|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/704 KARAR NO : 2023/1 KARAR TR : 23/01/2023
|
ÖZET: 2247 sayılı Kanun’un 10-13. maddelerinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Kanun’un 27. maddesi uyarınca REDDİ gerektiği hk. |
K A R A R
Davacı : S. İ. T. T. A.Ş.
Vekili : Av. M. A
Davalı : Tuzla Belediye Başkanlığı
Vekilleri : Av. F. Ö, Av. M. T. O
I. DAVA KONUSU OLAY
1. Davacı vekili, müvekkilinin maliki olduğu İstanbul ili, Tuzla ilçesi, ......Mahallesi, .....parsel sayılı taşınmazın, imar planında "enerji nakil hattı ve koruma kuşağı, dere yapı yaklaşma sınırı ve alanı, park ve yol alanı” olarak ayrıldığını, taşınmaza kamulaştırmasız el atıldığını ifade ederek, fazlayailişkin hakları saklı kalmak kaydıylaşimdilik 75.000 TL'nin kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz ile birlikte ödenmesi ve bedeli ödenecek alanların ifrazen belediye adına tapuya tescili, yolların tapudan terkini istemiyle, 11/06/2020 tarihindeadli yargı yerinde dava açmıştır.
2. Davalı vekili, süresi içerisinde verdiği 04/09/2020 tarihli dilekçesinde,uyuşmazlığın çözümünde idari yargının görevli olduğunu ileri sürerek görev itirazında bulunmuştur.
II. UYUŞMAZLIĞA İLİŞKİN BAŞVURU SÜRECİ
A. Adli Yargıda
3. İstanbul Anadolu 16. Asliye Hukuk Mahkemesi E.2020/134 sayılı dosya kapsamında 26/11/2020 tarihinde yaptığı duruşmada, görev itirazının yapılacak keşiften sonra değerlendirilmesine karar vermiştir.
4. Davalı İdare vekili 16/03/2022 tarihinde kayıtlara giren dilekçe ile, 26/11/2020 tarihli celsede verilen kararla görev itirazının zımnen reddedildiğini ileri sürerek olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasınıtalep etmiştir.
5. İstanbul Anadolu 16. Asliye Hukuk Mahkemesi 19/07/2022 tarih ve E.2020/134 sayı ile, davalı vekilinin görev itirazının şimdilik reddinekarar vermiştir.
6. Davalı vekilinin olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemli 16/03/2022 tarihli dilekçesine karşı davacı şirket vekili tarafından verilen 26/07/2022 tarihli cevap dilekçesinde, başvurunun 2247 sayılı Kanun'un 12. maddesine aykırı olduğu ve talebin usulden reddinin gerektiği ileri sürülmüştür.
B. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarılmasına İlişkin Danıştay Başsavcılığı Talebi
7. 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun'un 10. ve 12. maddeleri hükümlerine ve başvuruya ilişkin sürece yer verdikten sonra, dosyadausul ekonomisi yönünden eksiklik görmeyerek işin esasına geçmiş ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2. maddesinin l. fıkrasının (b) bendi hükmü gereğince idari işlem olan imar planlarındaki hukuki el atmalardan kaynaklanan tazminat istemlidavalarda idari yargı yerinin görevli olduğu görüşüyle, "davanın, taşınmazın bedelinin tazminat olarak hüküm altına alınması istemine ilişkin kısmı yönünden" 2247 sayılı Kanun'un 10. maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına karar vererek dosyayı Uyuşmazlık Mahkemesine göndermiştir.
8. Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığınca, 2247 sayılı Kanun'un 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısınınyazılı düşüncesi istenilmemiştir.
IV. İLGİLİ HUKUK
9. 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun'un “Olumlu görev uyuşmazlığı çıkarma” başlıklı 10. maddesi şöyledir:
“Görev uyuşmazlığı çıkarma; adli ve idaribir yargı merciinde açılmış olan davada ileri sürülen görev itirazının reddi üzerine ilgili Başsavcı veya Başkanunsözcüsü tarafından görev konusunun incelenmesinin Uyuşmazlık Mahkemesinden istenmesidir.
Yetkili Başsavcı veya Başkanunsözcüsünün Uyuşmazlık Mahkemesinden istekte bulunabilmesi için, görev itirazının, hukuk mahkemelerinde en geç birinci oturumda, (…)idari yargı yerlerinde de dilekçe ve savunma evresi tamamlanmadan yapılmış olması ve yargı yerlerinin de kendilerinin görevli olduklarına karar vermiş bulunmaları şarttır.
Görev itirazının yargı merciince yerinde görülerek görevsizlik kararı verilmesi halinde, görev konusunun Uyuşmazlık Mahkemesince incelenebilmesi, temyizen bu kararın bozulmuş ve yargı merciince de bozmaya uyularak görevli olduğuna karar verilmiş bulunmasına bağlıdır.
Uyuşmazlık çıkarma isteminde bulunmaya yetkili makam; reddedilen görevsizlik itirazı adli yargı yararına ileri sürülmüş ise Cumhuriyet Başsavcısı, idari yargı yararına ileri sürülmüş ise Danıştay (…) Başkanunsözcüsüdür.”
10. Kanun’un “Yargı merciince yapılacak işlemler” başlıklı 12. maddesi şöyledir:
“Görev itirazında bulunan kişi veya makam, itirazın reddine ilişkin kararın verildiği tarihten, şayet bu kararın tebliği gerekiyorsa tebliğ tarihinden, itiraz yolu açık bulunan ceza davalarında ise ret kararının kesinleştiği tarihten başlayarak onbeş gün içinde, uyuşmazlık çıkarılmasını istemeye yetkili makama sunulmak üzere iki nüsha dilekçeyi itirazı reddeden yargı merciine verir.
Bu yargı mercii, dilekçenin bir nüshasını ve varsa eklerini yedi gün içinde cevabını bildirmesi için diğer tarafa tebliğ eder. Tebligat yapılan taraf, süresi içinde bu yargı merciine cevabını bildirmezse, cevap vermekten vazgeçmiş sayılır.
(Değişik üçüncü fıkra: 23/7/2008 – 5791/4 md.) Yargı mercii, itiraz dilekçesi üzerine verdiği itirazı ret kararını kaldırarak görevsizlik kararı vermediği takdirde; yetkili makama sunulmak üzere kendisine verilen dilekçeyi, alınan cevabı ve görevsizlik itirazının reddine ilişkin kararını, dava dosyası muhtevasının onaylı örnekleriyle birlikte uyuşmazlık çıkarma isteminde bulunmaya yetkili makama gönderir.
Bir davada uyuşmazlık çıkarılması için yalnız bir kez başvurulabilir.”
11. Kanun’un“Uyuşmazlık Çıkarma İsteminde Bulunmaya Yetkili Makamca Yapılacak İşlemler” başlıklı 13. maddesi şöyledir:
“(Değişik birinci cümle: 23/7/2008 – 5791/5 md.) Uyuşmazlık çıkarma konusundaki dilekçe ile ekleri kendisine ulaşan yetkili makam, gerekirse dilekçedeki veya eklerindeki eksiklikleri tamamlattıktan sonra, uyuşmazlık çıkarmaya yer olmadığı sonucuna varırsa veya yapılan başvuruda 12 nci maddenin birinci fıkrasında öngörülen sürenin geçirilmiş olduğunu tespit ederse, istemin reddine karar verir. Bu karar, ilgili kişilere veya makama ve ilgili yargı merciine, hemen tebliğ olunur. Bu karara karşı hiç bir yargı merciine başvurulamaz.
Uyuşmazlık çıkarılmasını gerekli gördüğü durumlarda yetkili makam, dilekçe ve eklerinin kendisine ulaştığı tarihten, şayet eksiklikleri tamamlatmak yoluna gitmiş ve bu erekle gönderdiği yazıları on gün geçmeden postaya vermiş ise eksikliklerin tamamlandığı tarihten başlayarak en geç on gün içinde düzenleyeceği gerekçeli düşünce yazısını, kendisine gönderilen dilekçe ve ekleri ile birlikte Uyuşmazlık Mahkemesine yollar ve ayrıca Uyuşmazlık Mahkemesine başvurduğunu ilgili yargı merciine hemen bildirir. (Ek cümle: 23/7/2008 – 5791/5 md.) Bu takdirde ilgili yargı mercii, 18 inci maddede öngörüldüğü şekilde davanın görülmesini geri bırakır.
Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanı, düşünce yazısıyla eklerini, görevsizlik itirazını reddeden yargı merciine göre ilgili bulunan Başsavcı veya Başkanunsözcüsüne tebliğ edebilir. Tebliği alan makam karşılık vermek isterse, yedi gün içinde yazılı karşılığını vermekle görevlidir.”
12. Kanun’un “İncelemede izlenecek sıra” başlıklı 27. maddesi şöyledir:
“Uyuşmazlık Mahkemesi, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceler; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddeder.”
V. İNCELEME VE GEREKÇE
13.Uyuşmazlık Mahkemesinin Muammer TOPAL'ın Başkanlığında, Üyeler Nilgün TAŞ, Doğan AĞIRMAN, Eyüp SARICALAR, Ahmet ARSLAN, Mahmut BALLI ve Bilal ÇALIŞKAN'ın katılımlarıyla yapılan 23/01/2023 tarihli toplantısında; Raportör-Hakim Taşkın ÇELİK’in, başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ'nin başvurunun reddi yolundaki, Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın ise davada adli yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
14. 2247 sayılı Kanun’un 12. maddesine göre, uyuşmazlık çıkarılmasını istemeye yetkili makama sunulmak üzere düzenlenen dilekçenin, itirazın reddine ilişkin kararın verildiği tarihten başlayarak onbeş gün içinde itirazı reddeden yargı merciine verilmesi gerekmektedir.
15. Dosyanın incelenmesinden,davalı vekilinin görev itirazınısüresinde yaptığı, İstanbul Anadolu 16. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26/11/2020 tarihli duruşmada görev itirazınınyapılacak keşiften sonra değerlendirilmesine karar verdiği, davalı idare vekilinin, bu tarihte verilen kararla görev itirazının zımnen reddedildiğini ileri sürerek 16/03/2022 tarihinde kayıtlara giren dilekçe ile olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasını talep ettiği, Mahkemenin görev itirazının reddine ilişkin kararını ise 19/07/2022 tarihinde verdiğianlaşılmıştır.
16. Olayda,Mahkemeninverdiği 26/11/2020 tarihli kararın görev itirazının reddine yönelik olmadığı, zımni ret niteliğini de taşımadığı; "görev itirazının yapılacak keşiften sonra değerlendirilmesine..." karar verildiği, davalı tarafından zımni ret olarak nitelendirilen bukarar tarihindensonra dahi, 2247 sayılı Kanunda belirtilen "onbeş gün içinde" gerekliliğine aykırı olarak, bu tarihten çok sonra, 16/03/2022 tarihinde kayıtlara giren dilekçe ile olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasının istenildiği, Mahkemenin 19/07/2022 tarihinde verdiği görev itirazının reddine ilişkin karardan sonra, ayrı bir dilekçe de verilmediği gözetildiğinde, bu haliyle, görevlilik kararı verilmeden olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması amacıyla verilen dilekçe dikkate alınmak suretiyle, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması olanağı bulunmamaktadır.
17. Açıklanan nedenlerle, 2247 sayılı Kanun'un 12. ve 13. maddelerine aykırı olan istemin ve bu istem nedeniyle Danıştay Başsavcılığınca yapılan başvurunun, aynı Kanun'un 27. maddesiuyarınca reddi gerekmiştir.
VI. HÜKÜM
Açıklanan nedenlerle;
2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 12 ve 13. maddelerine aykırı olan istemin ve bu istem nedeniyle Danıştay Başsavcılığınca yapılan BAŞVURUNUN, aynı Kanun'un 27. maddesi uyarınca REDDİNE,
23/01/2023 tarihinde, OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye
Muammer Nilgün Doğan Eyüp
TOPAL TAŞ AĞIRMAN SARICALAR
Üye Üye Üye
Ahmet Mahmut Bilal
ARSLAN BALLI ÇALIŞKAN