Vekili      : Av. N.G.

Davalılar : 1- Gençlik ve Spor Bakanlığı Spor Genel Müdürlüğü

Vekilleri  : Av. C.B. & Av. B.D.

                  2- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili      : Av. E.Y.

                  3- Başakşehir Belediye Başkanlığı

Vekilleri  : Av. E.A. & Av. E.K.A.                        

                  Birleşen dosya Küçükçekmece 3.Asliye Hukuk Mahkemesi E:2013/130 K:2013/99

Davacı     : Z.Ş.

Vekili      : Av. N.G.

Davalı      : Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına İstanbul Muhakemat Müdürlüğü

Vekili      : Av. M.H.K. (B.)

O L A Y  : Davacı vekili özetle; davacının İstanbul İli, Başakşehir İlçesi, İkitelli-2 Mahallesi, Altınşehir mevkiinde kain, 18 pafta, 522 parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olduğunu, taşınmazın imar planlarında “konut uygulama alanı, şehir park alanı, olimpiyat park alanı” olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 6.000 TL bedelin ilamın kesinleşme tarihine kadar yasal faizi, kesinleşme tarihinden ödeme tarihine kadar ise Anayasa’nın 46/son maddesi uyarınca kamu alacaklarına uygulanacak en yüksek faizi ile birlikte davalı idarelerden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalılardan Başakşehir Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmuştur.

Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesi; 25.01.2013 gün, E:2012/592 sayı ile davalılardan Başakşehir Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının reddine karar verilmiştir.

Birleşen dosyadaki davacı vekili özetle; davacının İstanbul İli, Başakşehir İlçesi, İkitelli-2 Mahallesi, Altınşehir mevkiinde kain, 18 pafta, 522 parsel sayılı taşınmazın hisseli maliki olduğunu, taşınmazın imar planında “konut uygulama alanı, şehir park alanı, olimpiyat park alanı ” olarak ayrıldığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 6.000 TL bedelin ilamın kesinleşme tarihine kadar yasal faizi, kesinleşme tarihinden ödeme tarihine kadar ise Anayasa’nın 46/son maddesi uyarınca kamu alacaklarına uygulanacak en yüksek faizi ile birlikte davalı idarelerden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesi istemiyle adli yargıda dava açmıştır.

Birleşen dosya davalısı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmuştur.

Küçükçekmece 3.Asliye Hukuk Mahkemesi 29.03.2013 gün ve E:2013/130, K:2013/99 sayı ile özetle; Küçükçekmece 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/592 Esas sayılı dosyası üzerinden yürütülmesine karar verilmiştir.

Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesi; 15.05.2013 gün, E:2012/592 sayı ile birleşen dosya davalısı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına İstanbul Muhakemat Müdürlüğü vekilinin görev itirazının reddine karar verilmiştir.

Birleşen dosya davalısı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına İstanbul Muhakemat Müdürlüğü vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresinde verdiği dilekçe üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile 2981 sayılı Yasanın 13.maddesinin (c) bendi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem’’, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, davanın, taşınmazın bedelinin tahsiline hükmedilmesi istemine ilişkin kısmı yönünden, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 30.09.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalılardan Başakşehir Belediye Başkanlığı vekili ile birleşen dosya davalısı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına İstanbul Muhakemat Müdürlüğü vekilinin anılan Yasanın 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptıkları görev itirazlarının reddedilmesi ve birleşen dosya davalısı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına İstanbul Muhakemat Müdürlüğü vekilinin 12/1.maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, birleşen dosya davalısı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına İstanbul Muhakemat Müdürlüğü açısından, 10.maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Filiz BUDAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı M. BAYHAN ile Danıştay Savcısı M. Ali GÜMÜŞ’ün davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının hisseli taşınmazına, imar planında “konut uygulama alanı, şehir park alanı, olimpiyat park alanı ” olarak ayrılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığından bahisle,  fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, şimdilik 6.000 TL’nin faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili istemiyle açılmıştır.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinde;  “Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.

                a) Bölge planları; sosyo - ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

                b) İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik dördüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Valilikçe uygun görüldüğü takdirde onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik üçüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen ilan yerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları ve planları onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

                Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

                İmar planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Belediye Başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.

                c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmüne yer verilmiştir.

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin 04.03.1992 tarih 1/25000 ölçekli Mahmutbey-İkitelli yöresi Çevre Düzeni Revizyon Nazım İmar Planı ile1/5000 ölçekli Küçükçekmece- ikitelli Kentsel ve Bölgesel Yeşil Alan Nazım İmar Planında “şehir parkı”, 15.11.1995 tarih 1/50000 ölçekli İstanbul Metropolitan Alan Alt Bölge Nazım İmar Planında “olimpiyat köyü”, 02.02.2001 tarih Küçükçekmece-İkitelli Atatürk Olimpiyat Parkı Nazım İmar Planında ve 23.09.2005 tarih 1/1000 ölçekli Küçükçekmece İkitelli Atatürk Olimpiyat Parkı Uygulama İmar Planında “olimpiyat park alanı”, 15.06.2009 tarih 1/100000 ölçekli Çevre Düzeni Planında “ ulusal ve uluslararası spor alanında” kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın, başvurusunun kabulü ile, birleşen dosya davalısı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına İstanbul Muhakemat Müdürlüğü vekilinin görev itirazının Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ     : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın, BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, birleşen dosya davalısı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı adına İstanbul Muhakemat Müdürlüğü vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Küçükçekmece 5. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 25.01.2013 gün, E:2012/592 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 30.09.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.