Vekili              : Av. Selahattin Canbolat

Davalılar         : 1- Altındağ Belediye Başkanlığı

Vekili              : Av. A.A.

                          2- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili              : Av. Ö.E.

 O L A Y         : Davacının hissedar olduğu ve yapılarının bulunduğu Ankara İli, Altındağ İlçesi, Hacılar Mahallesi, 3458 ada, 4 sayılı parsel, 1/1000 ölçekli imar planında yol ve yeşil alanda kalmış, imar planının iptali istemiyle açılan davanın süre yönünden reddi yolundaki idare mahkemesi kararı, Danıştay Altıncı Dairesinin 11.5.22009 gün ve E:207/5123. K:2009/5456 sayılı kararıyla onanmıştır.

            Davacı vekili, müvekkilinin anılan parselde, Hacılar Mahallesi 1. Cadde 16. Sokak No: 26 ve 28 Siteler-Altındağ-Ankara adresinde bulunan 2 apartmanın maliki olduğunu, bu taşınmazlara davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığını, imar planında yeşil alan ve yol olarak düzenlendiğini; birinci apartmanda 5 kat, 8   daire, ikinci apartmanda 9 kat 11 daire bulunduğunu,  ifade ederek; taşınmazların, dava açıldığı tarihteki serbest piyasa fiyatı esas alınarak, 3 kişiden oluşan bilirkişi kurulu ile gerçek ve serbest piyasa fiyatının tespiti,  zemini oluşturan arsa değeri ile birlikte, fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere, dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte 15.000 TL.sı haksız kamulaştırmasız el atma tazminatının tahsiline; dava konusu taşınmazların, davacı müvekkili üzerinden tapu kaydının terkini ile, ilgili davalıya tesciline  karar verilmesi istemiyle, 14.1.2011 tarihinde adli yargı yerinde dava açmıştır.

            Davalı vekilince, süresinde verilen birinci savunma dilekçesinde, dava konusu gecekonduya fiili el atmanın bulunmadığı, davacının dava konusu bina ile ilgili geçerli bir imar affı müracaatının olmadığı, söz konusu bina ile ilgili olarak 2981 sayılı Yasaya göre İmar Affı müracaatı yapıldığı, 2981 sayılı Yasanın 8. maddesine göre evrakın tamamlandığı ancak, dava konusu gecekondunun hisseli arazi üzerinde yapıldığı halde diğer hissedarlardan muvafakatname getirilmediği gibi aynı Yasanın 9. maddesinin (c) bendine göre gerekli harçların yatırılmadığı ve 15. maddeye göre de Yapı Kullanma İzin Belgesinin alınmadığı,   İmar Affı Kanununa göre, söz konusu bina ile ilgili işlemlerin tamamlanmadığı ve bina ruhsata bağlanmadığı için davacılara ait binanın kaçak yapı konumunda bulunduğu; ayrıca davacının inşa ettiği yapının bulunduğu zeminde davacılara ait belli bir yer bulunmadığından diğer hissedarın hissesine tecavüzlü konumu nedeniyle başkasının arsasına yapılan yapı olarak değerlendirilmesinin gerektiği; söz konusu binanın kesinleşen İmar Planının uygulaması kapsamında imar yolunda kaldığı, bu idari işlemin bir eyleme dönüşmediği yani fiili bir el atma olgusunun gerçekleşmediği,  kaldı ki mevcut gayrimenkule bir el atma olmamasına rağmen, bir an için el atıldığı, İmar uygulaması kapsamında bir yıkım işlemi gerçekleştirildiği varsayılsa  bile talep edilecek bedelin yine İdare Mahkemeleri nezdinde açılacak Tam Yargı Davasıyla istenmesinin gerektiği ileri sürülerek görev itirazında bulunulmuştur.

 ANKARA 23. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ: 01.03.2011 gün ve E:2011/22 sayı ile, davalı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalılardan  Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyası Danıştay Başsavcılığı'na gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI;  3194 sayılı İmar Kanunu'nun 8'inci maddesi uyarınca imar planlarının, kamu gücüne dayalı olarak tek yanlı ve re'sen tesis edilen idari işlemler olduğu;  dosyanın incelenmesinden; Altındağ İlçesi, Hacılar Mahallesi, 3458 ada, 4 sayılı parselin, 1/1000 ölçekli imar planında yol ve yeşil alanda kaldığı, imar planının iptali istemiyle açılan davanın süre yönünden reddi yolundaki idare mahkemesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 11.5.22009 gün ve E:207/5123. K:2009/5456 sayılı kararıyla onandığı; davacının, söz konusu taşınmazdaki hissesinin ve üzerindeki yapıların davalı Belediyece kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, alacağın şimdilik 15.000- TL.'lık kısmının yasal faiziyle birlikte tahsiline hükmedilmesi istemiyle dava açtığının anlaşıldığı;  uyuşmazlığa konu parselin imar planında yol ve yeşil alan olarak ayrılmış olması nedeniyle, bu parseldeki hissenin ve üzerindeki yapıların bedelinin ödenmesi gerektiği iddiasına dayalı olarak açılan dava, kamulaştırmasız el atma hukuki temeline oturtulmak istenmiş ise de; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun'un 8'inci maddesi uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yol ve yeşil alan olarak yer alan davacıya ait hisse ve üzerindeki yapıların bedelinin tazminine ilişkin bulunduğundan, uyuşmazlığın 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamına girdiğinde kuşku bulunmadığı;  bu bakımdan, imar planı nedeniyle uğranılan zararın tazminine ilişkin bulunan davanın, imar mevzuatı hükümleri çerçevesinde idari yargı yerinde çözümlenmesinin gerektiği;  açıklanan nedenle, davanın 4 sayılı parseldeki hisseye ve yapılara kamulaştırmasız el atıldığından bahisle 15.000.- TL.nın yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline ilişkin kısmı yönünden 2247 sayılı Yasa'nın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık  Mahkemesine gönderilmesine, karar vermiştir.

Başkanlıkça, 2247 sayılı Yasa’nın 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı'nın da yazılı düşüncesi istenilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI;  Uyuşmazlığa konu parselin imar planında yol ve yeşil alan olarak ayrılması nedeniyle, bu parseldeki hisse ve yapının haksız olarak kamulaştırmasız el atıldığı iddiası ile idarenin bu işlemi sonucu oluşan zararın tazmini talebi ile ilgili parsel ve yapı'ya ait tapunun davalı üzerine tescili talebinden ibaret olduğunun görüldüğü,  davalı idarenin 3194 sayılı yasanın 8. maddesi uyarınca kamu gücü kullanarak tek taraflı irade ile yaptığı imar planı sonucu kamulaştırmasız el atmaya ilişkin tasarrufun 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin 1. fıkrası (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında kaldığının anlaşıldığı; açıklanan nedenle, davanın kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat talebine ilişkin kısmı yönüyle Danıştay Başsavcılığının 2247 sayılı yasanın 10. maddesi gereğince yapmış olduğu başvurunun kabulü ile Ankara 23. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/22 Esas sayılı tazminat talebine ilişkin görevlilik kararının kaldırılmasına karar verilmesinin gerektiği yolunda yazılı düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 02.11.2011 günlü toplantısında:

 l-İLK İNCELEME : Başvuru yazısı ve dava dosyası üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, Davalılardan  Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde, davanın 4 sayılı parseldeki hisseye ve yapılara kamulaştırmasız el atıldığından bahisle 15.000.- TL.nın yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet AKKAYA’nın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, Davacının, Ankara İli, Altındağ İlçesi, Hacılar Mahallesi, 3458 ada, 4 sayılı parseldeki hissesine ve yapılarına kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere, dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte 15.000 ­TL.nın yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsili isteminden ibarettir.

3194 sayılı İmar Kanunu’nun“Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinde;  

“Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.

a) Bölge planları; sosyo - ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

b) İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik cümle: 08/08/2011-648 s.K.H.K./21. md.) Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir.Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.

c) (Ek bend: 03/07/2005-5403 S.K./25.mad) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.

Belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Valilikçe uygun görüldüğü takdirde onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik cümle: 08/08/2011-648 s.K.H.K./21. md.) Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen ilan yerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir.Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları ve planları onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.İmar planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir.Belediye Başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.” denilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; Altındağ İlçesi, Hacılar Mahallesi, 3458 ada, 4 sayılı parselin, 1/1000 ölçekli imar planında yol ve yeşil alanda kaldığı, imar planının iptali istemiyle açılan davanın süre yönünden reddi yolundaki idare mahkemesi kararının Danıştay Altıncı Dairesinin 11.5.22009 gün ve E:207/5123. K:2009/5456 sayılı kararıyla onandığı; davacının, anılan parselde, Hacılar Mahallesi 1. Cadde 16. Sokak No: 26 ve 28 Siteler-Altındağ-Ankara adresinde bulunan 2 apartmanın maliki olduğunu, bu taşınmazlara davalılar tarafından kamulaştırmasız el atıldığından bahisle, taşınmazların gerçek ve serbest piyasa fiyatının tespiti,  zemini oluşturan arsa değeri ile birlikte, fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere, dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte 15.000 TL.sı haksız kamulaştırmasız el atma tazminatının tahsiline; dava konusu taşınmazların, davacı üzerinden tapu kaydının terkini ile, ilgili davalıya tesciline  karar verilmesi istemiyle  dava açılmış; Davalılardan  Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca,  davanın 4 sayılı parseldeki hisseye ve yapılara kamulaştırmasız el atıldığından bahisle 15.000.- TL.nın yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline ilişkin kısmı yönünden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmıştır.

            Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında yol ve yeşil alanda kaldığı,  bu nedenle, bu parseldeki hissenin ve üzerindeki yapıların bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği, davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanun'un 8. maddesi uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planında yol ve yeşil alan olarak yer alan davacıya ait hisse ve üzerindeki yapıların bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu  anlaşılmış olup,  belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

 S O N U Ç    : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı'nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ, Ankara 23. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce REDDİNE İLİŞKİN 01.03.2011 gün ve E:2011/22 sayılı KARARIN KALDIRILMASINA, 02.11.2011 gününde Üyelerden Mustafa AYSAL ve Eyüp Sabri BAYDAR’ın KARŞIOYLARI ve OYÇOKLUĞU  İLE KESİN OLARAK karar verildi.