Ceza Bölümü         2002/22 E.  ,  2002/16 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacı           : K.H.

Mağdure        : Z.S.

Sanık             : S.B. 

            OLAY             : Tokat 48. P.A. Hzm. Brl. Komutanlığı emrinde görevli sanık P.Er S.B. 'in, firarda bulunduğu 2000 yılı Ocak ayı içerisinde, önceden tanıyıp arkadaşlık yaptığı reşit olmayan mağdure Z.S.'ı, rızasıyla işyerine götürüp alıkoyduğu, rızasıyla bir çok kez ırzına geçtiği, yine firarda bulunduğu 16.3.2000 günü, mağdureyi rızasıyla işyerine götürüp alıkoyduğu, zorla mağdurenin ırzına geçmeye kalkıştığı, böylece, reşit olmayan mağdureyi rızasıyla alıkoymak ve rızasıyla ırza geçmek, reşit olmayan mağdurenin zorla ırzına geçmeye teşebbüs etmek suçlarını işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 416/1, 62, 430/2, 416/son, 80, 430/2. maddeleri uyarınca cezalandırılması   istemiyle   Karşıyaka   Cumhuriyet   Başsavcılığı'nın   21.3.2000   gün   ve E:2000/611, K:2000/106 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

             KARŞIYAKA AĞIR CEZA MAHKEMESİ: 20.9.2000 gün ve E:2000/129, K:2000/197 sayıyla; asker kişi sanığı, yüklenen askeri suç nedeniyle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 5. Piyade Er Eğitim Tugay  Komutanlığı Askeri Mahkemesi'ne gönderilmiştir.

             5. PİYADE ER EĞİTİM TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 10.7.2001 gün ve E:2001/473, K:2001/187 sayıyla; 26.5.2000 tarihinde yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4551 sayılı Yasa'nın, 38. maddesi ile Askeri Ceza Kanunu'nun 152. maddesi yürürlükten kaldırıldığından, sanığa yüklenen suçun askeri suç olma niteliği ortadan kalkmış olup, asker kişiye karşı, askeri mahalde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiğinin de ileri sürülmediği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 5. Piyade Er Eğitim Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı'nca, Mahkememize gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Samia AKBULUT'un Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ' ın  katılımlarıyla yapılan 27.5.2002 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Haluk ZEYBEL 'in, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

 

USULE İLİŞKİN İNCELEME :

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oy birliği ile karar verilmiştir.                                                                                                                                                                                                                                                                                         

ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.         

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.

 Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanığın yüklenen suçu işlediği ileri sürülen günde asker kişi olması ve yüklenen suçun da "askeri suç" olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de, 26.5.2000 tarihinde yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 4551 sayılı Yasa'nın 38. maddesi ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun, 152. maddesi yürürlükten kaldırılmış olduğundan sanığa yüklenen "ırza geçmek, alıkoymak" suçlarının "askeri suç" niteliği ortadan kalkmıştır.

 Açıklanan nedenlerle, sanığa yüklenen "ırza geçmek ve alıkoymak" suçları, askeri suç olmadığından, asker kişiye karşı veya askeri mahalde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiği de ileri sürülmediğinden, açılan kamu davasının adli yargı yerinde çözümlenmesi ve Karşıyaka Ağır Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

 SONUÇ         : Davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Karşıyaka Ağır  Ceza Mahkemesi'nin 20.9.2000 günlü, E:2000/129, K:2000/197 sayılı görevsizlik KARARININ kaldırılmasına,27.5.2002 günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ                       ile karar verildi.