Ceza Bölümü         2004/ E.  ,  2005/3 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

           Davacı                       : K.H.

            Sanıklar                    :1- M.E.

                                                2- S.T.

                                                3- İ.K.

                                               4- R.T.

                                                5- O.A.

             O L A Y                      : Diyarbakır 7. Kr. Tak. Hv. Grp. Kh. Bl. Komutanlığı emrinde görevli sanıklar P.Er O.A. ile P.Er M.E.’ın, 2001 yılı Kasım ayı içinde, birliğin Erbaş ve Er tuvaletinde, P. Er O.A. ile sanık P.Er İ.K.’nın birliğin Erbaş ve Er koğuşunda cinsi münasebette bulundukları, yine aynı tarihler içinde, geceleyin pist başı nöbet yerinde nöbetçi oldukları sırada, P.Er O.A.’nun sanıklar P.Er R.T. ile sanık P. Er S.T.’nin cinsel organlarını ağzına almak suretiyle boşalmalarını sağladığı, böylece, alenen cinsi münasebette bulunmak, alenen hayasızca vaz’u harekette bulunmak suçlarını işledikleri ileri sürülerek, sanıkların eylemlerine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 419. maddesi uyarınca (sanıklardan P.Er O.A. hakkında 4 kez uygulanmak suretiyle) cezalandırılmaları istemiyle 7. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 26.3.2002 gün ve E:2002/274, K:2002/197 sayılı iddianamesi ile kamu davası açılmıştır. 

  1. KOLORDU KOMUTANLIĞI  ASKERİ MAHKEMESİ: 20.3.2002  gün ve E:2003/497, K:2003/145 sayıyla; sanıklara yüklenen eylemin, askeri suç olmadığı, askeri bir suça bağlı bulunmadığı ve yargılama sırasında sanıkların terhis edilmeleriyle askeri mahkemede yargılanmalarını gerektiren ilginin de kesildiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Diyarbakır 1. Asliye Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

            Diyarbakır 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nce, sevk maddesi itibariyle görevsizlik kararı verilerek, dava dosyası, Diyarbakır 1. Sulh Ceza Mahkemesi’ne gönderilmiştir.

DİYARBAKIR 1. SULH CEZA MAHKEMESİ: 10.12.2003 gün ve E:2003/1259, K:2003/1262 sayıyla; asker kişi sanıkların, askeri mahalde işledikleri ileri sürülen suçlar nedeniyle 353 sayılı Yasa’nın 9. maddesi hükmü uyarınca askeri mahkemede yargılanmalarının gerektiği, sanıkların terhis edilmiş olmalarının bu durumu değiştirmeyeceği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş ve karar kesinleşmeden Mahkememize gönderilen dava dosyasında, Uyuşmazlık Mahkemesi’nce 1.3.2004 gün ve E:2004/10, K:2004/9 sayılı kararı ile, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşmadığından, aynı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan başvurunun reddine karar verilip dosyanın Mahkemesine gönderilmesinden sonra, bu kez dosyadaki eksiklik giderilerek, karar kesinleştikten sonra, dava dosyası,kendisine gelmekle7.Kolordu Askeri Savcılığı’nca,Mahkememize gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Tülay TUĞCU’nun Başkanlığında, Üyeler; Süleyman ÖZCAN, Hamdi Yaver AKTAN, Muvaffak TATAR, Recep SÖZEN, Hasan DENGİZ, M. Sadık LİMAN’ın  katılımlarıyla yapılan 7.2.2005 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik bulunmadığı, askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın  incelenmesine  oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN’in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay  Başsavcı  Yardımcısı Ersun ÇETİN’in, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: 

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir.       

Aynı Yasa’nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4191 sayılı Yasa’yla değişik 17. maddesinde; “askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer” denilmektedir. 

            Ancak, Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile maddenin ikinci tümcesinde yer alan "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." sözcükleri iptal edilmiştir. 

Bu duruma göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesiyle birlikte sanığa yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.   

Somut olayda, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, asker kişi sanıklara yüklenen eylemin, askeri mahalde işlendiği gerekçesine yer verilmiş ise de; yargılama sırasında sanıkların terhis edildiği dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır. Yüklenen suçun askeri suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması ve askeri mahkemede yargılanmayı gerektiren ilginin de kesilmiş olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa'nın 4191 sayılı Yasa ile değişik  17.  maddesi  hükmü  uyarınca,  davanın  adli  yargı  yerinde  görülmesi  ve  Diyarbakır  1. Sulh Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Diyarbakır 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin 10.12.2003 günlü ve E:2003/1259, K:2003/1262 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 7.2.2005 günü OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.