|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ HUKUK BÖLÜMÜ ESAS NO : 2016 / 244 KARAR NO : 2016 / 287 KARAR TR : 09.05.2016 |
ÖZET: İcra Dairesi Müdürlüğünün dosyası kapsamında ihale sonucu alınan taşınmaza ilişkin olarak, fazladan hesaplanan katma değer vergisi tahakkuku nedeniyle icra müdürlüğüne yapılan başvurunun reddi işleminin; katma değer vergisinin %1 oranında hesaplanması gerekirken %18 oranında hesaplandığı ileri sürülerek iptali ve fazladan tahsil edilen verginin iadesi istemiyle açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi gerektiği hk. |
Davacı : M.B.
Vekili : Av. S.S.
Davalı : Adli Yargıda
Hasımsız
İdari Yargıda
Muğla Vergi Dairesi Başkanlığı
O L A Y : Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; Muğla 1.İcra Dairesi Müdürlüğünün E:2014/3554 sayılı dosyasında satışa sunulan daireyi, davacının 15.09.2015 tarihinde yapılan ihaleye katılarak 208.000,00 TL bedelle satın aldığını, bu bedel üzerinden %18 oranında tahakkuk ettirilen 37.440,00 TL tutarındaki Katma Değer Vergisini 13.10.2015 tarihinde ihtirazı kayıtla ödediğini; daha sonra 22.10.2015 tarihli dilekçe ile, Muğla 1.İcra Dairesi Müdürlüğüne başvurarak, dairenin net alanının 150,00 m² den küçük olmasına rağmen %18 olarak tahakkuk ettirilen hatalı KDV işleminin iptal edilmesini, KDV oranının %1 olarak belirlenerek fazladan ödemiş oldukları 35.360,00 TL’nin iadesini talep ettiklerini, ancak Muğla 1. İcra Dairesinin 22.10.2015 tarihli kararı ile bilirkişi raporlarında taşınmazın brüt alanının 168,7 m² olarak belirlendiğini, satışın bilirkişi raporlarına istinaden hazırlanmış olduğunu ve satış işleminin kesinleşmesi gerekçesiyle talebin reddedildiğini belirterek; İcra Müdürlüğü işlemi hakkındaki şikayetlerinin kabul edilerek Muğla 1. İcra Dairesi Müdürlüğünün 22.10.2015 tarihli kararının kaldırılması ve satış bedeli üzerinden alınan %18 KDV’nin %1 olarak kabulü ile fazla alınan KDV’nin iadesi istemiyle hasımsız olarak İcra Hukuk Mahkemesine dava açmıştır.
Muğla İcra Hukuk Mahkemesi: 27.01.2016 gün ve E:2015/262 K:2016/36 sayı ile, icra mahkemesi, denetimi altında bulunmaları nedeniyle icra ve iflas daireleri ile ilgili icrai karar verebilir ise de, İ.İ.K.'den kaynaklı sınırlı yetkisi nedeniyle, davanın tarafı olamayacak olan vergi dairesi aleyhine icrai bir karar oluşturmasının hukuka uygun olmayacağı; somut olayda, K.D.V.'nin Vergi Dairesince tahsil edilmiş olması nedeniyle, salt icra müdürünün ret işleminin iptalinin sorunu çözemeyeceği gerekçesiyle; davaya bakmaya adli yargı yolunun görevli olmaması sebebiyle, dava dilekçesinin reddine, davacının yetkili ve görevli Muğla Vergi Mahkemesinde dava açmakta muhtariyetine karar vermiş; bu karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
Davacı vekili bu kez aynı gerekçelerle; Muğla Vergi Dairesi tarafından 13.10.2015 tarihli 5 nolu Katma Değer Vergisi Tahakkukunun iptali ile ihtirazi kayıtla satış bedeli üzerinden alınan %18 KDV’nin %1 olarak kabulü ile fazla ödemenin iadesi istemiyle Muğla Vergi Dairesi Başkanlığına karşı idari yargı yerinde dava açmıştır.
Muğla Vergi Mahkemesi: 03.03.2016 gün ve E:2016/334 K:2016/223 sayı ile, İcra Müdürlüğü tarafından yürütülen takibe ilişkin olarak yapılan ihale sonucunda alınan taşınmaza ilişkin, icra müdürlüğünce yapılan katma değer vergisi tahakkukunun, kanuna aykırılığı iddiasının şikayet yolu ile İcra Mahkemesinde çözümleneceği, Mahkemenin incelemeyi, söz konusu icra dosyası üzerinde yaparak, anılan işlemin kanuna uygun olup olmadığı hususunda karar vereceği; adli yargılamanın bir parçasını oluşturan uyuşmazlığın, İcra Müdürlüğünün tesis ettiği bir işlemden kaynaklandığı gözetildiğinde, bu işlemin yasaya uygun olup olmadığının adli yargı yerince çözümlenmesinin gerektiği gerekçesiyle; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 15’inci maddesinin 1'inci fıkrasının (a) bendi uyarınca, davanın görev yönünden reddine karar vermiş; karar temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
Davacı vekili idari ve adli yargı yerlerince verilmiş olan görevsizlik kararları nedeniyle oluştuğunu ileri sürdüğü olumsuz görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle başvuruda bulunmuştur.
İNCELEME VE GEREKÇE :
Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Nuri NECİPOĞLU’nun Başkanlığında, Üyeler: Ali ÇOLAK, Yusuf Ziyaattin CENİK, Alaittin Ali ÖĞÜŞ, Süleyman Hilmi AYDIN, Mehmet AKBULUT ve Yüksel DOĞAN’ın katılımlarıyla yapılan 09.05.2016 günlü toplantısında:
İLK İNCELEME:Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasanın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre; adli ve idari yargı yerleri arasında anılan Kanun'un 14. maddesinde öngörülen biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu, idari yargı dosyasının, davacı vekilinin istemi üzerine son görevsizlik kararını veren mahkemece adli yargı dosyası da temin edilmek suretiyle mahkememize gönderildiği ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında doğan görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.
II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Filiz BUDAK’ın, davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ’nin adli yargı, Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın ise davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dava, Muğla 1. İcra Dairesi Müdürlüğünün E:2014/3554 sayılı dosyası kapsamında ihale sonucu alınan taşınmaza ilişkin olarak, fazladan hesaplanan katma değer vergisi tahakkuku nedeniyle icra müdürlüğüne yapılan başvurunun reddi işleminin; katma değer vergisinin %1 oranında hesaplanması gerekirken %18 oranında hesaplandığı ileri sürülerek iptali ve fazladan tahsil edilen verginin iadesi istemiyle açılmıştır.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun “Şikayet ve Şartlar” başlıklı 16. maddesinde; “(Değişik: 3/7/1940 - 3890/1 md.) Kanunun hallini mahkemeye bıraktığı hususlar müstesna olmak üzere İcra ve İflas dairelerinin yaptığı muameleler hakkında kanuna muhalif olmasından veya hadiseye uygun bulunmamasından dolayı icra mahkemesine şikayet olunabilir. Şikayet bu muamelelerin öğrenildiği tarihten yedi gün içinde yapılır.
Bir hakkın yerine getirilmemesinden veya sebepsiz sürüncemede bırakılmasından dolayı her zaman şikayet olunabilir.” hükmüne; “Şikayet üzerine yapılacak muameleler” başlıklı 17. maddesinde; “Şikayet icra mahkemesince, kabul edilirse şikayet olunan muamele ya bozulur, yahut düzeltilir.
Memurun sebepsiz yapmadığı veya geciktirdiği işlerin icrası emrolunur.” hükmüne; “Tetkik mercii” başlıklı 4. maddesinde ise; “Değişik: 3/7/1940 - 3890/1 md.)
(Değişik birinci fıkra: 17/7/2003-4949/1 md.) İcra ve iflâs dairelerinin muamelelerine karşı yapılan şikâyetlerle itirazların incelenmesi icra mahkemesi hâkimi yahut kanun gereğince bu görev kendisine verilmiş olan hâkim tarafından yapılır. İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü ile Adalet Bakanlığınca icra mahkemesinin birden fazla dairesi kurulabilir. Bu durumda icra mahkemesi daireleri numaralandırılır. İcra mahkemesinin birden fazla dairesi bulunan yerlerde iş dağılımı ve buna ilişkin esaslar, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir. Her icra mahkemesi hâkimi, kendisine Adlî Yargı Adalet Komisyonu Başkanlığınca dönüşümlü olarak bağlanan icra ve iflâs dairelerinin muamelelerine yönelik şikâyetleri ve itirazları inceler, bu dairelerin gözetim ve denetimlerini yapar, idarî işlerine bakar.
İcra yetkisini haiz sulh mahkemelerinin muamelelerine karşı vuku bulacak şikayet ve itirazların icra mahkemesi o mahkemenin hakimidir.” hükmüne yer verilmiştir.
Olayda, Muğla 1. İcra Müdürlüğünün 2014/3554 sayılı dosyası kapsamında satışa sunulup davacı tarafından satın alınan taşınmaza ilişkin olarak %1 oranında katma değer vergisi ödenmesi gerektiği iddia edilerek, %18 oranındaki KDV miktarı belirlenmesi şeklindeki İcra Dairesi işleminin iptali ile fazla ödendiği belirtilen bedelin iadesine karar verilmesi istemiyle dava açıldığı anlaşılmıştır.
2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun’un "Vergi Mahkemelerinin Görevleri" başlıklı 6. maddesinde, Vergi Mahkemelerinin genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davalarla, bu konularla ilgili olarak 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasına ilişkin davaları ve diğer kanunlarla verilen işleri çözümleyeceği hükmüne yer verilmiştir.
Mevzuat hükümleri ile somut olay birlikte irdelendiğinde; İcra Müdürlüğü tarafından yürütülen takibe ilişkin olarak yapılan ihale sonucunda alınan taşınmaza ilişkin, İcra Müdürlüğünce verilen % 18 oranında KDV ödenmesine dair kararın, kanuna aykırılığı iddiasının şikayet yolu ile İcra Mahkemesinde çözümleneceği, mahkemenin incelemeyi, söz konusu icra dosyası üzerinde yaparak, anılan işlemin kanuna uygun olup olmadığı hususunda karar vereceği kuşkusuzdur. Adli yargılamanın bir parçasını oluşturan bu uyuşmazlığın, İcra Müdürlüğünün tesis ettiği bir işlemden kaynaklandığı gözetildiğinde, bu işlemin yasaya uygun olup olmadığının adli yargı yerince çözümlenmesinin gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde adli yargı yeri görevli olduğundan, Muğla İcra Hukuk Mahkemesinin 27.01.2016 gün ve E:2015/262 K:2016/36 sayılı görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.
S O N U Ç : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Muğla İcra Hukuk Mahkemesinin 27.01.2016 gün ve E:2015/262 K:2016/36 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 09.05.2016 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
|
Başkan Nuri NECİPOĞLU
|
Üye Ali ÇOLAK
Üye Süleyman Hilmi AYDIN |
Üye Yusuf Ziyaattin CENİK
Üye Mehmet AKBULUT |
Üye Alaittin Ali ÖĞÜŞ
Üye Yüksel DOĞAN |