Davacı            : K. Sey.Tur.Tic.Ltd.Şti.

            Vekili              : Av. Y. C.

            Davalı             : Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığı

          O  L  A  Y       : Araç kiralama (Rent A Car) işi ile iştigal eden davacı şirketin; kiraya verdiği 07 K 0402 plaka nolu aracın logara düşmesinin ardından 07 D 1292 plaka nolu araca çarpması sonucu, araçta hasar oluştuğundan bahisle ikinci aracın maliki tarafından Antalya 4.Asliye Hukuk Mahkemesinin E:1999/749 sayılı dosyasında, davacı şirket ve davalı Belediye Başkanlığına karşı tazminat davası açılmış; Mahkemece verilen 31.5.2000 günlü, E:749, K:2000/851 sayılı kararın Yargıtay tarafından bozulmasıyla başlayan süreç sonunda, Mahkemece 10.6.2002 günlü, E:2002/192, K:2002/629 sayılı kararla; davalı Belediye açısından, davanın görev yönünden reddine, davacı şirket açısından ise; sorumluluğu saptandığından 329.972.608.-TL’nin şirketten alınarak karşı tarafa verilmesine karar verilmiş; karar, temyiz edilmekle Yargıtay 19. Hukuk Dairesi’nin 1.11.2002 gün ve E:2002/8544, K:2002/7029 sayılı ilamı ile onanmış, yasal süresi içerisinde tashihi karar yoluna başvurulmadığından 10.1.2003 tarihinde kesinleşmiştir.   

            Davacı şirket vekili anılan yargı kararı gereği; kusur karşılığı sorumluluğu gereği olarak ilk başta 120.784.892; ayrıca 329.972.608.-TL. karşılığı Antalya 7. İcra Müdürlüğünün 2002/9126 E. sayılı dosyasına 23.5.2003 tarihinde 1.268.500.000.-TL. olmak üzere davalı Belediye kusuru karşılığı olarak toplam 1.389.248.892.-TL.’ni 3. kişiye ödemek zorunda kaldığını ifade ederek, belirtilen miktarın yasal faiziyle birlikte Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığından tahsili istemiyle 26.5.2003 gününde adli yargı yerinde rücuen alacak davası açmıştır.

            ANTALYA 6. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 19.2.2004 gün ve E:2003/553, K:2004/83 sayı ile; logar kapağının açık bırakılması ve bundan doğan alacağın tahsili sözkonusu olduğundan ve alacağın temeli hizmet kusuruna dayandığı ve bu tür davalara bakma görevinin idari yargı yerinin görev alanına girdiğinden bahisle görevsizlik kararı vermiş, bu karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. 

            Davacı şirket vekili aynı istekle 17.6.2004 tarihinde idari yargı yerinde dava açmıştır.

 ANTALYA 2. İDARE MAHKEMESİ; 25.6.2004 gün ve E:2004/715, K:2004/666 sayı ile, 2577 sayılı Yasanın 2/b maddesinden bahisle, davacı şirket tarafından kiralanan, 07 K 0402 plaka no’lu aracın 22.4.1999 tarihinde yaptığı trafik kazası neticesinde Borçlar Kanununun 50. maddesi uyarınca müteselsil sorumluluk hükümlerine göre açılan tazminat davası tümüyle adli yargı yerinde çözümlendiğine göre, davacı şirket tarafından ödenen tazminatın davalı idarenin kusuru oranına isabet ettiği belirtilen dava konusu 1.389.284.892.-TL.’nın tahsili için Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığına karşı açılan bu davanın yukarıda metnine yer verilen Yasa maddesine tamamlanan şekilde, tam yargı davası olarak değil rücuen alacak davası olarak kabulünün gerektiği, nitekim, Uyuşmazlık Mahkemesinin 24.7.2000 tarih ve 24119 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 12.6.2000 tarih ve 2001/1 Esas, 2004/14 Karar sayılı, kararının da belirtilen yönde olduğu, bu durumda, tam yargı davası niteliğini taşımayan rücuen alacak davası niteliğinde bulunan davanın, Borçlar Kanunu hükümlerine göre adli yargı yerinde çözümlenmesi gerekmekte olup, Mahkemelerinde açılan bu davanın inceleme kabiliyeti bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, bu karar ise temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.                                                                                                                      İNCELEME VE GEREKÇE    : Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün Ahmet AKYALÇIN’ın  Başkanlığında, Üyeler: Dr. Atalay ÖZDEMİR, M.Lütfü ÜÇKARDEŞLER, Serap  AKSOYLU,  Z.Nurhan YÜCEL,  Abdullah  ARSLAN   ve Levent ÖZÇELİK’in katılımlarıyla yapılan 6.3.2006 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME  : Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, dava dosyaları davacının istemi üzerine her ne kadar ilk görevsizlik kararını veren mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderilmiş ise de bu husus dava ekonomisi gereği usule aykırı görülmemiş olup, usule ilişkin başkaca bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II- ESASIN İNCELENMESİ : Raportör–Hakim Taşkın ÇELİK’in davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Danıştay Savcısı Ahmet Yahya ÖZDEMİR’in davada adli yargının görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, yargı kararı ile tazminle yükümlü tutulan K. Sey. Tur. Tic. Ltd. Şti. tarafından, kusur oranından fazla 3. kişiye ödemek zorunda kaldığı tutardan, kusuruna isabet eden kısım dışında kalan fazla ödemenin, sorumlu olduğu ileri sürülen Antalya Büyükşehir Belediye Başkanlığından rücuen tahsili isteminden ibarettir.

            Olayda, oto kiralama işi yapan davacı şirketin aracının Belediyeye ait logara düşerek, ikinci bir araca çarpmasından dolayı, aralarında Belediye ve davacı şirketin de aralarında bulunduğu taraflar aleyhine tazminat davası açıldığı, Mahkemece, Büyükşehir Belediyesinin olayda % 50 kusurlu bulunduğu kabul edilerek tahsilde tekerrüre meydan vermemek üzere idare yönünden görevsizlik kararı verildiği, davacı şirketin olaydaki kusur oranı % 50 olmasına rağmen, kazada zarar gören 3. kişinin zararının tamamının Mahkeme kararı gereğince davacı şirket tarafından ödendiği, bu kararın derecattan geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır.

Tazminat davasına bakan Mahkemece, bilirkişi raporu ile saptanan kusur ve sorumluluk oranları esas alınarak davanın konusu bakımından bir tefrik yapılıp ayrılan kısma ilişkin bulunan zararın idare hukuku ilkelerine göre idari yargı yerinde saptanmasının gerekeceği yolunda bir görevsizlik kararı verilmediğine ve hükmolunan  tazminat da tamamen ödenmiş olduğuna göre, olayda adli yargı yerince hükmolunan tazminata ilişkin olarak  zarar gören taraf yönünden,ortada tazminat davasında giderilmemiş bir alacak bulunduğundan sözedilemeyeceği gibi , 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b. maddesinde belirtilen "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında, zarar gören tarafından idari yargı yerinde açılmış bir idari dava da bulunmamaktadır.

Öte yandan,ortada, Devlete, il özel idarelerine ve belediyelere ait akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışındaki alacakların tahsil usulünü düzenleyen 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamına giren bir kamu alacağı da bulunmamaktadır.

            Belirtilen tüm bu hususlara göre, tam yargı davası niteliği taşımayan ve konusu bir kamu alacağı olmayan rücu davasının, Borçlar Kanunu hükümlerine göre adli yargı yerince çözümlenmesi; bu nedenle, Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

          SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Antalya 6. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 19.2.2004 gün ve E:2003/553, K:2004/83 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 6.3.2006 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.