OLAY : İzmit 15. Kolordu 2. Tümen Ulş. Bl. Komutanlığı emrinde görevli bulunan Ulş. Astsubay Kd. Çvş. H.E.`

`in; aynı bölük terhisli onbaşılarından N.A. ve er V.C. ile birlikte, sivil ehliyetli diğer erlerin askeri araçlara intibaklarını yaparak, askeri ehliyet veren Sapanca 2. P. Tüm. Hf. Ulş. Bl. Komutanlığında görevli oldukları sırada; adı geçenlerden "ehliyet parası" adı altında 2500,- TL. para toplayıp bilahare bu paraların Astsubay H.E.`

`in düğün ihtiyacı için alındığını bildirmek suretiyle, irtikap suçunu işledikleri, ayrıca, H.E.`

`in telefon görüşmesi yapmak isteyen acemi erlerden görüşme müsadesi karşılığında, kadro erleri aracılığı ile Marlboro marka sigara almak ve yine para karşılığında müsaadesiz video seyrettirmek suretiyle "müteselsilen memuriyet nüfuzunu suiistimal suçunu işlediği; aynı sanığın, iki erin memleketlerinden gelen paralarını, PTT`

`ye müracaat edip, kapıda beklettiği iki değişik eri göstererek bunların havale sahipleri olduklarını, kendisinin de aynı bölükte Astsubay olduğunu söyleyip ilgili memuru böylece aldatıp havale bedellerini çekmek suretiyle de dolandırıcılık suçunu işlediği iddiasıyla; 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığının 6.9.1989 gün ve E.1989/580-K.1989/307 sayılı iddianamesiyle sanıklar Onb. N.A. ve Er V.C.`

`ın TCK.nun 64/1. maddesi aracılığı ile ve aynı Kanun`

`un 210/1. ve 227. maddeleri uyarınca; sanık astsubay H.E.`

`in de irtikap suçu sebebiyle TCK.nun 210/1. ve 227., Askeri Ceza Kanunu`

`nun 30/A-2 maddeleri; müteselsilen memuriyet nüfuzunu suiistimal suçundan ötürü Askeri Ceza Kanunu`

`nun 115. ve TCK.nun 80. maddeleri; dolandırıcılık suçu içinde, TCK.nun 503 ve yargılama başlamadan alınanlar iade edilmiş olmakla aynı Kanun`

`un 523/2. maddesi uyarınca, ayrıca Askeri Ceza Kanunu`

`nun 30/A-2, TCK.nun 71., 353 sayılı Kanun`

`un 251. maddeleri uyarınca cezalandırılmaları için, haklarında kamu davası açılmıştır.

İzmit 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi: 22.3.1990 gün ve 1990/121- 85 sayı ile; sanık V.C.`

`ın üzerine atılı suç oluşmadığı gerekçesiyle beraatine, sanık N.A.`

`ın iddianamede belirtilen maddeler uyarınca cezalandırılmasına; sanık Astsubay H.E.`

`in ise, memuriyet nüfuzunu suiistimal suçu`

`nun unsurları bakımından oluşmadığından beraatine, irtikap ve dolandırıcılık suçları sebebiyle de iddianamedeki sevk maddeleri uyarınca cezalandırılmasına karar vermiş, bu karar temyiz edilmiştir.

Askeri Yargıtay 4. Dairesi 27.11.1990 gün ve 1990/407 sayılı ilamıyla; sanık H.E. atılı "irtikap" suçunun vasıflarında isabet bulunmadığı, bu durumun "memuriyet nüfuzunu kötüye kullanmak" suçunu oluşturduğu ve "dolandırıcılık" suçu için de askeri mahkemenin görevsiz olduğu gerekçesine dayanarak, anılan mahkeme kararının bozulmasına karar vermiştir.

İzmit 15. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi; Askeri Yargıtay`

`ın bozma ilamına uyarak, 14.3.1991 gün ve 1991/238-91 sayı ile; H.E`

`in memuriyet nüfuzunu kötüye kullanmak suçu sebebiyle cezalandırılmasına, dolandırıcılık suçu yönünden de; bu suçun mahkemenin görev alanı dışında kaldığı, Sapanca Asliye Ceza Mahkemesi`

`nin görev alanına girdiği gerekçesiyle kendisinin görevsizliğine karar vermiş ve karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

Sapanca Asliye Ceza Mahkemesi: 7.7.1992 gün ve E.1991/137-K.1992/63 sayı ile; sanık Asb. H.E. ile Onb. N.A.`

`ın eylemlerinin "memuriyet görevini kötüye kullanma" suçunu oluşturduğu ve sanıkların da askeri kişi oldukları ve üzerlerine atılı suç sebebiyle yargılanmalarının askeri mahkemenin görevine gireceği yolundaki gerekçeye dayanarak görevsizliğine karar vermiş ve karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.

Böylece; adli ve Askeri yargı yerleri arasında, 2247 sayılı yasanın 14. maddesinde yazılı olduğu biçimde, olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş dava dosyası Sapanca Cumhuriyet Başsavcılığının 28.9.1992 gün ve 1992/236 sayılı yazısı ekinde Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Türk Milleti adına yargı yetkisini kullanan Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümü Mustafa Şahin`

`in Başkanlığında; M. Vehbi Benli, İrfan Kılınç, Uzel Kızılkılıç, Muhteşem Savaşan, Dr. Önder Ayhan ve A. Necmi Özler`

`in katılmaları ile yaptığı 18.12.1992 günlü toplantıya raportör Hakim Necdet Selçuk`

`un raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Savcı İsmet Gökalp ile Askeri Yargıtay Başsavcısı yerine katılan Hakim Kd. Binbaşı Yüksel Özyüksel`

`in davanın çözümünün adli yargı yerinin görevine girdiği yolundaki yazılı düşünceleri doğrultusundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu`

`nun 9. maddesinde "Askeri Mahkemelerin görevleri, asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara bakmak" olarak sayılmıştır.

Askeri suç ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı askeri ceza kanununda yazılı olan bir diğer ifade ile askeri ceza kanunu dışında hiçbir ceza kanunu ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen askeri ceza kanununda, kısmen diğer ceza kanunlarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanununa atıf suretiyle, askeri suç haline getirilen suçlar olmak üzere, üç grupta mütalaa edilebilir.

Sanık astsubay H.E.`

`in eylemi, birtakım sania ve hileli yollara müracaat suretiyle sağlanan itimat üzerine işlenmiş ve sevk maddesinde de eylem bu suretle dolandırıcılık olarak vasıflandırılmış bulunduğuna göre, 1632 sayılı A.S.C.K.nunda yazılı askeri suç tanımının kapsamı dışında tutulması gereken bir niteliğe sahip bulunmaktadır. Ayrıca bu eylem, Askeri mahalde işlenmediği gibi asker kişilere karşı da ika edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, sanığın üzerine atılı suçla ilgili davanın adli yargı yerinde görülmesi gerekeceğinden Sapanca Asliye Ceza Mahkemesi`

`nin 7.7.1992 tarih ve Esas 1991/137, Karar 1992/63 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekmektedir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre; davanın Adli Yargı yerinde görülmesi gerekeceğinden bu nedenle Sapanca Asliye Ceza Mahkemesi`

`nin 7.7.1992 gün ve Esas 1991/137, Karar 1992/63 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 18.12.1992 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.