Vekili              : Av. Ş.Ş.A.

Davalı            : Çankaya Belediye Başkanlığı

Vekili              : Av. P.T. 

            O  L  A  Y       : Davacı, kendisine ait tapulu taşınmazı üzerinde izinsiz yaptığı bina ve eklentilerinin, 2981-3290-3366 sayılı Yasalardan yararlanmak suretiyle mevzuata uygun hale getirilmesi için başvuruda bulunmuş ise de, imar planında yeşil alan ve park alanı içinde kaldığı nedeniyle muhafaza edilemeyen yapıya belediyece ruhsat verilmemiştir.

            Belediyece, davacıya ait yapı ve eklentileri ile ağaçların İlçe Kıymet Takdir Komisyonunca belirlenen enkaz bedeli ödenerek kaldırılması öngörülmüştür.

            Davacı vekili, takdir edilen 138.604.254.-liranın 15.254.569.800.-liraya arttırılarak aradaki fark tutarı alacağın yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline hükmedilmesi istemiyle, 11.11.1998 gününde adli yargı yerinde dava açmıştır.

            ANKARA 27. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 8.11.2000  gün ve E:2000/432, K:2000/622 sayı ile, davaya konu bina ve eklentilerinin yıkılması ve ağaçların kaldırılması İmar Yasasının uygulanmasına ilişkin idareye tanınan yetkiye dayandığı ve davada idari yargı görevli olduğundan dava dilekçesinin reddine ilişkin Mahkeme kararının, YARGITAY 5. HUKUK DAİRESİ'nin 3.4.2000 günlü kararı ile, davalı idarenin encümen kararına dayanarak binaya enkaz bedeli verilmesine davacının karşı çıkması nedeniyle bu işleme karşı açılacak davanın idari yargı yerinde çözümlenmesi hususunun doğru olduğu, ağaç bedeline ilişkin karar verilmesi gerektiği yönünden bozulduğu ve bu bozmaya uyulduğundan bahisle, ağaç bedeline ilişkin istemin kısmen kabulüne, davanın bina bedeline ilişkin kısmı yönünden Mahkemenin görevsizliğine karar vermiş; bu karar, YARGITAY 5. HUKUK DAİRESİ'nin 4.11.2002 gün ve 2002/15451-19651 sayılı kararıyla onanmak ve karar düzeltme isteği de aynı DAİRE'ce 18.2.2003 gün ve 2003/272-1417 sayı ile reddedilmek suretiyle kesinleşmiştir.

            Davacı vekili, aynı istekle, bu kez, 14.3.2003 gününde idari yargı yerinde dava açmıştır.

           ANKARA 4. İDARE MAHKEMESİ; 24.3.2003 gün ve E:2003/401, K:2003/359 sayı ile, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 14. maddesindeki, kamulaştırma işlemine karşı idari yargıda; takdir edilen bedel ile maddi hatalara karşı adli yargıda dava açılacağına ilişkin açık düzenleme karşısında bedele itiraz edilerek açılan kamulaştırma değerinin arttırılması davasının görüm ve çözümünde adli yargının görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.             

İNCELEME VE GEREKÇE  :  Uyuşmazlık   Mahkemesi   Hukuk    Bölümü’nün,   Yalçın

ACARGÜN’ün  Başkanlığında , Üyeler:  Dr.  Atalay  ÖZDEMİR,   M.  Lütfü   ÜÇKARDEŞLER,

Serap AKSOYLU, Z. Nurhan YÜCEL, Turgut ARIBAL ve Abdullah ARSLAN’ın    katılımlarıyla

yapılan 29/9/2003 günlü toplantısında, Raportör- Hakim İsa YEĞENOĞLU’ nun  davanın çözümünde adli yargının  görevli  olduğu   yolundaki   raporu   ile   dosyadaki    belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen  Yargıtay  Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Danıştay Savcısı Nevzat ÖZGÜR’ün davada adli yargı yerinin görevli olduğu  yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ: 

            USULE İLİŞKİN İNCELEME         :

            Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu ve idari yargı dosyasının 15. maddede belirtilen yönteme uygun olarak, davacının istemi üzerine son görevsizlik kararın veren mahkemece Uyuşmazlık Mahkemesi’ne gönderildiği anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmediğinden esas inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verildi. 

            ESASA İLİŞKİN İNCELEME         :

            Dava, imar çalışmaları nedeniyle  yıkımına karar verilen binaya takdir edilen bedelin arttırılması isteminden ibarettir.

            Olayda, davacıya ait tapulu arsa üzerinde izinsiz olarak yapılmış bulunan bina ve eklentilerinin, yeşil alanda kaldığı nedeniyle bulunduğu yerde korunamadığı; 2981 sayılı Yasa'nın 13/b. maddesine göre, yapı sahibine enkaz bedelinin ödenmesi için İlçe Kıymet Takdir Komisyonuna kıymet takdir ettirildiği ve takdir edilen bedel üzerinden uygulama yapıldığı anlaşılmakta olup; dava konusu enkaz bedeli, encümen kararıyla değil, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun olay tarihinde yürürlükte bulunan  10. maddesine göre teşkil olunan İlçe Kıymet Takdir Komisyonunca belirlenmiş olduğundan, uyuşmazlığın çözümü için anılan Yasa'daki düzenlemeye bakılması gerekmektedir.

            2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun olay tarihinde yürürlükte bulunan , 10. maddesine  göre teşkil olunan kıymet takdiri komisyonlarınca, 11. maddede belirtilen objektif esaslar dikkate alınarak bedel takdir edileceği belirtilmiş ve 14. madde ile de, takdir olunan bedel ile maddi hatalara karşı adli yargıda dava açılacağına işaret edilmiştir. Kamulaştırma Kanunu’nun anılan hükümlerini değiştiren 24.4.2001 tarih ve 4650 sayılı Kanun ile, kamulaştırma bedelinin mahkemece tespit edilmesi esası getirilerek maddi hatalara karşı adli yargıda düzeltim davaları açılabileceği öngörülmek suretiyle bedele ilişkin davalar adli yargının görevinde bırakılmıştır.

            Bu duruma göre ve olayda imar uygulamasına ilişkin idari bir işlemin iptalinin istenilmemiş olması karşısında, kıymet takdir komisyonunca belirlenen bedelin arttırılması istemiyle açılan davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, Ankara 27. Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.           

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 27. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 8.11.2000 gün ve E:2000/432, K:2000/622 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 29.9.2003 gününde  KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ İLE karar verildi.