OLAY : Sivil kişi sanık N.Y.'ın, 14.6.2000 günü, 65.Mknz.P.Tug. Komutanlığı'na girerek burada bulunan metal boruları çaldığı, daha sonra çaldığı malla yakalandığı, böylece, hırsızlık suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 492/2, 522. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Lüleburgaz Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 27.11.2000 gün ve E: 2000/1158, K: 2000/762 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

LÜLEBURGAZ ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 10.7.2001 gün ve E: 2000/846, K: 2001/896 sayıyla; sanığın, askeri mahalde, askeri malzeme çalmak suçunu işlediği ileri sürüldüğüne göre, yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 5. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi'ne gönderilmiştir.

5. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 1.11.2001 gün ve E: 2001/1636, K: 2001/968 sayıyla; 353 sayılı Yasa'nın 11. maddesi ve Askeri Ceza Kanunu'nun 192. maddeleri uyarınca sanığı yargılama görevinin adli yargı yerine olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 5. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı'nca, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER'in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Mehmet KAPUSUZ, Tamer KORKMAZ'ın katılımlarıyla yapılan 7.10.2002 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN'in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Ercan UZUNGER'in, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliğiyle karar verilmiştir.

ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

Sanığın, sivil kişi olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa'nın, asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun benzer düzenlemeyi içeren Ek-6. maddesi yönünden değerlendirme yapılmalıdır.

Askeri Ceza Kanunu'nun Ek-6. maddesi ile düzenlenen hükmünde; "Birinci askeri yasak bölgeler içinde veya nöbet yerlerinde, karakollarda, kışlalarda, karargahlarda, askeri kurumlarda, yerleşme veya konaklama amacıyla kullanılan bina ve mahaller içinde; askerlere fiilen taarruzda bulunanlar, sövenler veya hakaret edenler veyahut askerlik görevlerine ilişkin işleri yapmaya veya yapmamaya zorlamak için şiddet veya tehdide başvuranlar Türk Ceza Kanunu'nun bu fiillere ilişkin 188, 190, 191, 254, 255, 256, 257, 258, 260, 266, 267, 268, 269, 271, 272 ve 273. maddeleri uyarınca cezalandırılacakları" belirtilmiş bulunmaktadır.

353 sayılı Kanun'un 11/B maddesinde ise, Ek-6. madde hükmü aynen yer almakta ve bu suçlara ilişkin davalara askeri mahkemelerde bakılacağı öngörülmektedir.

Sanığın, askeri mahalde, askeri malzeme çaldığı ileri sürülerek Türk Ceza Kanunu'nun 492, 522. maddeleri gereğince cezalandırılması istemiyle açılan davada, yüklenen eylem 353 sayılı Yasa'nın 11. ve Askeri Ceza Kanunu'nun Ek-6. maddesinde sayılan suçlar arasında bulunmamaktadır.

Diğer yandan, 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın 192. maddesinde; "..... askeri eşyayı satın almak, rehin olarak kabul etmek ve gizlemek fiillerine dair 131. maddede yazılı suçlar askeri mahkemelere tabi olmayan siviller tarafından yapılırsa umumi mahkemeler bu kanun hükümlerini tatbik ederler" hükmünün yer alması karşısında; sanığa yüklenen ve iddianamede gösterilen fiilin Askeri Ceza Yasası'nın 131. maddesindeki "askeri eşyayı gizlemek" olarak nitelendirilmesi halinde dahi, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Lüleburgaz Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ: Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Lüleburgaz Asliye Ceza Mahkemesi'nin 10.7.2001 günlü, E: 2000/846, K: 2001/896 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 7.10.2002 günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.