Sanık             : M.D.

             O L A Y          : Doğubeyazıt 1. Mknz. P. Tug. 1. Mknz. P. Tb. 3. Mknz. P. Bl. Komutanlığı emrinde görevli P. Er sanık M.D.'ın 16.12.1993 günü, Tugay revirinde muayene sırasında üzerinde bulundurduğu ve ne olduğu bilinemeyen bir maddeyi Tbp. Ütğm. N.A.'a teslim ettiği, anılan maddenin, Erzurum Bölge Kriminal Polis Laboratuarı'nın yaptığı inceleme sonucunda düzenlediği raporda "plaka esrar" olduğunun tesbit edildiği, bu şekilde kullanmak için uyuşturucu madde bulundurduğu ileri sürülerek sanığın eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 404/2. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı'nın 22.4.1994 gün ve E:1994/304, K:1994/251 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

            12. MEKANİZE PİYADE TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 2.2.1995 gün ve E:1995/189, K:1995/63 sayıyla; sanığa yüklenen eylemin, askeri suç olmaması, askeri bir suça da bağlı bulunmaması ve yargılama sırasında sanığın terhis edilmesiyle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesildiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir. 

            DOĞUBEYAZIT ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 7.5.1998 gün ve E:1995/119, K:1998/118 sayıyla; sanığın askeri mahkemede yargılandığı sırada terhis edilmesi nedeniyle askeri mahkemenin görevinin sona ermeyeceği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. 

            Böylece, askeri ve adli yargı yerleri arasında 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'un 14. maddesinde öngörüldüğü  biçimde, olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş, dosya, Doğubeyazıt Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 13.7.1999 gün ve 1999/7095 İ. Muh. sayılı yazısı ile Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı’na gönderilmiştir. 

            İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER’in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN , Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ’ ın katılımlarıyla yapılan 8.11.1999 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in davanın çözümünde askeri yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Önder BAŞOĞUL’ un davanın çözümünün askeri yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: 

            353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.       

Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmektedir. 

            Olayda, asker kişi sanık hakkında askeri mahalde işlendiği ileri sürülen suç nedeniyle askeri mahkemeye 22.4.1994 günü kamu davası açıldığı, sonradan yargılama sırasında sanığın 17.12.1994 tarihinde terhis mahiyetinde izine gönderildiği anlaşılmaktadır. Askeri mahkemenin görevsizlik kararı gerekçesinde, sanığın terhis edilmesiyle askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin kesilmiş olduğundan söz edilmekte ise de; askeri mahalde işlendiği ileri sürülen suç nedeniyle asker kişi olduğu sırada askeri mahkemede kamu davası açılmış olduğundan 353 sayılı Yasa’nın değişik 17. maddesi hükmü karşısında, davanın askeri mahkemede görülmesi ve 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.  

            SONUÇ: Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın ASKERİ YARGI yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin 2.2.1995 günlü, E:1995/189, K:1995/63 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 8.11.1999 gününde kesin olarak OYBİRLİĞİ ile karar verildi.