Ceza Bölümü         1999/11 E.  ,  1999/11 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

            Davacı    : K.H.

            Sanık      : B.A. 

            O L A Y   : Tekirdağ/Hayrabolu 95. Zrh. Tug. 1. K/M Top. Tb. Komutanlığı emrinde görevli Top. Er sanık B.A.'ın, birliğinden ayrı ve firarda bulunduğu 7.8.1996 günü, evli olduğu halde, önceden tanıştığı 21 yaşından küçük Döne Alkan isimli kadınla İnegöl İlçesine gelerek karı-koca hayatı yaşamak suretiyle zina suçunu işlediği ayrıca Döne'yi para karşılığı başka erkeklere tedarik ettiği ileri sürülerek, asker kişi sanığa yüklenen suçların 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın 152/1. maddesi kapsamında bulundukları açıklanarak soruşturma yapma görevinin askeri savcılığa ait olduğu gerekçesiyle İnegöl Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 10.9.1996 gün ve 1668-133 sayılı kararı ile görevsizlik kararı verilmiştir. 

            5. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ SAVCILIĞI: 4.10.1996 gün ve 866-2 sayıyla; asker kişi sanığın mensubu olduğu birliğin adli yetki yönünden 8. P. Tug. Komutanlığı nezdinde kurulu Askeri Mahkemeye bağlı bulunması nedeniyle  yetkisizlik kararı vermiştir. 

            8. MEKANİZE PİYADE TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ SAVCILIĞI: 10.1.1997 gün ve 17-1 sayılı  iddianamesiyle; olay bölümünde açıklanan eylemleriyle sanığın zina ve fuhuş yolunu kolaylaştırmak suçlarını işlediği ileri sürülerek eylemlerine uyan Türk Ceza Yasası'nın 441/1 ve 435/3. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle kamu davası açmıştır. 

            8. MEKANİZE PİYADE TUGAY KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 22.1.1997 gün ve 143-3 sayıyla; sanığa yüklenen suçların askeri suçlar olmaması, asker kişiler aleyhine ve askeri mahalde işlenmemiş bulunması ayrıca askerlik hizmet ve görevleriyle de ilgili olarak işlenmemesi nedeniyle davaya bakma görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir. 

            İNEGÖL ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 17.12.1998 gün ve 1997/529-1998/1029 sayıyla;

1-Türk Ceza Yasası'nın 441. maddesi  Anayasa  Mahkemesi  tarafından  iptal  edilmiş  ve eylem suç olmaktan çıkmış bulunduğundan yüklenen zina suçundan sanığın beraetine,

2-Sanığa  yüklenen  diğer   eylemin ise    "fuhuş   yolunu   kolaylaştırmak"   suçunu   değil

Türk  Ceza Yasası'nın 436/1. maddesinde düzenlenen "kadın tedarik etmek" suçunu oluşturacağı,   bu   suçunda   Askeri  Ceza   Yasası'nın  152.  maddesi  kapsamında  bulunması

nedeniyle davanın çözümünün askeri yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.           

Böylece, askeri ve adli yargı yerleri arasında 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü  biçimde, sanığa yüklenen fuhuş yolunu kolaylaştırmak suçu nedeniyle olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş, dosya, kendisine gelmekle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 25.3.1999 gün ve 6/19259 sayılı yazısı ile Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığı'na gönderilmiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE : Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Mustafa Bumin'in Başkanlığında, Üyeler; Teoman Üneri, Zeki Aslan, Seydi Yetkin, Ferhat Ferhanoğlu, M. Münip Emre, A. Necmi Özler'in katılımlarıyla yapılan  18.6.1999 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma Büyükeren'in davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa Ekinci  ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı İrfan Yılmazlar 'ın davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü: 

353 Sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Yasası'nın "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir. 

            "Askeri suç" ise öğretide ve uygulamada:

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Yasası'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Yasası dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Yasası'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Yasası'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

            1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın 152. maddesinde; "ırz ve iffete tecavüz eden askeri şahıslar hakkında Türk Ceza Kanununun sekizinci babında yazılı cezalar tatbik olunur" denilmektedir. 

            "Adabı Umumiye Ve Nizamı Aile Aleyhine Cürümler" başlığını taşıyan Türk Ceza Yasası'nın sekizinci babının 414 ila 428. maddelerinden oluşan birinci faslında "cebren ırza geçen, küçükleri baştan çıkaran ve  iffete taarruz edenler" 435 ve 436. maddelerinden oluşan üçüncü faslında da "fuhşiyata tahrik" edenler hakkında hükümler bulunmaktadır. 

            Uyuşmazlık Mahkemesi Genel Kurulu'nun 21.5.1991 gün ve 20877 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 11.3.1991 gün ve 1991/1-1 sayılı İlke Kararında; Askeri Ceza Yasası’nın 152. maddesi ile Türk Ceza Yasası’nın sekizinci babına yapılan göndermenin, sekizinci babın birinci faslında yer alan ırz ve iffete taarruz fiillerinin cezalandırılmasına ilişkin hükümlerini kapsadığının belirlenmiş olmasına göre; 1632 sayılı Yasa’nın 152. maddesinin, yaptığı göndermenin Türk Ceza Yasası’nın sekizinci babının birinci faslının dışındaki diğer fasıllarda düzenlenen suçları kapsamadığı kuşkusuzdur. 

Açıklanan nedenlerle, olumsuz görev uyuşmazlığına konu asker kişi sanığa yüklenen “fuhuş yolunu kolaylaştırmak” veya adli mahkemenin nitelendirmesi ile “kadın tedarik etmek” suçu nedeniyle açılan kamu davasının adli yargı yerinde çözümlenmesi ve İnegöl Asliye Ceza Mahkemesi’nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

S O N U Ç : Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle İnegöl Asliye Ceza Mahkemesi'nin 17.12.1998 gün ve E:1997/529, K:1998/1029 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 18.6.1999 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.