Yakınan        :M.Ç.

Sanık             :A.T.

                         OLAY             :Erzincan 3. Or. Mu. A. Or. Blg. Mu. Sis. Tb. 1. Blg. Mu. Sis. Bl. Komutan-lığı emrinde görevli sanık Mu.Tekns. Astsb. Kd. Bçvş. A.T.’un, 24.7.2003 günü, kaybolmuş cep telefonunu bulmasına rağmen, usulsüz mülk edindiği, böylece, bulduğu cep telefonunu ahkâma riayet etmeksizin iktisaba kalkışmak suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 511/1. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle Erzincan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 17.11.2003 gün ve E:2003/1559, K:2003/592 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. 

Erzincan Sulh Ceza Mahkemesi, yüklenen eylemin Türk Ceza Kanunu’nun 492/6, 7, son. maddelerinde düzenlenen suçu oluşturduğu, delillerin takdiri ve karar vermek görevinin yüksek görevli asliye ceza mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, dava dosyası, Erzincan Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

ERZİNCAN ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 25.3.2004 gün ve E:2003/926, K:2004/306 sayıyla; sanığa yüklenen eylemin Türk Ceza Kanunu’nun 511. maddesinde düzenlenen suçu oluşturduğu, asker kişi sanığı, askeri mahalde, asker kişiye karşı işlendiği ileri sürülen bu suç nedeniyle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, 3. Ordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

3. ORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 30.5.2006  gün ve E:2006/36, K:2006/183 sayıyla; sanığa yüklenen suçun askeri suç olmaması, askeri suça bağlı bulunmaması ve yargılama aşamasında  emekliye ayrılmış olması nedeniyle askeri mahkemede yargılanmayı gerektiren ilginin kesildiği, yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 3. Ordu  Komutanlığı Askeri Savcılığı’nca, Mahkememize  gönderil-miştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Tamer KORKMAZ, Hasan DENGİZ’in katılımlarıyla yapılan 02.10.2006 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmediği, adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ’nin adli yargı,  Askeri Yargıtay  Başsavcı  Yardımcısı Yavuz ÇOLAK’ın, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:                              

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.     

 Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmekte iken, maddenin "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." tümcesi Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. 

            Buna göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır. 

            Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, adli yargı yerince, sanığa yüklenen eylemin, askeri mahalde, asker kişiye karşı işlendiği gerekçesine yer verilmiş ise de, sanığın yargılama aşamasında emekliye ayrılmak suretiyle Türk Silahlı Kuvvetlerinden ilişiğinin kesildiği  dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmıştır. 

Bu durumda, yüklenen suçun askeri suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması ve askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesilmiş olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa'nın 4191 sayılı Yasa ile değişik 17. maddesi hükmü uyarınca, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Erzincan Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir. 

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Erzincan Asliye Ceza Mahkemesi’nin 25.3.2004 gün ve E:2003/926, K:2004/306 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 02.10.2006 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.