Hukuk Bölümü         2007/90 E.  ,  2007/238 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacı           : A.G.

Vekili             : Av.N.B.

Davalı           : Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yüreğir İlçe Müdürlüğü 

O L A Y         : Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yüreğir İlçe Müdürlüğü’nün 2.1.2006 gün ve HAYSA-17 sayılı işlemi ile, belgesiz(menşe şahadetnamesiz) hayvan sevk edildiğinden bahisle 3285 sayılı Kanun’un 47. maddesinin (b) ve (f) bendleri uyarınca davacı adına para cezası verilerek; nakil vasıtası üç ay süre ile trafikten men edilmiştir.

Davacı vekili, bu işlemin tebliği üzerine idari yargı yerinde dava açmıştır.

ADANA 1. İDARE MAHKEMESİ ; 26.1.2006 gün ve  E: 2006/317, K: 2006/52 sayı ile, davanın, davacı tarafından 3285 sayılı Yasa’nın 47/b maddesi uyarınca 3.750,00 YTL para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin 2.1.2006 gün ve 17 sayılı işlemin iptali istemiyle açıldığı, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasası'nın 3/a fıkrasında, dilekçenin görev yönünden inceleneceği belirtilmiş; Yasanın 15/1-a maddesinde ve 3/a bendine göre adli ve askeri yargının görevli olduğu konularda açılan davaların reddine karar verileceğinin hükme bağlandığı, 3285 sayılı Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu'nun 56. maddesinden söz ederek, bu maddede, itiraz merci olarak idare mahkemesinin görevli olduğu hükmü yer almış ise de, davanın açıldığı 20.1.2006 günü itibariyle, artık Kabahatler Yasası kapsamında olan dava konusu idari para cezasının görüm ve çözümünün Kabahatler Kanunu uyarınca Sulh Ceza Mahkemesinin görev alanında bulunduğundan işin esasının Mahkemelerince incelenme olanağı bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, kesinleşmiştir.

Davacı vekili, bu kez, adli yargı yerinde dava açmıştır.

ADANA 1. SULH CEZA MAHKEMESİ; 9.11.2006 gün ve D.İş E:2006/39, D.İş K:2006/113 sayı ile, başvuran vekili dilekçesinde özetle, menşei şahadetnamesiz hayvan sevki yaptığı iddiası ile müvekkili hakkında yapılan idari soruşturma neticesinde 3.750 YTL para cezası ve nakilde kullanılan aracın 3 ay süre ile trafikten yasaklanmasına karar verildiğini, menşei şahadetnamesinin 26.12.2005 tarihinde hazır olmadığından ibraz edilemediğini, bu nedenle haksız olarak verilen bu karara karşı Adana 1. İdare Mahkemesi’nin 2006/37 Esas sayılı dosyasında görülen davanın açıldığını, Mahkemece itiraz mercii Sulh Ceza mahkemesi olarak gösterilerek görev nedeniyle davanın reddine karar verildiğini, bu nedenle idari cezanın tüm sonuçlarının ortadan kaldırılmasını talep ettiği, Adana 1. İdare Mahkemesi’nin 2006/317 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı A.G. tarafından Yüreğir İlçe Tarım Müdürlüğü aleyhine 3750 YTL para cezası ile cezalandırılmaya ilişkin 2.1.2006 gün ve 17 sayılı işlemin iptali istemiyle dava açıldığı, Mahkemece dava tarihinde Kabahatler Yasası’nın yürürlükte olması nedeniyle 26.1.2006 tarihinde görev yönünden reddine karar verildiği, kararın başvurana 8.3.2006 tarihinde tebliğ edildiği, başvurunun yasal süre içinde olduğu, idari cezaya ilişkin tüm belgeler celp edilip incelendiğinde başvuranın 26.12.2005 tarihinde yapılan kontrol sırasında menşei şahadetnamesi bulunmayan hayvanları 01 UE 408 plakalı kamyonet ile taşıdığı gerekçesiyle Yüreğir İlçe Tarım Müdürlüğü tarafından 3285 sayılı Kanun’un 47/b,f bendleri gereğince 3750 YTL idari para cezası ve nakil vasıtasının 3 ay süreyle trafikten men edilmesine ilişkin idari ceza ile cezalandırıldığı, başvuran asılın İncirlik Jandarma Karakol Komutanlığı tarafından alınan ifadesinde hayvancılık yaparak geçim sağladığını, olay günü saat 02.20 sıralarında Karataş yolu üzerindeki Yüreğir sığır pazarına 9 adet büyükbaş hayvanı satmak amacıyla söz konusu araçla götürdüğü sırada Jandarma devriyesinin durdurup menşei şahadetnamesi sorduğunu, kendisinin olmadığından istenilen belgeyi ibraz edemediğini, bu şekilde hayvan naklinin yasak olduğunu bilmediğini, ayrıca Belediye hafta sonları kapalı olduğundan şahadetnameyi alamadığını savunduğu, bu nedenle, söz konusu idari para cezası ve trafikten men cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, yapılan işlemde başvuranın bizzat verdiği ifade ile bir usulsüzlük bulunmadığı, başvuranın  ifadesi  sırasında belgesinin bulunduğuna ancak o anda yanında olmadığına ilişkin bir beyanda bulunmadığı, para cezasının hukuka uygun olduğu Mahkemelerinin 5326 sayılı Kabahatler Kanunu 27/1 maddesi gereğince idari para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idari yaptırım kararına karşı başvuru bakımından görevli olduğu anlaşıldığından, aracın 3 ay süreyle trafikten men cezasına  ilişkin olarak dosyanın tefriki ile yeni bir değişik iş sırasına kaydının yapılmasına, idari para  cezası ise açıklanan nedenlerle hukuka uygun olduğundan başvurunun reddine karar vermenin icap ettiği gerekçesiyle Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Yüreğir İlçe Tarım Müdürlüğü tarafından 02.01.2006 tarih ve haysa -17 no’lu  işlem ile verilen 3750 no’lu idari para cezasının hukuka uygun olduğu anlaşıldığından 5326 sayılı Kanun’un 28/8-a maddesi gereğince başvurunun reddine, 01 UE 408 plakalı aracın 3 ay süreyle trafikten men cezasına ilişkin olarak başvuru bakımından dosyanın tefriki ile yeni bir değişik iş sırasına kaydının yapılmasına karar vermiştir.

ADANA 1. SULH CEZA MAHKEMESİ; 9.11.2006 gün ve D.İş E:2006/144, D.İş K:2006/114 sayı ile, başvuran vekili dilekçesinde özetle, menşei şahadetnamesiz hayvan sevki yaptığı iddiası ile müvekkili hakkında yapılan idari soruşturma neticesinde 3.750 YTL para cezası ve nakilde kullanılan aracın 3 ay süre ile trafikten yasaklanmasına karar verildiğini, menşei şahadetnamesinin 26.12.2005 tarihinde hazır olmadığından ibraz edilemediğini, bu nedenle haksız olarak verilen bu karara karşı Adana 1. İdare Mahkemesi’nin 2006/37 Esas sayılı dosyasından görülen davanın açıldığını, Mahkemece itiraz mercii Sulh Ceza Mahkemesi olarak gösterilerek görev nedeniyle davanın reddine karar verildiğini, bu nedenle idari cezanın tüm sonuçlarının ortadan kaldırılmasını talep ettiği, Adana 1. İdare Mahkemesi’nin 2006/317 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı A.G. tarafından Yüreğir İlçe Tarım Müdürlüğü aleyhine 3750 YTL para cezası ile cezalandırılmaya ilişkin 2.1.2006 gün ve 17 sayılı işlemin iptali istemiyle dava açıldığı, Mahkemece dava tarihinde Kabahatler Yasası’nın yürürlükte olması nedeniyle 26.1.2006 tarihinde görev yönünden reddine karar verildiği, kararın başvurana 8.3.2006 tarihinde tebliğ edildiği, başvurunun yasal süre içinde olduğu, Mahkemelerinin 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 27/1 maddesi gereğince idari para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idari yaptırım kararına karşı başvuru bakımından görevli olduğu, aracın trafikten menine ilişkin idari cezaya ilişkin başvuru bakımından ise görevli olmadığı, 5326 sayılı Kanun’da buna ilişkin bir düzenleme bulunmadığı anlaşıldığından aracın 3 ay süreyle trafikten men cezasına ilişkin olarak dosya tefrik edilmiş olup, açıklanan gerekçe ile görevsizlik kararı vermek gerektiği, ayrıca başvuran bu konuda Adana 1. İdare Mahkemesi’nin 2006/317 Esas sayılı dosyasında görülen davayı açmış bu davada görevsizlik kararı verilerek karar kesinleşmiş bulunduğundan, Mahkemelerince verilen görevsizlik kararı da kesinleştiğinde dosyanın görevli Mahkemenin tespiti bakımından Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesine karar vermenin icap ettiği gerekçesiyle Tarım ve Köy İşleri  Bakanlığı Yüreğir İlçe Tarım Müdürlüğü tarafından 2.1.2006 tarih ve haysa -17 nolu karar ile verilen 01 UE 408 plakalı aracın 3 ay süreyle trafikten men cezasına ilişkin başvuru yönünden 5326 sayılı Kanun’un 27. maddesi nazara alınarak görevsizlik kararı vererek, bu konuda Adana 1. İdare Mahkemesi’nin 26.1.2006 tarih, 2006/317 Esas ve 2006/52 Karar sayılı kararı ile görevsizlik kararı verildiğinden karar kesinleştiğinde dosyanın görevli yargı yerinin belirlenmesi bakımından Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesine karar vermiş; bu karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

            İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler: Mahmut BİLGEN, Ramazan TUNÇ, Habibe ÜNAL, O. Cem ERBÜK, Muhittin KARATOPRAK ve Gürbüz GÜMÜŞAY’ın katılımlarıyla yapılan 03.12.2007 günlü toplantısında; Raportör-Hakim Nurdane TOPUZ’un 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ayla SONGÖR ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU’nun başvurunun reddi gerektiği yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre;

Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulunun 11.7.1988 günlü, E:1988/1, K:1988/1 sayılı İlke Kararında, “2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun bütünüyle incelenip değerlendirilmesinden, bu Kanunun uygulanması yönünden 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan, ‘ceza uyuşmazlıkları’ ibaresinden, savcının ya da şahsi davacının talebi ile başlayan yargılaması sonunda sanığın mahkumiyetine ya da beraatine hükmedilebilecek davalarda, askeri ve adli ceza mahkemeleri arasında çıkan görev ve hüküm uyuşmazlıklarının anlaşılması, bunun dışında kalan tüm görev uyuşmazlıklarının ‘hukuk uyuşmazlığı’ sayılması gerektiği sonucuna varılmaktadır. Uygulanması idari organlara bırakılan cezalar, adli nitelikte olmadığından, bunlar hakkında yapılan itirazlar ya da açılan davalar ‘ceza davası’ olarak nitelendirilemezler. İdari niteliklerinden dolayı bu davalara ilişkin görev ve hüküm uyuşmazlıklarının Uyuşmazlık Mahkemesinin Hukuk Bölümünde incelenip çözümlenmesi gerektiği...” açıkça belirtilmiştir. Bu durum göz önüne alındığında, olay bölümünde yazılı başvuru konusu görev uyuşmazlığının Hukuk Bölümünde incelenmesi gerektiği kuşkusuzdur.

2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 19. maddesinde, “Adli, idari, askeri yargı mercilerinden birisinin kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararı üzerine kendisine gelen bir davayı incelemeye başlayan veya incelemekte olan bir yargı mercii davada görevsizlik kararı veren merciin görevli olduğu kanısına varırsa, gerekçeli bir karar ile görevli merciin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurur ve elindeki işin incelenmesini Uyuşmazlık Mahkemesinin karar vermesine değin erteler. (Değişik:21.1.1982-2592/6 md.)Mahkemenin gerekçeli kararı, dava dosyası ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilir” denilmiştir. Aynı Yasanın 27. maddesinde ise, Uyuşmazlık Mahkemesinin, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceleyeceği; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddedeceği kuralına yer verilmektedir.

Adana 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nce verilen ikinci karar ile, “Tarım ve Köy    İşleri  Bakanlığı Yüreğir İlçe Tarım Müdürlüğü tarafından 2.1.2006 tarih ve haysa -17 nolu karar ile verilen 01 UE 408 plakalı aracın 3 ay süreyle trafikten men cezasına ilişkin olarak    başvuru yönünden 5326 sayılı Kanun’un 27. maddesi nazara alınarak MAHKEMEMİZİN GÖREVSİZLİĞİNE , bu konuda Adana 1. İdare Mahkemesi’nin 26.1.2006 tarih, 2006/317 Esas ve 2006/52 Karar sayılı karar ile görevsizlik kararı verildiğinden karar kesinleştiğinde dosyanın görevli yargı yerinin belirlenmesi bakımından Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmesine” karar verilmiş ise de; adı geçen mahkeme kararlarının incelenmesinden, İdare Mahkemesinin görevsizlik kararının idari para cezasına, Sulh Ceza Mahkemesinin görevsizlik kararının ise, aracın 3 ay süreyle trafikten men cezasına ilişkin olduğu anlaşılmıştır.

Buna göre, görev uyuşmazlığına konu edilen Adana 1. Sulh Ceza Mahkemesi ile Adana 1. İdare Mahkemesi’nin görevsizlik kararları aynı konuda olmadığından, olayda, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen koşullar gerçekleşmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan başvurunun, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca reddi gerekmiştir. 

SONUÇ    : 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasanın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 03.12.2007 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.