Davacı: K. H.

Sanıklar:1-N. E. 2- S. A.

O L A Y: Düzce İl Jandarma Komutanlığı emrinde, Merkez Bedelen Beslenme Heyet Başkanı olarak görevli sanık J.Yzb Nevzat Erensoy'un, Şubat 2003 - Temmuz 2004 tarihleri arasında, sivil kişi sanık Sami Ata'nın sahibi olduğu ATA Et Market isimli kasaptan et alımını temin edecek şekilde teklif mektupları verilmesini sağlayarak ve usulsüz uygulamalarla rekabeti önleyerek bahse konu kasaptan et alınmasını sağladığı, rekabetin engellenmesi suretiyle hileye başvurarak sivil kişi sanık Sami Ata'ya haksız menfaat sağlamak için et alımına fesat karıştırdığı, böylece, müteselsilen Devlet alım-satımına fesat karıştırmak suçunu işlediği, sivil kişi sanık Sami Ata'nın, diğer sanık J.Yzb. Nevzat Erensoy'la anlaşmak suretiyle ve kendisinin et satımını yapacağı şekilde teklif verilmesini sağlayarak hileye başvurmak suretiyle et satımı yaparak haksız menfaat temin ettiği, böylece, müteselsilen Devlet alım-satımına fesat karıştırmak suçuna iştirak etmek suçunu işlediği ileri sürülerek, sanık Nevzat Erensoy'un eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 205, 80, 219/son, Askeri Ceza Kanunu'nun 30/B, sanık Sami Ata'nın eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 205,80,64/1. maddeleri uyarınca cezalandırılmaları istemiyle Jandarma Genel Komutanlığı Askeri Savcılığı'nın 3.12.2004 gün ve E:2004/1831, K:2004/810 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 8.3.2006 gün ve E:2006/1144, K:2006/82 sayıyla; 353 sayılı Yasa'nın 12. maddesi hükmü uyarınca yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Düzce Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmiştir.

DÜZCE AĞIR CEZA MAHKEMESİ: 15.12.2006 gün ve E:2006/301, K:2006/353 sayıyla; asker kişi sanığın, askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak işlendiği ileri sürülen suç nedeniyle, suçta asli maddi failin asker kişi olması, sivil kişi sanık hakkında Türk Ceza Kanunu'nun 64/1. maddesinin uygulanması talebiyle kamu davası açılmış olması ve 353 sayılı Yasa'nın 12. maddesinde yer alan "bir suçun müştereken işlenmesi halinde …

…" kavramının asli faillik olarak yorumlanması gerektiği açıklanarak yargılama görevinin askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilerek, Mahkememize gönderilen dava dosyasında, Uyuşmazlık Mahkemesi'nce 5.2.2007 gün ve E:2007/5, K:2007/5 sayılı kararı ile, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun'un 1 ve 14. maddesinde belirtilen koşullar oluşmadığından, aynı Yasa'nın 27. maddesi uyarınca yöntemine uygun bulunmayan başvurunun reddine karar verilip dosyanın Mahkemesine gönderilmesinden sonra, bu kez dosyadaki eksiklikler giderilip karar kesinleştirilerek dava dosyası, kendisine gelmekle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nca Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ahmet AKYALÇIN'ın Başkanlığında, Üyeler; Rıdvan ALTUN, Sezai AKBULUT, Ramazan ÖZKEPİR, Hasan DENGİZ, İrfan YILMAZLAR , Ersun ÇETİN'in, katılımlarıyla yapılan 01.10.2007 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME : Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmediği askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G.Fatma BÜYÜKEREN'in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ayla SONGÖR'ün adli yargı, Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Müjdat TUNA'nın davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

353 sayılı Yasa'nın "müşterek suçlar" başlığı altında düzenlenen 12. maddesinde; "Askeri mahkemelere ve adliye mahkemelerine tabi kişiler tarafından bir suçun müştereken işlenmesi halinde eğer suç Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı bir suç ise sanıkların yargılanmaları askeri mahkemelere; eğer suç Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olmayan bir suç ise adliye mahkemelerine aittir" denilmek suretiyle, askeri mahkemelere ve adliye mahkemelerine tabi kişiler tarafından suçun birlikte işlenmesi ve suçun Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olmayan suçlardan olması halinde sanıkların birlikte adliye mahkemelerince yargılanacakları öngörülmüştür.

Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında; görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, işlendiği ileri sürülen suç nedeniyle, suçta asli maddi failin asker kişi olduğu, 353 sayılı Yasa'nın 12. maddesinde yer alan "bir suçun müştereken işlenmesi halinde…

….." kavramının asli faillik olarak yorumlanması gerektiği belirtilmiş ise de, maddede yer alan "bir suçun müştereken işlenmesi hali", bir eylemin iştirak halinde aynı kasıt altında birlikte gerçekleştirilmesi durumunu ifade etmektedir.

Öte yandan, sanıklara yüklenen eylemin de Türk Ceza Kanunu'nda düzenlenmiş bulunan suçlardan olup "askeri suç" olmadığı, daha açık bir ifadeyle Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı suçlardan bulunmadığı açıktır.

Açıklanan nedenlerle, açılan kamu davasının adli yargı yerinde görülmesi ve Düzce Ağır Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Düzce Ağır Ceza Mahkemesi'nin 15.12.2006 gün ve E:2006/301, K:2006/353 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 01.10.2007 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.