, idari yargı dosyasının, son görevsizlik kararını veren mahkemece, adli yargı dosyası da temin edilmek suretiyle Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet Ali GÜMÜŞ’ün davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava,Bodrum 1. İcra Müdürlüğü’nün 2010/1445 Talimat sayılı dosyasında ihale sonucu alınan taşınmaza ilişkin olarak, alınması gereken katma değer vergisinin %1 oranında hesaplanması gerekirken %18 oranında hesaplandığı ileri sürülerek, Bodrum 1. İcra Müdürlüğü’nün söz konusu işleminin iptali ve fazladan tahsil edildiği iddia edilen verginin tahsil tarihi olan 04.07.2013 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesi istemiyle açılmıştır.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun “Şikayet ve Şartlar” başlıklı 16. maddesinde; “Kanunun hallini mahkemeye bıraktığı hususlar müstesna olmak üzere İcra ve İflas dairelerinin yaptığı muameleler hakkında kanuna muhalif olmasından veya hadiseye uygun bulunmamasından dolayı icra mahkemesine şikayet olunabilir. Şikayet bu muamelelerin öğrenildiği tarihten yedi gün içinde yapılır. Bir hakkın yerine getirilmemesinden veya sebepsiz sürüncemede bırakılmasından dolayı her zaman şikayet olunabilir.” hükmü yer almaktadır.
“Şikayet üzerine yapılacak muameleler” başlıklı 17. maddesinde de, “Şikayet tetkik merciince, kabul edilirse şikayet olunan muamele ya bozulur, yahut düzeltilir. Memurun sebepsiz yapmadığı veya geciktirdiği işlerin icrası emrolunur.” hükmü yer almaktadır.
“Tetkik mercii” başlıklı 4. maddesinde de: “İcra ve iflâs dairelerinin muamelelerine karşı yapılan şikâyetlerle itirazların incelenmesi icra tetkik mercii hâkimi yahut kanun gereğince bu görev kendisine verilmiş olan hâkim tarafından yapılır. İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü ile Adalet Bakanlığınca icra tetkik merciinin birden fazla dairesi kurulabilir. Bu durumda icra tetkik mercii daireleri numaralandırılır. İcra tetkik merciinin birden fazla dairesi bulunan yerlerde iş dağılımı ve buna ilişkin esaslar, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir. Her icra tetkik mercii hâkimi, kendisine Adlî Yargı Adalet Komisyonu Başkanlığınca dönüşümlü olarak bağlanan icra ve iflâs dairelerinin muamelelerine yönelik şikâyetleri ve itirazları inceler, bu dairelerin gözetim ve denetimlerini yapar, idarî işlerine bakar. İcra yetkisini haiz sulh mahkemelerinin muamelelerine karşı vuku bulacak şikayet ve itirazların tetkik mercii o mahkemenin hâkimidir.” denilmiştir.
Olayda, Bodrum 1. İcra Müdürlüğü'nün 2010/1446 Talimat sayılı dosyası ile davacı adına satın alınan taşınmaza ilişkin olarak %1 oranında katma değer vergisi ödenmesi gerektiği iddia edilerek, %18 oranındaki KDV miktarı belirlenmesi şeklindeki İcra Dairesi işleminin iptali ile fazla ödendiği belirtilen bedelin iadesine karar verilmesi istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanunun "Vergi Mahkemelerinin Görevleri" başlıklı 6. maddesinde, Vergi Mahkemelerinin genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davalarla, bu konularla ilgili olarak 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları ve diğer kanunlarla verilen işleri çözümleyeceği hükmüne yer verilmiştir.
Hal böyle iken, İcra Müdürlüğü tarafından yürütülen takibe ilişkin olarak yapılan ihale sonucunda alınan taşınmaza ilişkin, icra müdürlüğünce verilen % 18 oranında KDV ödenmesine dair kararın, kanuna aykırılığı iddiasının şikayet yolu ile İcra Mahkemesinde çözümleneceği, mahkemenin incelemeyi, söz konusu icra dosyası üzerinde yaparak, anılan işlemin kanuna uygun olup olmadığı hususunda karar vereceği kuşkusuzdur. Adli yargılamanın bir parçasını oluşturan bu uyuşmazlığın, İcra Müdürlüğünün tesis ettiği bir işlemden kaynaklandığı gözetildiğinde, bu işlemin yasaya uygun olup olmadığının adli yargı yerince çözümlenmesinin gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli olduğundan, Bodrum İcra Hukuk Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Bordum İcra Hukuk Mahkemesinin 17.07.2013 gün ve E:2013/546, K:2013/628 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 13.10.2014 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
|
Başkan Serdar ÖZGÜLDÜR
|
Üye Eyüp Sabri BAYDAR
Üye Alaittin Ali ÖĞÜŞ |
Üye Ali ÇOLAK
Üye Ayhan AKARSU |
Üye Nurdane TOPUZ
Üye Mehmet AKBULUT |