Yakınan        : M.T.

            Mağdure        : G.G.

            Sanık             : Y.K. 

            O L A Y          : Patnos 34. Mknz. A. Komutanlığı emrinde görevli P. Er sanık Y.K.’un izinli olduğu 25.2.1992 günü,olay tarihinden 9 ay önce kaçırıp 26 Kasım 1991 günü askere sevk edildiği tarihe kadar imam nikahı ile karı-koca hayatı yaşadığı 8.10.1977 doğumlu, mağdure G.G.’in kendisi askerde iken Trabzon’da bulunan annesinin evine dönmüş olması nedeniyle diğer sivil kişi sanık E.K.’la birlikte Trabzon’a giderek mağdureyi zorla kaçırıp bir arabaya bindirerek köye getirip alıkoydukları ve sanık Y.’ın mağdure ile bir süre daha karı-koca hayatı yaşadığı, ancak sanığın asker kişi olması ve yüklenen suçun da askeri suç olması nedeniyle, reşit olmayan mağdurenin rızası ile ırzına geçmek ve zorla kaçırıp alıkoymak suçundan dolayı haklarında hazırlık soruşturmasını yürüten Arsin Cumhuriyet Başsavcılığı'nın sanığı yargılama görevinin askeri yargıya ait olduğu gerekçesiyle görevsizliğine, dosyanın görevli savcılığa gönderilmesine karar vermesi üzerine 12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Savcılığı: 5.7.1993 gün ve E:1993/158, K:1993/307 sayıyla; olay bölümünde açıklanan hususları tekrar ederek; sanık Y.K.’un eylemine uyan reşit olmayan mağdureyi zorla kaçırıp alıkoymak suçundan Türk Ceza Kanunu’nun 430/1, reşit olmayan mağdurenin rızası ile ırzına geçmek suçundan Türk Ceza Kanunu’nun 416/3, 80, sanık E.K.’un eylemine uyan reşit olmayan mağdureyi zorla kaçırmaya iştirak etmek suçundan Türk Ceza Kanunu’nun 64, 430/1. maddeleri uyarınca cezalandırılmaları istemiyle kamu davası açmıştır. 

12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 152. maddesi ile Türk Ceza Kanunu’nun 8. babına yapılan göndermenin 8. babın 2. faslında yer alan Türk Ceza Kanunu’nun 430. maddesinde düzenlenen “kaçırma ve alıkoyma” eylemlerini kapsamadığı gibi reşit olmayan kişinin rıza ile ırzına geçmek suçunu da kapsamadığı, yargılama sırasında sanığın terhis edilmiş olmasıyla askeri mahkemede yargılanmasını gerektiren ilginin de kesildiği açıklanarak asker ve sivil kişi sanıklara yüklenen suçlar açısından yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle verdiği görevsizlik kararı üzerine, Trabzon Ağır Ceza Mahkemesi'nce de  1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 152. maddesiyle Türk Ceza Kanunu’nun 8. babına yapılan göndermenin 8.babın 1. faslında yer alan ırz ve iffete tecavüz fiillerinin cezalandırılmasına ilişkin tüm hükümleri kapsadığı ve bu nedenle reşit olmayan kişinin rızası ile ırzına geçmek suçunun askeri suç olduğu, kaçırma ve alıkoyma suçunun ise askeri suça bağlı bulunduğu açıklanarak sanıkları yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmesiyle oluşan olumsuz görev uyuşmazlığının çözümü istemiyle yapılan başvuru sonucunda; Uyuşmazlık Mahkemesi, 6.12.1999 gün ve E:1999/47, K:1999/44 sayıyla sanıklar Y.K. ve E. K. haklarında, işledikleri ileri sürülen “reşit olmayan mağdureyi zorla kaçırıp-alıkoymak” suçlarına ilişkin kamu davasının adli yargı yerinde görülmesi, bu nedenle Trabzon Ağır Ceza Mahkemesi’nin bu suçlar nedeniyle verdiği görevsizlik kararının, sanık Y. K. hakkında, asker kişi sıfatını taşıdığı sırada işlediği ileri sürülen “reşit olmayan mağdurenin rızası ile ırzına geçmek” suçuna ilişkin kamu davasının askeri yargı yerinde görülmesi, bu nedenle12. Mekanize Piyade Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin bu suç nedeniyle verdiği görevsizlik kararının kaldırılmasına karar vermiştir.

 12. MEKANİZE PİYADE TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 13.6.2000 gün ve E:2000/912, K:2000/217 sayıyla; 26.5.2000 tarihinde  yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4551 sayılı Yasa'nın, 38. maddesi ile Askeri Ceza Kanunu'nun 152. maddesi yürürlükten kaldırıldığından, sanığa yüklenen suçun askeri suç olma niteliği ortadan kalkmış olup, asker kişiye karşı, askeri mahalde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiğinin de ileri sürülmediği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, Trabzon Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmiştir. 

TRABZON AĞIR CEZA MAHKEMESİ: 26.9.2001 gün ve E:2001/205, K:2001/241 sayıyla; sanık Y. K. hakkında reşit olmayan mağdurenin rızasıyla ırzına geçmek suçundan, Mahkemenin 3.5.1999 gün ve E:1999/73, K:1999/91 sayı ile vermiş olduğu görevsizlik kararı bulunduğundan, gönderilen dava dosyasını esasa kaydederek, usulü muamelenin durdurulmasına karar vermiş, yargı yoluna başvurulmayan karar kesinleşerek, dava dosyası, kendisine gelmekle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, Mahkememize gönderilmiştir.

 İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Samia AKBULUT'un Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Ahmet Şükrü DAĞLI, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Tamer KORKMAZ' ın  katılımlarıyla yapılan 25.3.2002 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Mehmet ALP'in, davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

  USULE İLİŞKİN İNCELEME :

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında sanık Y. K. hakkında açılan reşit olmayan mağdurenin rızasıyla ırzına geçmek suçu yönünden, Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

 ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.           

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir. 

Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanığın yüklenen suçu işlediği ileri sürülen günde asker kişi olması ve yüklenen suçun da "askeri suç" olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de, 26.5.2000 tarihinde yürürlüğe giren 26.3.2000 gün ve 24001 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 4551 sayılı Yasa'nın 38. maddesi ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu'nun, 152. maddesi yürürlükten kaldırılmış olduğundan sanığa yüklenen "ırza geçmek" suçunun  "askeri suç" niteliği ortadan kalkmıştır. 

Her ne kadar, Uyuşmazlık Mahkemesi kararları kesin ve mahkemeleri bağlayıcı nitelikte ise de, görev konusu, kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle yargılamanın her evresinde gözönünde bulundurulmalıdır. Uyuşmazlık Mahkemesi'nin görevi belirleyen kararından sonra dahi, usule ilişkin, özellikle görev konusundaki yasa değişikliklerinin dikkate alınması zorunludur. 

            Açıklanan nedenlerle, sanığa yüklenen "reşit olmayan mağdurenin rızasıyla ırzına geçmek" suçu, askeri bir suç olmadığından, asker kişiye karşı veya askeri mahalde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işlendiği de ileri sürülmediğinden, açılan kamu davasının adli yargı yerinde çözümlenmesi ve Trabzon Ağır Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

 SONUÇ         : Davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Trabzon Ağır Ceza Mahkemesi'nin 3.5.1999 günlü, E:1999/73, K:1999/91 sayılı görevsizlik KARARININ kaldırılmasına,25.3.2002 günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ  ile karar verildi.