Hukuk Bölümü 2007/25 E., 2007/123 K.

  • UYUŞMAZLIK ÇIKARMADA İZLENECEK SIRA
  • 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 25 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 1 ]
  • 2247 S. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİNİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞİ HAK... [ Madde 27 ]
  • 5521 S. İŞ MAHKEMELERİ KANUNU [ Madde 1 ]
  • "İçtihat Metni"

    O L A Y: Davacı vekili, müvekkili İhsan Merey'in davalı şirkette işçi olarak çalışırken, şirkete ait paraları zimmetine geçirdiğinin şirket çalışanlarca tespit edildiği iddiası ile hakkında Bursa 2.Asliye Ceza Mahkemesinin 2002/94 Esas sayılı dosyası ile dava açıldığını, ayrıca Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/808 Esas sayılı dosyası ile rücuen tazminat davası açıldığını; ancak, haksız olarak açılan her iki davada da müvekkili aleyhine en ufak bir kanıt bulanamadığını ve beraat kararı verildiğini, yine Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde açılan rücu davasının ise verilen takipsizlik kararı nedeni ile açılmamış sayılması ile sonuçlandığını, olay nedeniyle müvekkilinin büyük üzüntü yaşadığını iddia ederek, müvekkili davacı İhsan Merey lehine 10.000,00 YTL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

    BURSA 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 22.3.2006 gün ve E:2005/362, K:2006/122 sayı ile, davanın özeti yapıldaktan sonra; davalı vekilinin, müvekkili davalının açmış olduğu davaların hak arama özgürlüğü kapsamında olduğunu, davacıya hakaret etmek kasıtlarının bulunmadığını, şirketin yasal hakkını kullandığını manevi tazminat talep etme şartlarının oluşmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istediği, davanın; Davacının davalı şirket elemanı olarak çalıştığı dönemde, şirkete ait parayı zimmetine geçirdiğinden bahisle davacı hakkında haksız olarak şikayette bulunulduğu, işten çıkarıldığı ve dava açıldığından bahisle duyulan üzüntüye karşılık manevi tazminat istemine ilişkin olduğu; davanın nedeninin davacı ile davalı şirket arasında işveren- işçi ilişkisinin bulunduğu dönemde yaşanan olaylarla ilgili olduğu, tazminat davasının esasını teşkil eden olayların yaşandığı dönemde, davacı ile davalı şirket ilişkisi arasında hizmet ilişkisi söz konusu olduğu, hizmet ilişkisinden kaynaklanan her türlü davanın İş mahkemesinin görevi kapsamında bulunduğu; Bursa' da müstakil iş mahkemelerinin kurulduğu; taraflar arasındaki ihtilafın hizmet ilişkisinden kaynaklandığı ve davanın iş mahkemesinin görevi dahilinde olduğu anlaşılmakla, mahkemelerinin görevsizliği nedeniyle dava dilekçesinin reddine, dosyanın görevli ve yetkili Bursa Nöbetçi İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerektiği; yukarıda etraflıca anlatılan gerektirici nedenlere göre; dava dilekçesinin mahkemelerinin görevsizliği nedeniyle reddine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli ve yetkili Bursa Nöbetçi İş Mahkemesine gönderilmesine karar vermiş; bu karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

    Davacı vekilinin yazılı talebi üzerine dava dosyası İş Mahkemesine gönderilmiştir.

    BURSA 4. İŞ MAHKEMESİ; 28.11.2006 gün ve E:2006/970, K:2006/754 sayı ile, dava dilekçesinin özeti yapıldaktan sonra, davalı işveren vekilinin 12/10/2005 tarihli cevap dilekçesi ile; davacı tarafından açılan davaların hak arama özgürlüğü kapsamında olduğunu ve açılan davanın davacıya hakaret etmek kastı ile açılan dava niteliğini taşımadığını, tamamen müvekkili şirketin kanunlar önünde kullandığı haktan ibaret olduğunu, manevi tazminat talep etme şartlarının oluşmadığını savunarak, davanın reddini istediği; bu davanın Bursa 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/362 Esas sırasına kaydının yapıldığı ve ilgili mahkemece verilen 22/03/2006 tarihli kararda "...taraflar arasındaki ihtilafın hizmet ilişkisinden kaynaklandığı ve davanın İş Mahkemesinin görevi dahilinde olduğu..." gerekçesi ile görevsizlik kararı verilerek, dava dosyasının davacı vekilinin talebi üzerine mahkemelerine gönderildiğinin anlaşıldığı; davacı vekilinin 03/08/2006 tarihli celsede alınan beyanında; davalı işverence müvekkili hakkında şikayetçi olunup ceza davası açılmasından dolayı iş bu davayı açtıklarını, davalı tarafça Bursa 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde müvekkili hakkında dava açılmasından dolayı bu davada manevi tazminat talep etmediklerini, yalnızca şikayet nedeni ile müvekkili hakkında ceza davası açılması nedeni ile manevi tazminat talep ettiklerini imzalı beyanı ile açıkça beyan ettiği; dava dilekçesi içeriği, taraf vekillerinin beyanı, Bursa 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2005/362 Esas-2006/122 sayılı görevsizlik kararı, Bursa 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2002/94 Esas-2004/469 sayılı davacı hakkında verilen beraat kararı, toplanan deliller, bilgi ve belgeler ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacının davalı işverenin hakkında görevi kötüye kullanma iddiası ile şikayetçi olması ve ceza davası açılması ve iddia edilen olay nedeni ile yine rücuen tazminat davası açıldığı, ceza davasının beraatle sonuçlandığı ve 2. Asliye Hukuk Mahkemesi dosyasının ise takip edilmediğinden açılmamış sayılmasına karar verildiği ve bu davalar nedeni ile güvenilirliğinin zedelendiği ve şahsen ve ailece sıkıntılar yaşadığı için bu sıkıntılarının giderilebilmesi amacı iş bu manevi tazminat davasını açtığı, 5521 sayılı Kanunun 1. maddesinde belirtildiği üzere İş Mahkemesinin görevli olması İçin şu iki unsurun birlikte gerçekleşmesinin şart olduğu; birincisinin; uyuşmazlığın taraflarının işçi ve işveren( ya da vekili ) olması, ikinci unsur olarak uyuşmazlığın iş sözleşmesinden ya da İş Kanunundan kaynaklanması gerektiği; görev konusunun kamu düzeni ile ilgili olduğu, mahkemelerce re'sen gözetilmesi gerektiği, İş Mahkemelerinin 5521 sayılı Kanunla kurulmuş olan istisnai nitelikte özel mahkemeler olduğu, somut olayda mahkemenin görevini belirlerken, taraflar arasındaki uyuşmazlığın hangi hukuki sebebe dayandığına bakmak gerektiği; taraflar arasında hizmet akdi bulunduğunun tartışmasız olduğu; ancak dava konusu hizmet akdinden kaynaklanmadığı; taraflar arasında hizmet akdinin olması halinde her iki taraf arasında çıkabilecek uyuşmazlıklara bakmanın, İş Mahkemelerinin görevinde kabul etmenin mümkün olmayacağı; görevli mahkemenin tayininde yalnızca taraflar arasında hizmet akdinin bulunmasının yeterli olduğunun kabulü halinde bu kez şahsi bir ihtiyacı için işverenden borç alıp ödememe durumunda açılacak davada ve yine işyerinde çalışan olarak gösterilen ve fiilin de hizmet akdi ile çalışan eş ile işveren eş arasındaki boşanma davasına dahi İş Mahkemesinin görevli olması sonucuna ulaşılacaktır ki; bu sonucun İş Mahkemelerinin kuruluş amacına ve görev alanına tamamen aykırı olduğu, tüm bu nedenlerle dava dilekçesinin görev yönünden reddi ile görev uyuşmazlığının çözümü için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığına gönderilmesi yönünde aşağıdaki şekilde hüküm kurulduğu; yukarıda açıklanan gerekçe ve nedenlerle; dava dilekçesinin görev yönünden reddine, Mahkemeler arasındaki olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığına gönderilmesine karar vermiştir.

    İNCELEME VE GEREKÇE:

    Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü'nün, Ahmet AKYALÇIN'ın Başkanlığında, Üyeler: M. Lütfü ÜÇKARDEŞLER, Coşkun ÖZTÜRK, Z. Nurhan YÜCEL, Esen EROL, Levent ÖZÇELİK ve Celal IŞIKLAR'ın katılımlarıyla yapılan 2.7.2007 günlü toplantısında; Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK'in 2247 sayılı Yasa'da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ayla SONGÖR ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU'nun, başvurunun reddi gerektiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

    2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'un "Mahkemenin Görevi" başlıklı 1. maddesinin birinci fıkrasına göre, Uyuşmazlık Mahkemesi; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş, adli, idari ve askeri yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili ve bu Kanunla kurulup görev yapan bağımsız bir yüksek mahkemedir.

    Buna göre, Uyuşmazlık Mahkemesi; adli, idari ve askeri yargı düzenlerinden en az ikisine dahil yargı yerlerince verilen kararlar arasında doğan görev ve hüküm uyuşmazlıklarını çözmekle yetkili ve görevlidir.

    Olayda, giderilmesi istenen uyuşmazlığa konu edilen Bursa 4. Asliye Hukuk Mahkemesi kararı ile Bursa 4. İş Mahkemesi kararı aynı yargı düzenine dahil yargı yerlerine ait olup, HUMK. 25. maddesi kapsamındaki bu uyuşmazlığın çözümü Yargıtay'ın görevine girdiğinden, ortada 2247 sayılı Yasa'nın 1. maddesinde Uyuşmazlık Mahkemesi'nce çözümlenmesi öngörülen bir görev uyuşmazlığı bulunmamaktadır.

    Belirtilen nedenlerle, 2247 sayılı Yasa'nın 1. maddesine uygun bulunmayan başvurunun, aynı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca reddi gerekmiştir.

    SONUÇ: 2247 sayılı Yasa'nın 1.maddesine uygun bulunmayan BAŞVURUNUN, aynı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 2.7.2007 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.