OLAY:Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 4. No.lu Askeri Mahkemesi`

`nce 12.12.1983 gününde, 1983/98-91 sayı ile; sanık Hasan Baykara`

`nın 6136 Sayılı Kanun`

`un 1308 Sayılı Kanun`

`la değişik 12/3. ve aynı Kanun`

`un 13. ve TCK.nun 80. maddeleri uyarınca silah ve mermi satmak amacı ile nakletmek ve ayrıca silah ve mermi satmak suçlarından ötürü 5 yıl ağır hapis ile 1 yıl iki ay hapis ve 583 lira ağır para cezası ile mahkumiyetine karar verildiği ve bu kararın temyiz edilmeyerek 23.3.1984 tarihinde kesinleştiği, duruşma sırasında bir süre tutuklu kalan sanığın geri kalan ceza bölümünü çekmek üzere tutuklandığı ve cezasının 2/3 ünü iyi hal ile geçirmiş olduğu Tire Cezaevi Komisyonu kararı ile anlaşılıp, 647 Sayılı Kanun`

`un 19. ve 2148 Sayılı Kanun`

`un müteakip maddeleri gereğince Tire C. Savcılığı`

`nın 29.5.1984 gün, 1984/755-1-2 yazısı ile istenmekle, Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nce 29.5.1984 gününde, 1984/163 sayı ile; dosyada mevcut Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü`

`nün 28.5.1984 gün, 29979-949 sayılı yazısından, adı geçenin 2148 Sayılı Kanun`

`dan yararlandırılmasına karar verildiği anlaşıldığından, 28.5.1984 tarihinden geçerli olmak üzere meşruten tahliyesine ve kararın gereği için C. Savcılığı`

`na tevdiine karar verildiği,

Hükümlü Hasan Baykara şartla salıverilmesi süresi içerisinde Temmuz-1984 tarihinde ırza geçmek suçundan ötürü Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nin 13.9.1985 gün, 1985/184-241 sayılı ilamı ile neticeten 10 sene 10 ay ağır hapis cezası ile cezalandırıldığı, Ödemiş C. Savcılığı`

`nca 4.3.1986 gün, 2927 sayılı yazı ile daha önce verilen meşruten tahliye kararının geri alınması hususunda mahkemece karar verilmesinin istendiği ve dava dosyasının Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı`

`nın 3.3.1986 gün ve 1985/184-241 sayılı yazısı ile meşruten tahliye kararının geri alınması hususunda gerekli işlemin yapılması için dava dosyasının Ankara 4. Kolordu 4 Numaralı Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi`

`ne gönderildiği ve adı geçen mahkemece 31.3.1986 gün, 1983/98, 1986/23 sayı ile; TCK.nun 17. maddesi hükmüne ve meşruten tahliye kararı süresi içerisinde suç işleyen Hasan Baykara hakkında bu suçundan Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nce mahkumiyetine hükmedildiğine göre, sözü geçen meşruten tahliye kararının da son hükmü veren mahkemece geri alınması gerektiğinden, bu konuda karar verilmesine mahal bulunmadığına ve evrakın gereği için Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`ne gönderilmesine karar verildiği ve Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nin 20.5.1986 gününde, 1986/286 Müt. sayı ile; Ceza Kanunu`

`nun mevkii, mer`

`iyete Vaz`

`ına müteallik 825 Sayılı Kanun`

`un 5. maddesine göre, şartla salıverilme kararının geri alınmasına karar vermek yetki ve görevi, önceki mahkumiyet kararını veren mahkeme başkanına ait olması nedeni ile görevli ve yetkili mahkemenin Ankara 4 No.lu Sıkıyönetim Askeri Mahkeme Başkanı olması nedeni ile görevsizlik kararı verdiği ve böylece, hükümlü Hasan Baykara hakkındaki şartla salıverilme kararının geri alınmasına Ankara 4. Kolordu Sıkıyönetim 4 No.lu Askeri Mahkemesi`

`nce mi, yoksa Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nce mi karar verilmesi gerektiğine ilişkin olarak her iki mahkemenin kararları arasında, 2247 Sayılı Yasa`

`nın 14. maddesinde belirtilen olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş ve dava dosyası Ödemiş C. Savcılığı`

`nın 2.6.1986 gün, 7305 Sayılı Yazısı ile Uyuşmazlık Mahkemesi`

`ne gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Türk Ulusu adına Yargı yetkisini kullanan Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümü; Servet Tüzün`

`ün Başkanlığı`

`nda, Y. İsmet Ayer, Mebrure Gözdemir, A. Mazhar Akman, Necati Karakış, Ergun Argon ve Yavuz T. Özgen`

`in katılmaları ile yaptığı 30.6.1986 günlü toplantıda, geçici raportör Hakim İsmet Köker`

`in raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; toplantıya, Cumhuriyet Başsavcısı yerine katılan Yardımcı Durmuş Ganioğlu ile Askeri Yargıtay Başsavcısı yerine katılan Yardımcı Ferhat Ferhanoğlu`

`nun meşruten tahliye kararının adli yargı yerince verilmiş olmasına göre, bu kararın geri alınmasına ilişkin kararın da mahkumun bulunduğu ayni adli yargı yerince verilmesi gerektiği yolundaki sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

Olay yerinde açıklandığı üzere; Hasan Baykara Ankara Sıkıyönetim 4 No.lu Askeri Mahkemesi`

`nce mahkum edilmiş ve cezası Ödemiş`

`de infaz edildiği cihetle, Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nce meşruten tahliyesine karar verilmiş ve şartla salıverilme süresi içinde başka bir suçtan Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nce yeniden mahkumiyetine karar verildiği için Ödemiş C. Savcılığı`

`nca meşruten tahliye kararının geri alınması talep edilmiştir. Bu konuda Ankara 4. Kolordu 4 Numaralı Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi ile Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nin görevsizlik kararları arasında, 2247 Sayılı Yasa`

`nın 14. maddesi kapsamına giren olumsuz bir görev uyuşmazlığı doğmuştur.

647 Sayılı Kanun`

`un 19. ve TCK.nun 17. maddeleri meşruten tahliye müessesesini tanzim eylemiştir. 647 Sayılı Kanun`

`un 19. maddesi 4. fıkrasında aynen, "şartla salıverilmeyi gerektirir mahiyette cezaevi idaresi tarafından verilen gerekçeli mütalaa, hükmü veren mahkemeye, hükümlü başka bir yerde bulunuyorsa, hükümlünün bulunduğu yerdeki hükmü veren mahkeme derecesinde bulunan mahkemeye tevdii edilir. Mahkeme bu mütalaayı uygun görürse şartla salıverilme kararı derhal yerine getirilir" denilmektedir. Bu hükme göre, şartla salıverilme muhakemesi bakımından yetkili yargılama mercii, hükmü veren mahkeme, hükümlü başka yerde ise, bulunduğu yerdeki hükmü veren mahkeme seviyesinde (derecesinde) mahkemedir. İnceleme konusu infaz muhakemesinde de, esas hüküm Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 4 Numaralı Askeri Mahkemesi`

`nce verildiği ve ancak, hükümlünün cezası Ödemiş`

`de infaz edildiği cihetle, meşruten tahliye kararı Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nce verilmiş bulunmaktadır.

Meşruten tahliye edilen mahkumlar hakkında esas mahkumiyeti sona erinceye kadar uygulanacak rejimin neden ibaret bulunduğu 647 Sayılı Kanun`

`un 19. maddesinin 8. fıkrasında gösterilmiştir. Bu fıkrada, "şartla salıverilmiş olan hükümlüler hakkında şartla salıverilme süresinin sonuna kadar Türk Ceza Kanunu`

`nun 28. maddesinin 3. ve 4. fıkraları hükümlerinin uygulanacağına" dair kural yer almaktadır. Bu madde fıkraları nazara alınacak olursa, meşruten tahliye edilen mahkumun emniyeti umumiye nezareti altında bulunacağı, muayyen yerlerde ikametten men edileceği ve kendisine yapılacak tenbih ve ihtarlara riayet ile mükellef olacağı anlaşılmaktadır. Şartla salıverilme kesin salıverilme değildir. Bu sebeple şartla salıverilenlerin gözetim altında bulunması, kendisine tahmil olunacak şartlara riayet etmesi lazımdır. Ceza müddeti doluncaya kadar şahıs bir hükümlüdür. Yalnız cezasını serbest olarak çekmektedir. Türk Ceza Kanunu`

`nun 17. maddesi gereğince "meşruten tahliye kararının geri alınmasını gerektiren sebeplerin vukuundan evvel mahkumun ceza müddeti sona ermiş olursa" mezkur ceza infaz dilmiş sayılır. Meşruten tahliye cezayı sona erdirmeyip, bilakis cezanın bir nev`

`i infaz şeklini teşkil eylediğinden geri kalan ceza müddeti içerisinde mahkumun, kendisine tahmil edilen mükellefiyetler riayet etmemesi veya bu müddet içerisinde yeniden bir suç işlemesi halinde meşruten tahliye kararı geri alınacaktır. Şartla salıverilmenin gereklerine riayet edilmemesinin müeyyidesi; bu kararın geri alınması olduğuna göre, Ceza Kanunu`

`nun Mevkii Mer`

`iyete Vaz`

`ına Müteallik Kanun`

`un 5. maddesi 1. fıkrası ve TCK.nun 17. maddeleri gereğince C.Savcısının talebi üzerine şartla salıverilme kararını veren mahkemenin kararı ile bu karar geri alınabilecektir. Aksi tarzda düşünceyi kanun koyucunun amacı, infaz kuralları ve bilhassa meşruten tahliye müessesesinin kabulünde öne sürülen gaye ile bağdaştırmak mümkün değildir.

İnceleme konusu uyuşmazlıkta, hükümlünün meşruten tahliyesine Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nce karar verildiği ve bu duruma göre, iş bu kararın geri alınması tali ceza davası da aynı mahkemenin görev alanına girdiğinden, adli yargı düzeni içinde yer alan Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nin görevsizlik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın, niteliğine göre adli yargı yerinde çözülmesi gerektiğine, bu nedenle, Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi`

`nin 20.5.1986 günlü, 1986/286 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına, 30.6.1986 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.