Davacı            : Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı

            Vekili              : Av. Ö. S.- Av. H. S.

            Davalı             : T.C.D.D. Genel Müdürlüğü (5. İşletme Baş Müdürlüğü)

             O L A Y          : Elazığ Sosyal Sigortalar Kurumu İl Müdürlüğüne kayıtlı işyeri işçilerinden olan İsmail Çolak’ın kullandığı araca, 27.4.2002 tarihinde hemzemin geçitte trenin çarpması nedeniyle meydana gelen kazada; adı geçen kişi yaralanmış ve davacı kurumca kendisine 942,00 YTL masraf ve ödemede bulunulmuştur.

Meydana gelen kaza ile ilgili olarak açılan kamu davasında, Maden Asliye Ceza Mahkemesi, 26.2.2003 gün ve E: 2002/80, K:2003/17 sayılı kararıyla; kazada Sanık İsmail Çolak’ın 7/8, TCDD’nin 1/8 oranında kusurlu olduğuna hükmetmiştir.

Davacı idare; 26.1.2005 tarih ve 2958 sayılı yazı ile; olayda 1/8 kusurlu bulunduğunun tespit edildiğinden bahisle, 506 Sayılı Yasanın 39. maddesi gereğince, yapılan masrafın, kusur oranına isabet eden kısmının faiziyle birlikte ödenmesini davalı idareden istemiş, ancak alacakları ödenmemiştir.

Davacı kurum vekilince, 942.00 YTL.nin 1/8’i olan 117,25 YTL.nin tahsili istemiyle 8.3.2005 tarihinde adli yargı yerinde dava açılmıştır.

MADEN ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ; 22.9.2005 gün ve E:2005/36, K:2005/202 sayı ile, davacı vekilinin dava dilekçesinde; Elazığ SSK İl Müdürlüğü’nün 3778.23 nolu dosyasında işlem gören işyeri işçilerinden 8719149 sicil nolu İsmail Çolak’ın 27.4.2002 tarihinde geçirmiş olduğu trafik kazası sonucu yaralandığını ve bu nedenle SSK tarafından 942,00 YTL ödeme ve masrafın İsmail Çolak’a yapıldığını, Maden Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2002/80 esas 2003/17 karar sayılı hükmü ile davalı idarenin 1/8 oranında kusurlu bulunduğunu, kurum alacağının davalı idareden 26.1.2005 tarih ve 2958 esas sayılı yazı ile istendiği halde ödenmediğini belirterek 942,00 YTL’nin şimdilik 1/8 i olan 117,25 YTL’ nin davalıdan tahsiline, bu miktarın 50,54 YTL sine 9.5.2002 tarihinden, 43,75 YTL sine 21.5.2002 tarihinden, 23,46 YTL sine 25.7.2002 tarihinden itibaren kanuni faiz işletilmesine, kusur ve miktar yönünden her türlü dava haklarının saklı tutulmasına hükmedilmesini talep ettiği; davalı vekilinin cevap dilekçesinde; müvekkilinin kazada sorumluluğu olmadığından öncelikle husumet itirazında bulunduklarını, davalı kurum kamu kuruluşu olduğundan kamu hizmetinin yürütülmesi sırasında oluşan zararlarda idari yargı görevli  olduğundan davanın  görev yönünden reddi gerektiğini, davalı olarak gösterilen TCDD 5. Bölge Müdürlüğü’nün dava ehliyeti olmadığından davanın usulden reddi gerektiğini belirttiği;  Maden Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2002/80 esas, 2003/7 karar sayılı davasının 28.9.2004 tarihinde kesinleştiği halde bir başka dosyanın içerisinde Yargıtay’a gönderildiği bildirildiğinden, hükmün fotokopisinin dosyaya konulduğu, hükmün incelenmesinden, sanıklardan birinin İsmail Çolak olduğu ve demiryolu hemzemin geçidinde trenle çarpışma sonucu oluşan kazada 7/8 oranında kusurlu bulunduğu, TCDD idaresinin ise 1/8 oranında kusurlu olduğunun anlaşıldığı; kazanın oluştuğu yerin demiryolu hemzemin geçidi olduğu,  kazanın motorlu taşıt ile trenin hemzemin geçitte çarpışması sonucu oluştuğu;  davanın işçi ve işveren arasında bir dava olmadığı, kamu kurumu niteliğinde olan davalı kurumun, kamu hizmetini yürüttüğü sırada meydana gelen zararın tazminine yönelik olduğundan ve bu konuda idari yargı görevli olduğundan mahkemelerinin görevsizliğine, kesin olarak karar vermiş, ayrıca, kararın altına, “bu karar temyiz edilmediğinden kesinleşmiştir” şerhi düşülmüştür.

Davacı kurum vekili aynı istemle 27.9.2005 tarihinde idari yargı yerinde dava açmıştır.

ELAZIĞ İDARE MAHKEMESİ TEK HÂKİMİ; 8.6.2006 gün ve E: 2006/1279 sayı ile S.S.K. Başkanlığı Vekilleri tarafından S.S.K. Elazığ İl Müdürlüğü’nün 3778.23 nolu dosyasında işlem gören T.C.D.D. yollarına ait işyerinde çalışan işçilerden 8719194 sicil nolu İsmail Çolak’ın 27.4.2002 tarihinde geçirmiş olduğu trafik kazası sonucu anılan kurum işçisine yapılan ödeme ve masrafın şimdilik 1/8 i olan 117,75 YTL.nin tahsili amacıyla T.C.D.D. Yolları 5. İşletme Başmüdürlüğü’ne karşı açılan davada işin gereğinin düşünüldüğü; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 2. maddesinde; a) İdari İşlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden,  ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları, b) İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları, c) Tahkim yolu öngörülen imtiyaz şartlaşma ve sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklar hariç, kamu hizmetlerinden birinin yürütülmesi için yapılan her türlü idari sözleşmelerden dolayı taraflar arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin davaların idari dava türleri olarak belirlenmiş olduğu,  idari yargı yerinde açılacak davaların da bu nitelikteki uyuşmazlıklar olması gerektiği; öte yandan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 39. maddesinde; kastı veya suç sayılır hareketi ile sigortalının, eşinin veya çocuğunun hastalanmasına sebep olan kimseye, bu kanun gereğince hastalık sigortasından yapılan her türlü giderler tazmin ettirilir, hükmüne yer verildiği; dosyanın incelenmesinden; İsmail Çolak’ın sevk ve idaresinde bulunan aracın; Elazığ İli  Maden İlçesinin Kızıltepe Köyünü Plaj köye bağlayan yol ile demiryolu’nun kesiştiği hemzemin geçidinde 27.4.2002 tarihinde Diyarbakır’dan Malatya istikametine giden trenle çarpışması sonucu meydana gelen kazada, T.C.D.D. yolları kurumunun 1/8 oranında kusurlu bulunması nedeniyle Sosyal Sigortalar Kurumunca İsmail Çolak’a yapılan 942,00 YTL ödeme ve masrafın 1/8’i olan 117,75 YTL.nin davalı T.C.D.D. yollarından tahsili amacıyla bakılan davanın açıldığının anlaşıldığı, bu nedenle bakılan davada; ortada yürütülen bir kamu hizmeti nedeniyle uğranılan zararın tazminine yönelik bir istem olmayıp, uyuşmazlığın Sosyal Sigortalar Kurumunca sigortalısı İsmail Çolak’a hastalık sigortasından yapılan ödemenin 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu uyarınca hastalığa neden olan kimse (T.C.D.D. Yolları Genel Müdürlüğü 5. İşletme Başmüdürlüğü)’nden rücuen alacak (tazminat) istemine ilişkin olması karşısında, bu davanın görüm ve çözümünün Adli Yargı Mercilerinin görev alanı içinde kaldığı; açıklanan nedenlerle, Mahkemelerinin görev alanı içinde bulunmadığı sonucuna varılan davada, görevli yargı merciinin belirlenmesi için, 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanunun 19. maddesi uyarınca dava dosyasının Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine, davanın Uyuşmazlık Mahkemesince karar verilinceye kadar ertelenmesine  karar vermiştir.

            İNCELEME VE GEREKÇE:

            Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler: M. Lütfü ÜÇKARDEŞLER, Ahmet VELİOĞLU, Serap AKSOYLU, Z. Nurhan YÜCEL,  Abdullah ARSLAN ve Levent ÖZÇELİK’in katılımlarıyla yapılan5.3.2007günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME :

Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, İdare Mahkemesi Tek Hakimi’nce anılan Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen şekilde başvurulduğu ve usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığı anlaşıldığından, adli ve idari yargı yerleri arasında görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in, davanın çözümünde  adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ayla SONGÖR ile Danıştay Savcısı Gülen AYDINOĞLU’nun, davada  adli yargının görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

            Dava, 8719149 sigorta sicil no.lu İsmail Çolak’ın  geçirmiş olduğu trafik kazası sonucu, davacı kurumca sigortalıya yapılan ödeme ve masrafın,   506 Sayılı Yasanın 39. maddesi gereğince,  kusuru oranında davalı idareden tazmini istemiyle   açılmıştır.

            506 Sayılı Kanun’un, Kanunun Amacı başlığını taşıyan 1. maddesinde, “İş kazalariyle meslek hastalıkları, hastalık, analık, malullük, yaşlılık ve ölüm hallerinde bu kanunda yazılı şartlarla sosyal sigorta yardımları sağlanır.     Bu kanunda geçen (Kurum) deyimi (Sosyal Sigortalar Kurumu) anlamına gelir.” hükmüne, Üçüncü Kişinin Sorumluluğu başlıklı 39. maddesinde; “Kasdı veya suç sayılır hareketi ile sigortalının, eşinin veya çocuğunun hastalanmasına sebebolan kimseye, bu kanun gereğince hastalık sigortasından yapılan her türlü giderler tazmin ettirilir.” hükmüne, Uyuşmazlıkların Çözüm Yeri başlıklı 134. maddesinde ise, “Bu kanunun uygulanmasından doğan uzlaşmazlıklar, yetkili iş mahkemelerinde veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde görülür.” hükmüne yer verilmiştir.

            Olayda, S.S.K. Elazığ İl Müdürlüğü’nün 3778.23 nolu dosyasında işlem gören işyerinde (Plaj Köyünde bulunan Etibank Dinlenme Kampında bekçi olarak) çalışan işçilerden 8719194 sicil nolu İsmail Çolak’ın sevk ve idaresinde bulunan aracın; Elazığ İli  Maden İlçesinin Kızıltepe Köyünü Plaj Köyüne bağlayan yol ile demiryolu’nun kesiştiği hemzemin geçidinde 27.4.2002 tarihinde Diyarbakır’dan Malatya istikametine giden trenle çarpışması sonucu meydana gelen kazada, T.C.D.D.Genel Müdürlüğünün 1/8 oranında kusurlu bulunması nedeniyle, Sosyal Sigortalar Kurumunca İsmail Çolak’a yapılan 942,00 YTL ödeme ve masrafın 1/8’i olan 117,75 YTL.nin, 506 Sayılı Yasanın 39. maddesi gereğince davalı İdareden tahsili amacıyla bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda; 506 Sayılı Yasanın 39. maddesi gereğince, davacı kurum tarafından sigortalıya yapılan masraf ve ödemelerin kusuru oranında davalı idareden tazminine yönelik davanın, aynı Yasanın 134. maddesi hükmü gereğince yetkili iş veya bu davalara bakmakla görevli mahkemelerde çözümlenmesi,  bu nedenle Maden Asliye Hukuk ( İş ) Mahkemesince verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

 SONUÇ    : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Elazığ İdare Mahkemesi Tek Hakimi’nin BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile Maden Asliye Hukuk (İş)  Mahkemesi’nce verilen22.9.2005 gün ve E:2005/36, K:2005/202 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA,5.3.2007 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.