O L A Y: İstanbul ili Bağcılar İlçesi,İnönü Mahallesi,16 pafta, 1700 kadastral parselde 2981/3290 sayılı yasalara göre yapılan imar uygulaması sonucu 244 DT 1b pafta; 170.00m2 alanlı 519 ada, 2 parsel, 210.00m2 alanlı 519 ada 3 parseller ile 223.00m2 alanlı 520 ada, 1 parselin oluştuğu ve 520 ada, 1 parselin davacı adına tescil edildiği, kadastral parsel hissedarlarından birinin düzeltme istemi üzerine, 16.8.1995 günlü, 5092 sayılı Belediye Encümeni Kararı ile 519 ada, 2 parsel ile 519 ada, 3 parsel davacıya verilmiş, daha önce 519 ada, 3 parselin sahiplerinden satış vekaleti almış olan bir kişinin düzeltme istemi üzerine de 5.6.1996 günlü, 2893 sayılı Belediye Encümeni Kararı ile 170 m2 alanlı 519 ada 2 parselin davacı adına tescil edilecek şekilde düzenleme yapılmasına ve 780.000.- liranın bankaya bloke edilmesine karar verilmiştir.

Davacı vekili, müvekkilinin sahip olduğu 520 ada, 1 parsel sayılı taşınmazına kamulaştırma yapmaksızın el atıldığından bahisle fazlaya ilişkin dava ve talep hakkı saklı kalmak kaydıyla 6.000,00YTL.nin yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsili istemiyle 12.12.2005 günlü dilekçe ile adli yargı yerinde dava açmıştır.

Davalı vekilince, birinci savunma dilekçelerinde, davanın idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği ileri sürülerek, görev itirazında bulunulmuştur.

BAĞCILAR 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 8.3.2006 günlü celsesinde E:2005/565 davalı İdare vekilinin göreve ilişkin itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı İdare vekilince, süresi içinde verilen dilekçe ile, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemiyle başvuruda bulunulması üzerine dilekçe ve dava dosyası, Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI; 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunun, 3290 sayılı Kanunun 4. maddesi ile değişik 10. maddesinin ( C ) bendinden bahisle; uyuşmazlığın, eski 16 pafta, 1700 sayılı kadastral parselde 2981 ve 3290 sayılı yasalara göre yapılan imar uygulaması sonucu davacı adına tescil edilen 223 m2 yüzölçümlü 520 ada, 1 sayılı parsel ile imar uygulamasıyla ilgili diğer kişilerin düzeltme istemleri üzerine en son 5.6.1996 günlü, 2893 sayılı Belediye Encümeni kararı ile davacıya verilen 170 m2 yüzölçümlü 519 ada, 2 sayılı parselin alan farkına ilişkin olarak takdir edilen miktarın düşüklüğünden kaynaklanmakta olduğu, dolayısıyla davanın konusunun, idarece kamu gücü kullanılarak tek yanlı biçimde tesis edilen uygulama işlemlerinden kaynaklanan zararın tazminine ilişkin bulunduğu, bunun ise, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinin 1/b bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" niteliğini taşımakta olduğu, bu durumda, Bağcılar Belediye Encümeni kararı ile daha önce davacı adına tescil edilmiş olan arsanın değiştirilerek, bunun yerine verilen arsanın miktar itibarıyla farkından doğduğu ileri sürülen zararın tazminine yönelik davanın görüm ve çözümünün idari yargının görevine girdiği gerekçesiyle 2247 sayılı Yasa'nın 10. maddesine göre olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına karar vermiş ve görev konusunun incelenmesini Uyuşmazlık Mahkemesi'nden istemiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa'nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın da yazılı düşüncesi istenilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI; 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanunun 10. maddesinin (c) bendinden bahisle, Anayasa'nın125/son madde ve fıkrasında; idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü bulunduğunun kurala bağlandığı; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2/1-b maddesi gereğince idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davalarının, idari dava türleri arasında sayıldığı, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkındaki Kanunun 5. maddesinin ( b ) bendinde ise, vergi mahkemelerinin görevine giren davalarla ilk derece Danıştay'da çözümlenecek olanlar dışındaki tam yargı davalarını idare mahkemelerinin çözümleyeceğinin belirtildiği, Bağcılar Belediye Başkanlığı'nın 16.08.1995 gün ve 5092 sayılı Encümen Kararında; Bağcılar 16 pafta, 2981 ve 3290 sayılı yasalara istinaden ifraz ve tapuya tescil işlemlerinin Bakırköy Belediyesince yapılmış olduğu, 16 pafta, 1700 parselin hissedarlarından Kamuran Karacadağ ile Nefise Karacadağ müracaatlarında, 7 ve 9 numaralı özel parseli satın aldıklarını ifraz sonucunda kendisine başka parsel verildiğini belirttikleri ve düzeltme talebinde bulunmaları üzerine de, daha önce 170 m2 miktarındaki 244 DT 1b pafta, 519 ada, 2 parsel Nefize Karadağ ve Kamuran Karacadağ, 210 m2 miktarındaki 519 ada, 3 parsel veraseten iştirak halinde Ali Babacan, Remziye Hançer, Beyamil Babacan, Zenciye Babacan, Resmiye Dural, 223 ada, 1 parselin Yahya Kütükçüoğlugil adlarına tescil edilmişken, hisseli parselin ilk maliklerinden olan ve verasetten iştirak halinde 55/320 hissesinin sahipleri Ali Babacan, Resmiye Hançer, İsmail Babacan, Zenciye Babacan, Resmiye Durak'ın 55/320 hissesinin 2942 sayılı kanununun 32. maddesine istinaden yola terkin edilmesi, 223 m2 lik miktarındaki 520 ada, 1 parselin hissesi Kamuran Karacadağ, hissesi Nefise Karacadağ, 170 m2 miktarındaki 519 ada, 2 parsel ve 210 m2 miktadındaki 519 ada, 3 parsel Yahya Kütükçüoğlugil adına tescil edilmesi gerektiğine karar verilmiş ve tapuda tescilinin sağlandığı, 05.06.1996 tarih ve 2893 sayılı Encümen Kararında da; 519 ada, 3 parsel Ali Babacan ve hissedarlarına, 519 ada, 2 parsel de Yahya Kütükçüoğlugil adına tescil edilecek biçimde düzenleme yapıldığı, eksik aldıkları alanlar için de adlarına çıkan bedellerin bankaya bloke edildiğinin anlaşıldığı, bu düzeltmeler sonucunda; 16 pafta, 1700 parsel sayılı kadastral parselde 2981 ve 3290 sayılı Kanunlar uyarınca davacı adına tescil edilen 223 m2 lik taşınmazın yeni düzenleme sonucunda 170 m2 ye indirilmesi nedeniyle takdir edilen miktarın düşüklüğü gerekçe gösterilerek uğradığını ileri sürdüğü zararın tazmini istemiyle açılan davada, gayrımenkulün aynına yönelik olmayıp, idarenin kamu gücünü kullanarak tek taraflı olarak düzenlediği işleme dayanması nedeniyle davanın görüm ve çözümü idari yargı yerine ait bulunduğu gerekçesiyle, Danıştay Başsavcılığının 2247 sayılı Yasanın 10. maddesi gereğince yapmış olduğu başvurunun kabulü ile Bağcılar 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/565 esas sayılı görevlilik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği yolunda yazılı düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü'nün, Ahmet AKYALÇIN'ın Başkanlığında, Üyeler: M. Lütfü ÜÇKARDEŞLER, Coşkun ÖZTÜRK, Serap AKSOYLU, Z. Nurhan YÜCEL, Abdullah ARSLAN ve Levent ÖZÇELİK'in katılımlarıyla yapılan 02.10.2006 günlü toplantısında;

I- İLK İNCELEME : Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idarece anılan Yasa'nın 10. maddesinde öngörülen şekilde görev itirazında bulunulduğu ve 12. maddede öngörülen süre içinde başvurulduğu, bu nedenle Danıştay Başsavcısı tarafından Yasa'da öngörülen yönteme uygun biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşıldığından, görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II- ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK'in davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile Danıştay Başsavcılığının idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının davada idari yargının görevli bulunduğuna ilişkin düşünce yazıları ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU'nun yazılı düşünceler doğrultusundaki açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, 2981 ve 3290 sayılı Kanunlar uyarınca davacı adına tescil edilen 223 m2 lik taşınmazın, yeni düzenleme sonucunda 170 m2 ye indirilmesi nedeniyle takdir edilen miktarın düşüklüğü gerekçe gösterilerek uğranıldığı ileri sürülen zararın tazmini istemiyle açılmıştır.

2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun, imar ve gecekondu mevzuatına aykırı olarak inşa edilmiş ve inşa halindeki bütün yapılar hakkında uygulanacak işlemleri düzenlemek ve bu işlemlere dair müracaat, tespit, değerlendirme, uygulama ve duyuru esaslarını ve ilgili diğer hususları belirlemek amacını taşımakta olup, valilik veya belediyelerce yetki ve sorumluluk alanlarında ıslah imar düzenlemeleri yapılmak suretiyle, yeniden gecekondu yapılmasının önlenmesi için temin edilecek arsaların ve muhafazası mümkün görülen gecekonduların Yasada öngörülen usul ve esaslara göre hak sahipliği belirlenen kişilere verilmesine olanak sağlamıştır.

Bu doğrultuda yapılan ıslah imar planlaması çerçevesinde, Yasada öngörülen usul ve koşullara uygunluğu saptananlara hak sahipliği ölçütüne dayalı olarak idarece arsa veya hisse tahsis edilmekte ve tapu verilmektedir.

Ayrıca, 2981 sayılı Yasanın 3290 sayılı Yasa ile değişik 10. maddesinin (c) bendinde, "İmar mevzuatına aykırı bina yapılmış, hisseli arsa ve araziler veya özel parselasyona dayalı arazilerde, imar adası veya parseli olabilecek büyüklükteki alanlarda, binalı veya binasız arsa ve arazileri birbirleriyle, yol fazlalarıyla veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerle birleştirmeye bunları yeniden ada ve parsellere ayırmaya, yapılara yeniden doğan imar ada veya parseli içinde kalanları yapı sahiplerine, yapı olmayanları diğer hisse sahiplerine müstakil veya hisseli veya kat mülkiyeti esaslarına göre vermeye, bunlar adına tescil ettirmeye ve tescil işlemi dışında kalanların hisselerini 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa göre tespit edilecek bedeli peşin ödenmek veya parsel sahipleri aleyhine kanuni ipotek tesis edilerek, tapu sicilinden terkin ettirmeye belediye veya valilikler resen yetkilidir.." hükmü yer almıştır.

Olayda uyuşmazlığın, eski 16 pafta, 1700 sayılı kadastral parselde 2981 ve 3290 sayılı yasalara göre yapılan imar uygulaması sonucu, davacı adına tescil edilen 223 m2 yüzölçümlü 520 ada, 1 sayılı parsel ile imar uygulamasıyla ilgili diğer kişilerin düzeltme istemleri üzerine en son 5.6.1996 günlü, 2893 sayılı Belediye Encümeni kararı ile davacıya verilen 170 m2 yüzölçümlü 519 ada, 2 sayılı parselin alan farkına ilişkin olarak takdir edilen miktarın düşüklüğünden kaynaklandığı; bunun ise kamu gücüne dayalı, resen ve tek yanlı olarak tesis edilen bir idari işlem niteliğini taşıdığı kuşkusuzdur.

Her ne kadar, davacı vekili tarafından kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmaz bedelinin ödenmesi istemiyle dava açılmış ise de; olayda, davalı idarenin kanuna aykırı olarak ferdin taşınmazını elinden alması ya da kanunla getirilen sınırlamalar dışında malikin tasarrufunu engellemesi söz konusu olmadığına göre, kamulaştırmasız el atmanın varlığından söz edilemeyeceği gibi, ortada mülkiyete tecavüzün önlenmesi veya haksız fiilden doğan zararların tazmini kapsamında bir dava da bulunmamaktadır.

2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde, idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları ihlal edilenler tarafından açılan tam yargı davaları, idari dava türleri arasında sayılmıştır.

Bu durumda, 2981 sayılı Kanun gereğince tesis edilen idari nitelikteki uygulama işlemine ilişkin Belediye Encümeni kararından doğduğu anlaşılan uyuşmazlığın görüm ve çözümünde idari yargı görevli bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı'nın başvurusunun kabulü ile Bağcılar Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Bağcılar 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce reddine ilişkin kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcılığınca yapılan BAŞVURUNUN KABULÜ ile, Bağcılar 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 8.3.2006 gün ve E:2005/565 sayılı GÖREVLİLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 2.10.2006 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.