Hukuk Bölümü         2011/26 E.  ,  2011/147 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

            Davacı            : H.Ç. v.d.

            Vekili              : Av. H.S.

            Davalı             : Altındağ Belediye Başkanlığı

            Vekili              : Av. N.I.K.

            O L A Y          : Ankara İli, Altındağ İlçesi, Yenidoğan Mahallesinde kain ve imarın 6867 ada 23 parselinde kayıtlı taşınmaz üzerinde bulunan konut kullanımlı yapının (Gültepe Mah. No:267 sonradan 34/C numarasını alan) kamulaştırmasız el atılarak yıkılması nedeniyle 8.000,00 TL yapı bedelinin kamu alacağı için öngörülen en yüksek faiziyle birlikte tazmini istemiyle adli yargı yerinde dava açılmıştır.

Davalı idare vekilli cevap dilekçesinde görev itirazında bulunmuştur.

ANKARA 9. ASLİYE  HUKUK MAHKEMESİ; 10.11.2010 gün ve E:2009/379 sayı ile, uyuşmazlığın çözümünde mahkemeleri görevli olduğundan davalı vekilinin yargı yolu itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Belediye Başkanlığı vekilince süresinde verilen dilekçe ile, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemiyle başvuruda bulunulması üzerine dilekçe ve dava dosyası Danıştay Başsavcılığına gönderilmiştir.

DANIŞTAY BAŞSAVCISI;  Davacıya ait Yenidoğan Mahallesi, 6867 ada, 23 sayılı parselde bulunan binanın, Altındağ Belediyesinin revizyon imar planı düzenlemesine göre “Kentsel Dönüşüm Projesi” kapsamındaki toplu konut alanında kaldığı; 2981 sayılı Yasaya göre yapılmış bir imar affı başvurusu bulunmadığından, kaçak yapı niteliği taşıyan binanın, idarece herhangi bir kamulaştırma işlemi yapılmadan revizyon imar planı uygulaması nedeniyle yıkıldığı; davacının, kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürdüğü binasının yıktırılması nedeniyle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 8.000 TL. yapı bedelinin faiziyle birlikte tazmini istemiyle bakılan davayı açtığı anlaşıldığı, davacı tarafından, binasının yıktırılmasından dolayı yapı bedelinin tazmini istemiyle açılan dava, kamulaştırmasız el atma hukuki temeline dayandırılmak istenmiş ise de; davalı Belediyece, Kentsel Dönüşüm Projesi öngören revizyon imar planında toplu konut alanında kalan izinsiz ve kaçak yapının, Toplu Konut idaresi Başkanlığı ile yapılan protokol kapsamında yer teslimi nedeniyle yıkıldığının, davanın konusunun, davalı idarece, 2981/3290 sayılı Yasalar uyarınca kamu gücü kullanılarak, tek yanlı irade ile yapılan uygulama işlemleri sonucunda davacıya ait bina için bir bedel ödenip ödenmeyeceğinden kaynaklandığının ve; sonuçta, kaçak yapının bir idari işlem olan revizyon imar planına dayanılarak yıktırılmasından doğan zararın tazminine ilişkin bulunduğunun; dolayısıyla, uyuşmazlığın, 2577 sayılı idari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2'nci maddesinin 1'inci fıkrasının (b) bendinde yer alan “idari eylem ve işlemlerden dolayı hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları” kapsamına girdiğinin kabulü gerektiği bu bakımdan; imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine ilişkin bulunan dava konusu uyuşmazlığın, imar mevzuatı hükümleri çerçevesinde idari yargı yerinde çözümlenmesi görev ayrımına ilişkin kurallara uygun bulunduğu, açıklanan nedenle, 2247 Sayılı Yasanın 10'uncu maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

Başkanlığımızca, 2247 sayılı Yasanının 13. maddesine göre Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının da yazılı düşüncesi istenilmiştir.

YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISI;  Anayasa'nın 125/son madde ve fıkrasında, idarenin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekte yükümlü bulunduğu kurala bağlandığı, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesi gereğince idari eylem ve işlemlerden dolayı zarara uğrayanlar tarafından açılan tam yargı davaları idari dava türleri arasında sayıldığı; dava dosyasının incelenmesi sonucunda; Altındağ Belediyesinin revizyon imar planı düzenlemesine göre "kentsel dönüşüm projesi" kapsamında Ankara İli, Altındağ İlçesi, Yenidoğan Mahallesi 6867 ada 23 sayılı parselde bulunan davacıya ait binanın "toplu konut" alanında kaldığı, kaçak olan söz konusu bina için 2981 sayılı Yasa gereğince imar affı için herhangi bir başvurunun olmaması nedeniyle kamulaştırma yapılmaksızın revizyon imar uygulaması konusunda davacıya ait binanın yıkılması nedeniyle davalı idare tarafından kamulaştırmasız el atıldığı ileri sürülerek bedelinin ödenmesi gerektiğinden bahisle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla yapı bedelinin yasal faizi ile birlikte ödenmesine hükmedilmesi istemiyle davanın açıldığı, dava konusu uyuşmazlıkta, idarenin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında bir işleminin bulunmaması karşısında, davanın anılan Kanun'un 14. maddesinde işaret edilen bedel artırma davası niteliğinde olduğunun kabulüne olanak bulunmadığı, uyuşmazlık konusu işlemin, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik olduğu davanın, 2577 sayılı Kanun'un 2/1-b maddesinde yer alan idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan zarar görenler tarafından açılan tam yargı davaları kapsamında idari yargı yerinde çözümlenmesi gerektiğinin düşünüldüğü bu nedenle, Danıştay Başsavcılığının 2247 sayılı Yasa'nın 10. maddesi gereğince yapmış olduğu başvurunun kabulü ile Ankara 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2009/379 esas sayılı görevlilik kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiği yönünde düşünce vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ahmet AKYALÇIN’ın Başkanlığında, Üyeler: Mahmut BİLGEN, Ramazan TUNÇ, Sıddık YILDIZ, Ayper GÖKTUNA, Muhittin KARATOPRAK ve Sedat ÇELENLİOĞLU’nun katılımlarıyla yapılan 4.7.2011 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa'nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı idare vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı'nca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ : Raportör-Hakim Gülşen AKAR PEHLİVAN’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Mehmet AKKAYA’nın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ :

Dava,  Ankara İli, Altındağ İlçesi, Yenidoğan Mahallesinde kain ve imarın 6867 ada 23 parselinde kayıtlı taşınmaz üzerinde bulunan konut kullanımlı yapının Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında imar planı değişikliği ile imar planında toplu konut alanında kalması nedeniyle (Gültepe Mah. No:267 sonradan 34/C numarasını alan) herhangi bir bedel ödemeksizin yıkılması nedeniyle 8.000,00 TL yapı bedelinin kamu alacağı için öngörülen en yüksek faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

 Olayda, davacıya ait Yenidoğan Mahallesi, 6867 ada, 23 sayılı parselde bulunan binanın, Altındağ Belediyesinin revizyon imar planı düzenlemesine göre “Kentsel Dönüşüm Projesi” kapsamındaki toplu konut alanında kaldığı; 2981 sayılı Yasaya göre yapılmış bir imar affı başvurusu bulunmadığından, kaçak yapı niteliği taşıyan binanın, idarece herhangi bir kamulaştırma işlemi yapılmadan revizyon imar planı uygulaması nedeniyle yıkıldığı; davacının, kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürdüğü binasının yıktırılması nedeniyle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, 8.000,00 TL. yapı bedelinin faiziyle birlikte tazmini istemiyle bakılan davanın açıldığı ortada idarenin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu kapsamında bir işleminin bulunmadığı, davanın anılan Yasanın 14. maddesinde işaret edilen bedel arttırma davası niteliğinde olmadığı anlaşılmaktadır.

Belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile davalı Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının, Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir.

 S O N U Ç  : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile davalı Belediye Başkanlığı vekilinin  GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 9. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 10.11.2010 gün ve E:2009/379 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 4.7.2011 gününde Üyeler Mahmut BİLGEN ve Ramazan TUNÇ’un KARŞIOYLARI ve OYÇOKLUĞU İLE KESİN OLARAK karar verildi.