Hukuk Bölümü         2013/260 E.  ,  2013/876 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

                Davacı     : A.A.

                Vekili      : Av. S.M.

                Davalılar  : 1-Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü

                Vekili      : Av. N.G., Av. V.Y.               (Adli Yargıda)

                                 2-E.Ö.                                   (Adli Yargıda) 

                O L A Y  : Davacı vekili, Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğünü davalı olarak göstermek suretiyle dava dilekçesinde özetle, davacının dava konusu 55……. plaka sayılı aracı Samsun 5. Noterliğinin 02.04.2007 tarih ve 8690 yevmiye numaralı kati  taşıt satış sözleşmesi ile E.Ö.'dan satın aldığını, Samsun 4.Noterliğinin 16.04.2007 tarih ve 07695 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesi ile alıcıya satmış olup, aracın çalıntı çıkması nedeniyle 25.07.2007 tarihinde Samsun Emniyet Müdürlüğü Oto Hırsızlığı Büro Amirliği tarafından araca el konularak tespit yapıldığını, araç elindeyken alınan Gürhan Gündüz tarafından açılan davanın davacı aleyhine sonuçlanarak, araç bedeli ve yargılama giderlerinin alıcıya ödendiğini, Samsun 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.05.2009 tarih, E:2007/467, K:2009/198 sayılı dosyasının Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin 01.03.2010 tarih, E:2009/12094, K:2010/2452 sayılı kararı ile onandığını belirterek, bu dava sonucunda davacının ödediği bedelin iadesi istemiyle davalı idareye yaptığı 11.08.2010 günlü başvurunun reddine ilişkin davalı idarenin 20.08.2010 tarih ve 39645 sayılı işleminin iptali ile mahkeme kararı gereği ödenmiş bulunan 35.000 TL’nin yasal faizi ile davalı idareden rücuen tahsiline karar verilmesi istemiyle idari  yargı yerinde dava açılmıştır.

                Samsun 2.İdare Mahkemesi: 04.11.2010 gün, E:2010/1271, K:2010/1115 sayı ile özetle, davanın 2577 sayılı Kanunun 2/1-b maddesinde tanımlanan idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan bir tam yargı davası niteliğinde olmadığını, zira doğrudan zarar görenin zararının adli yargı yerinde yaptığı takip sonucunda karşılandığı, buna göre doğrudan tam yargı davası yoluyla giderilecek bir zararın kalmamış olduğu, dolayısıyla davanın tam yargı davası niteliği taşımayan bir rücu davası olduğu dikkate alındığında anılan bu rücu davasının Borçlar Kanunu hükümlerine göre adli yargı yerince çözümlenmesi gerektiğinden bahisle davanın görev yönünden reddine karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.

                Davacı vekili, Ulaştırma Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü ve E.Ö.'ı davalı olarak göstermek suretiyle, bu kez adli yargı yerinde dava açılmıştır.

                Samsun 2. Asliye Hukuk Mahkemesi: 01.07.2011 gün, E:2011/58, K:2011/383 sayı ile özetle, davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar vermiş olup, bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu üzerine Yargıtay 13.Hukuk Dairesi, 28.02.2012 gün, E:2011/19476, K:2012/4704 sayı ile özetle, dava konusu olayda sorumluluğun hizmet kusuruna dayandığını, dolayısıyla Karayolları Genel Müdürlüğü yönünden idari yargının görevli olduğunu belirterek, dava dilekçesinin bu davalı yönünden idari yargıda görülmek üzere reddine karar verilmesi gerektiğinden bahisle kararın bozulmasına karar vermiştir.

                Samsun 2. Asliye Hukuk Mahkemesi: 14.06.2012 gün, E:2012/321, K:2012/235 sayı ile özetle, mahkemece Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin 28.02.2012 tarihli bozma ilamına uyularak yargılamaya devam edildiğini belirterek, davacı tarafın davasının davalılardan E.Ö. yönünden kısmen kabul, kısmen reddine, davalı Karayolları Genel Müdürlüğü yönünden ise talebin yargı yolu engeli nedeniyle reddine karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Bahri AYDOĞAN, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Ayhan AKARSU ve Metin ULUKANLIGİL’in katılımlarıyla yapılan 4.6.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre,  idari ve adli yargı yerleri arasında anılan Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, adli yargı dosyasının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak, davacının istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece, idari yargı dosyası da temin edilerek Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmediğinden esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet Ali GÜMÜŞ’ün davada adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

                Davacının Samsun 5.Noterliğince düzenlenen 02.04.2007 tarih ve 8690 sayılı kati satış sözleşmesi ile E.Ö. adlı şahıstan satın aldığı ve Samsun 4.Noterliğince düzenlenen 16.04.2007 tarih ve 07695 yevmiye numaralı araç satış sözleşmesi ile de Gürkan Gündüz adlı şahsa satışı yapılan 55 AJ 408 plaka sayılı otomobile 25.07.2007 tarihinde çalıntı araç olması nedeniyle Samsun Emniyet Müdürlüğünce el konulması üzerine,araç elindeyken el konulan Gürkan Gündüz tarafından davacı aleyhine açılan davada Samsun 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.05.2009 tarih, E:2007/467, K:2009/198 sayılı dosyası ile davacı aleyhine verilen kararın Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin 01.03.2010 tarih, E:2009/12094, K:2010/2452 sayılı kararı ile onandığı ve böylece yapılan takibat sonucu araç bedelinin Gürkan Gündüz'e ödenmesi üzerine bu bedelin tahsili istemiyle davalı idareye başvurulduğu, başvuruya verilen ret cevabı üzerine söz konusu bedelin tahsili istemiyle iş bu davanın açıldığı anlaşılmıştır.

                Dosya kapsamında yapılan incelemede, Samsun 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin, 26.05.2009 gün, E:2007/467, K:2009/198 sayı ile, davacı Gürkan Gündüz'ün davalı A.A. ve ihbar olunanlar E.Ö., Karayolları Genel Müdürlüğü aleyhine açtığı davada, davanın konusunun 16.04.2007 tarihli satış sözleşmesi ile A.A. tarafından davacıya satılan  55 AJ 408 plaka sayılı otomobilin çalıntı olması nedeniyle 25.07.2007 tarihinde Samsun Emniyet Müdürlüğü tarafından el konulması üzerine, davalı hakkında Samsun 5.İcra Müdürlüğünün E:2007/6900 sayılı dosyasıyla icra takibine girişildiği, davalının bu takibe haksız ve kötü niyetle itiraz ettiği ve takibin durduğu, bunun üzerine söz konusu itirazın iptali ile takibin devamı, alacağın %40'ından aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesi istemine ilişkin olduğu anlaşılmış olup, davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiş,  iş bu karara karşı yapılan temyiz başvurusu üzerine, Yargıtay 13.Hukuk Dairesi, 01.03.2010 gün, E:2009/12094, K:2010/2452 sayı ile hükmün onanmasına karar vermiş ve karar kesinleşmiştir.        

Olayda, rücuen alacak davasına bakan Samsun 2.Asliye Hukuk Mahkemesince, Yargıtay 13.Hukuk Dairesinin, 28.02.2012 gün, E:2011/19476, K:2012/4704 sayılı bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada, her ne kadar Karayolları Genel Müdürlüğü aleyhine açılan davanın hizmet kusuru esasına göre idari yargının görevine girdiği gerekçesiyle bu davalı yönünden görevsizlik kararı verilmiş ise de, davalıların müteselsil sorumlulukları esas alınarak hükmolunan tazminata ilişkin olarak dosyanın davalı idare bakımından tefriki ve davanın başka bir yargı yolunda görülmesinin, aynı konuda birden fazla yargı yolu organının olayı irdeleyip değerlendirmesi sonucuna varacağı değerlendirilmekle birlikte, uyuşmazlığa konu olayın tam yargı davası niteliği taşımayan bir rücu davası olduğu dikkate alındığında anılan bu rücu davasında Borçlar Kanunu hükümlerinin uygulanması gerektiği, dolayısıyla 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b. maddesinde belirtilen "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında, zarar gören tarafından idari yargı yerinde açılacak bir idari davanın bulunmadığı anlaşılmıştır.

Belirtilen tüm bu hususlara göre, tam yargı davası niteliği taşımayan rücu davasının, Borçlar Kanunu hükümlerine göre adli yargı yerince çözümlenmesi; bu nedenle, Samsun 2.Asliye Hukuk Mahkemesi’nce davalı Karayolları Genel Müdürlüğü bakımından verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ  : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle davalı Karayolları Genel Müdürlüğü bakımından verilen, Samsun 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 14.06.2012 gün, E:2012/321, K:2012/235 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 4.6.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.