Ceza Bölümü         1999/26 E.  ,  1999/35 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

            Davacı                       : K.H.

            Mağdur-Yakınan     : A.A.

            Sanık                        : A.I.

             O L A Y                      : 28.2.1998 günü, Durağan İlçesi Çerçiler Jandarma Karakol Komutanlığı emrinde görevli Uzm. J. Çvş. A.I.’ın önceden tanışıp görüştüğü Çerçiler Köyü Sağlık Ocağında ambulans şoförü olarak çalışan mağdur A.A.’ı karakola çağırarak 20 gün iş ve güçten kalacak şekilde döverek yaraladığı, daha sonra karakol önünde bulunan ambulansla oradan ayrılmak isteyen mağduru durdurup, araca bindiği ve elinde bulunan tüfekle ambulansın tavanına ateş etmek suretiyle zarar verdiği ileri sürülerek eylemine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 456/2, 516/ilk ve 522. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Durağan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 17.3.1998 gün ve E:1998/75, K:1998/15 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

             Durağan Cumhuriyet Başsavcılığı’nca: 6.5.1998 gün ve E:1998/173, K:1998/12 sayıyla; Durağan Asliye Ceza Mahkemesi’nde yapılan yargılaması sırasında, sanığın ayrıca hürriyeti tahdit suçunu işlediği gerekçesiyle ek iddianame tanzimi için Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulması nedeniyle, 28.2.1998 günü, asker kişi sanık A.I.’ın mağdur A.A.’ı kişisel sebeple karakola getirip burada bir süre alıkoymak suretiyle hürriyetini kısıtladığı ve yaraladığı, yüklenen suçun, adli veya idari bir görev nedeniyle işlenmediği, ancak askeri mahal olan Jandarma Karakolunda işlendiği açıklanarak 353 sayılı Yasa’nın 9. maddesi uyarınca soruşturmanın askeri savcılığa ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmesi üzerine; Jandarma Genel Komutanlığı Askeri Savcılığı; 13.8.1998 gün ve E: 1998/1673, K:1998/466 sayıyla; 28.2.1998 günü gecesi, asker kişi sanık A.I.’ın, mağdur A.A.’ın, evde olmadığı sırada evine gelip kendisini sorması ve bu durumdan rahatsız olan eşinin olayı haber vermesi üzerine, sanığın saat 02.00 sıralarında mağduru, üç erle, ellerine kelepçe takmak suretiyle karakola getirterek odasına soktuğu, kapıyı kilitleyerek dışarı çıkmasına engel olduğu, böylece hürriyeti tahdit suçunu işlediği ileri sürülerek eylemine uyan Türk Ceza Kanunu’nun 181/2. maddesi uyarınca cezalandırılması için ayrıca kamu davası açmış, Jandarma Genel Komutanlığı Askeri Mahkemesi; açılan bu dava sebebiyle, 15.10.1998 günü, sanığı yargılama görevinin, yüklenen suçun askeri mahkemelerin görevleri içinde sayılmadığı kanaatiyle görevsizlik kararı vermiştir. 

            DURAĞAN ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 2.6.1998 gün ve E:1998/18, K:1998/12 sayıyla; asker kişi sanığa yüklenen “etkili eylem” suçunun, askeri mahalde işlendiğinin ileri sürülmesine göre, sanığı yargılama görevinin askeri mahkemeye ait olduğu gerekçesiyle “etkili eylem” suçundan açılan dava nedeniyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir.  

48. İç Güvenlik Tugay Komutanlığı Askeri Mahkemesi: 25.11.1998 gün ve E:1998/520, K:1998/1094 sayıyla; suç günü, sanığın görevli olduğu yer itibariyle yetkisizlik kararı vermiştir.

             JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 11.3.1999 gün ve E:1999/416, K:1999/121 sayıyla; asker kişi sanığa yüklenen suçun askeri mahkemelerin görevine giren suçlardan olmaması nedeniyle yargılama görevinin adli mahkemeye ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

 Böylece, adli ve askeri yargı yerleri arasında 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 14. maddesinde  öngörüldüğü biçimde sanığa yüklenen “etkili eylem” suçu nedeniyle olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş, dosya, Jandarma Genel Komutanlığı Askeri Savcılığı’nın 31.5.1999 gün ve 156 Müt. sayılı yazısı ile Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı’na gönderilmiştir.

 İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER’in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN , Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ’ ın katılımlarıyla yapılan 6.12.1999 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in davanın çözümünde askeri yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Cemil KAYILIOĞLU’nun davanın çözümünün askeri yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

 353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

             Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, sanığa yüklenen eylemin, askeri suç olmadığı, askeri bir suça da bağlı bulunmadığı, asker kişi aleyhine yahut askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olarak da işlenmediği açık ise de; asker kişi sanık tarafından askeri mahal olan Karakol binası içinde işlendiği ileri sürüldüğüne göre, 353 sayılı Yasa’nın 9. maddesi hükmü uyarınca davanın askeri mahkemede görülmesi, bu nedenle Jandarma Genel Komutanlığı Askeri Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

  SONUÇ: Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın ASKERİ YARGI yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle Jandarma Genel Komutanlığı Askeri Mahkemesi'nin 11.3.1999 günlü, E:1999/416, K:1999/121 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 6.12.1999 günü kesin olarak OYBİRLİĞİ ile karar verildi.