|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2023/357 KARAR NO : 2023/412 KARAR TR : 19/06/2023
|
ÖZET: İdari yargı yerinde açılan davanın öncesindeadli yargı yerince aynı konuda verilmiş kesin veya kesinleşmiş bir görevsizlik kararı bulunmadığı anlaşıldığından, 2247sayılı Kanun’un 19. maddesinde belirtilen koşulların oluşmaması nedeniyle, aynı Kanun’un 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan BAŞVURUNUN REDDİ gerektiği hk. |
K A R A R
Davacı : E.Ş
Vekili : Av. S. A
Davalı : Fatih Kaymakamlığı
I. DAVA KONUSU OLAY
1.Fatih Kaymakamlığı İlçe Emniyet Müdürlüğünün 07/07/2022 Olur tarihli ve 2022/281 sayılı idari yaptırım karar tutanağı ile davacının sahibi olduğu daireyi günübirlik kiraya verdiği ancak 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu gereğince genel kolluk kuvvetlerinin bilgisayar terminallerine bağlanarak mevcut bilgi, belge ve kayıtların genel kolluk kuvvetlerine anlık olarak bildirme yükümlülüğünü ihlal ettiğinden bahisle,davacı adına 1774 sayılı Kanun’un2. ve Ek 1. maddesiuyarınca 26.786 TL idari para cezası verilmiştir.
2. Davacı vekili, idari para cezasının iptali istemiyle adli yargı yerine başvuruda bulunmuştur.
II. UYUŞMAZLIĞA İLİŞKİN BAŞVURU SÜRECİ
A. Adli Yargıda
3. İstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliği 19/12/2022 tarih ve D.İş No.2022/7078 sayılı kararı ile, Uyuşmazlık Mahkemesinin, uyuşmazlık konusunun idari para cezası vefaaliyetten men kararı olan bir başvuru nedeniyle verdiği kararı emsal göstererek, başvurunun çözümünün idari yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle başvurunun görev yönünden reddine karar vermiş, verilen karara davacı vekilince yapılan itiraz üzerine, İstanbul 4. Sulh Ceza Hakimliğinin 18/01/2023 tarih ve D.İş. No.2023/543 sayılı kararı ile itirazın kabulüne, İstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 19/12/2022 tarih ve D.İş No.2022/7078 sayılı kararının kaldırılmasına, dosyanın esas incelemesi için Hakimliğine iadesine kesin olarak karar vermiştir.
4. İstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliği, itiraz üzerine esas incelemesi yapılmak üzere kendisine gönderilen dosyayı Hakimliğin D.İş No.2023/1115 sayısına kaydetmiştir.
5. İstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliği 15/02/2023 tarih ve D.İş No.2023/1115 sayılı kararı ile, idari yaptırım kararının hukuka uygun olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine karar vermiş, verilen karar itiraz edilmeden kesinleşmiştir.
6. Davacı vekili, bu kez, aynı istemle idari yargı yerinde dava açmıştır.
B. İdari Yargıda
7. İstanbul 14. İdare Mahkemesi 17/04/2023 tarih ve E.2023/90 sayılı kararı ile, davanın İstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 19/12/2022 tarih ve D.İş No.2022/7078 sayılı görevsizlik kararından sonra açıldığını belirterek, 1774 sayılı Kanun uyarınca verilen idari para cezasının 5326 sayılı Kanun’un 16. maddesinde belirtilen idari yaptırım türlerinden biri olduğunu, 1774 sayılı Kanun’da da idari para cezasına itiraz konusunda görevli mahkemenin gösterilmediğini, bu durumda 5326 sayılı Kanun’un 3. ve 27. maddesi uyarınca davanın görüm ve çözümünün adli yargı yerine ait olduğunu açıklayarak, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurulmasına ve davanın incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesince karar verilinceye kadar ertelenmesine karar vermiştir.
III. İLGİLİ HUKUK
8. Uyuşmazlık Mahkemesinin görev ve yetkileri, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 158. maddesi ile 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 1. maddesinde açıkça gösterilmiş, Mahkeme adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili kılınmıştır.
9. 2247 sayılı Kanun’un 14. maddesi şöyledir:
“Olumsuz görev uyuşmazlığının bulunduğunun ileri sürülebilmesi için adli ve idari yargı mercilerinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararların kesin veya kesinleşmiş olması gerekir. Bu uyuşmazlığın giderilmesi istemi, ancak davanın taraflarınca ileri sürülebilir.”
10. Aynı Kanun'un 19. maddesi şöyledir:
“Adli ve idari yargı mercilerinden birisinin kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararı üzerinekendisine gelen bir davayı incelemeye başlayan veya incelemekte olan bir yargı mercii davadagörevsizlik kararı veren merciin görevli olduğu kanısına varırsa, gerekçeli bir karar ile görevli merciin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurur ve elindeki işin incelenmesini Uyuşmazlık Mahkemesinin karar vermesine değin erteler.
(Değişik ikinci fıkra: 23/7/2008 – 5791/9 md.) Yargı merciince, önceki görevsizlik kararına ilişkin dava dosyası da temin edilerek, gerekçeli başvuru kararı ile birlikte dava dosyaları Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilir.”
11.Kanun'un 27. maddesinde ise, Uyuşmazlık Mahkemesinin, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceleyeceği; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddedeceği kuralına yer verilmiştir.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
İlk İnceleme
12. Uyuşmazlık Mahkemesinin Muammer TOPAL’ın Başkanlığında, Üyeler Nilgün TAŞ, Doğan AĞIRMAN, Eyüp SARICALAR, Ahmet ARSLAN, Mahmut BALLI ve Ali ÖZGÜR'ün katılımlarıyla yapılan 19/06/2023 tarihli toplantısında; Raportör-Hâkim Gülten Fatma BÜYÜKEREN’in, 2247 sayılı Kanun’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan, ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ ile Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın başvurunun reddi gerektiği yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonragereği görüşülüp düşünüldü:
13. Dosyanın incelenmesinden, davacınınidari para cezasının iptali istemiyle idari yargı yerinde açtığı davada, İstanbul 14. İdare Mahkemesince, davanın, İstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 19/12/2022 tarih ve D.İş No.2022/7078 sayılı kararı ile başvurunungörev yönünden reddine karar verilerek kesinleşmesi üzerine açıldığını belirterek davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle, 2247 sayılı Kanun’un 19. maddesi uyarıncaUyuşmazlık Mahkemesine başvuruda bulunduğu, idari yargı dosyası ile birlikte Mahkememize gönderilen İstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 19/12/2022 tarih ve D.İş No.2022/7078 sayılı dosyasının incelenmesinden ise,davacınınidari para cezasının iptali istemiyle yaptığı başvuruda, başvurunun görev yönünden reddine karar verildiği ve davacı tarafından karara itiraz edilmesi üzerine, İstanbul 4. Sulh Ceza Hakimliğinin 18/01/2023 tarih ve D.İş. No.2023/543 sayılı kararı ile itirazın kabulüne, İstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 19/12/2022 tarih ve D.İş No.2022/7078 sayılı kararının kaldırılmasına, dosyanın esas incelemesi için iadesine kesin olarak karar verildiği veİstanbul 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 15/02/2023 tarih ve D.İş No.2023/1115 sayılı kararı ile, dosyanın esastan incelenerek, idari yaptırım kararının hukuka uygun olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine karar verildiği ve kararın itiraz edilmeden kesinleştiği anlaşılmıştır.
14. İstanbul 14. İdare Mahkemesinin 2247 sayılı Kanun’un 19. maddesi uyarınca Uyuşmazlık Mahkemesine başvurabilmesi için, adli yargı yerince aynı konuda verilmiş kesin veya kesinleşmiş bir görevsizlik kararı bulunması, bunun üzerine kendisine açılan davada adli yargı yerinin görevli olduğu kanısına varması ve görevli merciin belirlenmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurması gerektiği açıktır. Oysa olayda, adli yargı yerinceaynı konuya ilişkin olarak verilmiş ve kesinleşmiş bir görevsizlik kararı bulunmadığı, davanın esasının incelenerek esas hakkında karar verildiği ve kararın kesinleştiği,böylece ortada 2247 sayılı Kanun’un 19. maddesinde öngörülen biçimde, idari yargı yerinde açılan davanın öncesinde, adli yargı yerince aynı konuda verilmiş kesin veya kesinleşmiş bir görevsizlik kararının bulunmadığı kuşkusuzdur.
15. Yukarıda belirtilen hususlar gözönünde bulundurularak, İstanbul 14. İdare Mahkemesince davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle 2247 sayılı Kanun’un 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirtilmesi için yaptığı başvurunun, idari yargı yerindeaçılan davanın öncesinde adli yargı yerince aynı konuda verilmiş kesin veya kesinleşmiş bir görevsizlik kararı bulunmadığı anlaşıldığından, 2247 sayılı Kanun’un 19. maddesinde belirtilen koşulların oluşmaması nedeniyle, aynı Kanun’un 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan başvurunun reddi gerekmiştir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
2247 sayılı Kanun’un 19. maddesinde belirtilen koşulların oluşmaması nedeniyle, aynı Kanun’un 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan BAŞVURUNUN REDDİNE,
19/06/2023 tarihinde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye
Muammer Nilgün Doğan Eyüp
TOPAL TAŞ AĞIRMAN SARICALAR
Üye Üye Üye
Ahmet Mahmut Ali
ARSLAN BALLI ÖZGÜR