|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/34 KARAR NO : 2022/44 KARAR TR : 31/01/2022 |
ÖZET: 2247 sayılı Kanun'un 27.maddesi uyarınca usule uygun olmayan BAŞVURUNUN REDDİ gerektiği hk. |
K A R A R
Davacı : H.Restorasyon İnşaat Sanayi ve Tic. Ltd. Şti.
Vekili : Av.I.S.
Davalı : İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü
I. DAVA KONUSU OLAY
1. Davacı vekili, müvekkili şirket adına kayıtlı 34 K….. plakalı aracın 21/05/2021 tarihinde karıştığı trafik kazası nedeniyle tutulan kaza tespit tutanağının gerek hazırlanış biçimi gerekse içeriği bakımından hukuka aykırı olarak tanzim edildiğini ileri sürerek kaza tutanağının iptali istemiyle adli yargı yerinde dava açmıştır.
II. UYUŞMAZLIĞA İLİŞKİN BAŞVURU SÜRECİ
A. Adli Yargıda
2. Küçükçekmece 3. Sulh Ceza Hâkimliği D. İş. No. 2021/3338 sayılı dosyada 09/07/2021 tarihinde, "Sulh Ceza Hâkimliğinde incelenmesi olanaklı olmayan başvurunun 5326 sayılı Kanun'un 28/1-b maddesi gereği reddine" karar vermiş, kararın itiraz başvurusunun da reddedilmesiyle 04/08/2021 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır. Kararın gerekçesinin ilgili kısmı şöyledir:
"...Maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağı, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun “idari yaptırımlar” başlıklı 16. maddesinde yer alan idari para cezası ile idari yaptırımlar kapsamına da girmemektedir. Esasen; maddi hasarlı trafik kazası tespit tutanağı düzenlenmesi ile, ilgililerin iptali için başvuruda bulunabileceği bir idari yaptırım veya tedbir niteliğinde bulunmayan durum (ve / veya delil) tespitinden ibarettir. Özel Kanunlarla çözümü, Sulh Ceza Hakimliğine bırakılmış idari yaptırım veya tedbir niteliği de bulunmayan bu belgenin, adli veya idari yargı yerlerinde çözümlenecek uyuşmazlıkların görülmesi sırasında, o mahkemelerce değerlendirilecek bir tutanak olduğundan, maddi hasarlı kaza tespit tutanağının iptali isteminin, bu açıdan da Sulh Ceza Hakimliğinde görülmesi olanağı bulunmamaktadır."
3. Davacı vekili, benzer yöndeki taleple bu kez idari yargı yerinde dava açmıştır.
B. İdari Yargıda
4. İstanbul 3. İdare Mahkemesi E.2021/1863 sayılı dosyada 15/12/2021 tarihli ara kararla, "2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesi'nin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun'un 19. maddesi uyarınca görevli yargı yerinin belirlenmesi için dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine" karar vererek, 23/12/2021 tarihli ve E.2021/1863 sayılı üst yazı ile Uyuşmazlık Mahkemesine müracaat etmiştir. Karar gerekçesinin ilgili kısmı şu şekildedir:
"...2918 sayılı Karayolları Trafik Yasası’nın, 83. maddesinde, "Trafik kazalarına;
a) Adli yönden gereği yapılmak üzere mahalli genel zabıtaca,
b) Kazanın oluş nedenlerini, iz ve delillerini belirleyerek trafik kaza tespit tutanağı düzenlemek üzere de trafik zabıtasınca el konulur.
Trafik zabıtasının görevli olmadığı veya bulunmadığı karayollarında meydana gelen kazalarda trafik kaza tespit tutanağı mahalli genel zabıtaca düzenlenir ve bir örneği o yerin trafik zabıtasına gönderilir ” hükmü yer almıştır.
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin, "Trafik Kazalarına El Konulması" başlıklı 154. maddesinde; "Trafik kazalarına el konulmasında aşağıda gösterilen esas ve usuller uygulanır.
a) Trafik kazalarına; 1) Adli yönden gereği yapılmak üzere mahalli genel zabıtaca, 2) Kaza nedenlerini, iz ve delillerini belirleyecek "Kaza Tespit Tutanağı" düzenlemek üzere de trafik zabıtasınca (polis veya jandarma) el konulur." Aynı Yönetmeliğin, "Trafik Kazalarına İlişkin İşlemler" başlıklı 156. maddesinde de; "Trafik Kazaları ile ilgili olarak yapılacak işlemlerde aşağıdaki esas ve usuller uygulanır, a) Kaza tespit tutanağının düzenlenmesi; 1) örneğine uygun olarak; kaza yerinin durumu, iz ve deliller, kazaya karışan sürücüler, varsa ölü veya yaralılar, hasar veya zarar, gün ve saat ile gerekli görülen diğer hususlar belirtilmek üzere düzenlenir ve olay yerinin durumu bir krokide gösterilir. Tutanaklar; soruşturma evrakına eklenmek, dosyasında saklamak ve sayısına göre taraflara verilmek üzere yeter sayıda düzenlenir" kurallarına yer verilmiştir.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler uyarınca, maddi hasarlı kaza tespit tutanağı kazaya karışan taraflar arasında çıkabilecek hukuki uyuşmazlıkların çözümüne esas olacak ve trafik zabıtasınca düzenlenecek bir belge olup, idari işlem niteliği de bulunmayıp, adli yargı yerlerinde çözümlenecek uyuşmazlıkların görümü sırasında o mahkemelerce değerlendirilecek olduğundan, kaza tespit tutanağına yönelik davanın idari yargı yerinde görülmesi olanağı bulunmamaktadır..."
III. İLGİLİ HUKUK
5. 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Kanun’un 1. maddesinde, Uyuşmazlık Mahkemesi; "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile görevlendirilmiş, adli ve idari yargı mercileri arasındaki görev ve hüküm uyuşmazlıklarını kesin olarak çözmeye yetkili ve bu kanunla kurulup görev yapan bağımsız bir yüksek mahkeme" olarak tanımlanmıştır.
6. Aynı Kanun'un 19. maddesi şöyledir:
“Adli ve idari yargı mercilerinden birisinin kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararı üzerine kendisine gelen bir davayı incelemeye başlayan veya incelemekte olan bir yargı mercii davada görevsizlik kararı veren merciin görevli olduğu kanısına varırsa, gerekçeli bir karar ile görevli merciin belirtilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesine başvurur ve elindeki işin incelenmesini Uyuşmazlık Mahkemesinin karar vermesine değin erteler.”
7. Söz konusu Kanun'un "incelemede izlenecek sıra" başlıklı 27. maddesinde de, "Uyuşmazlık Mahkemesi, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceler; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddeder" düzenlemesine yer verilmiştir.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
8. Uyuşmazlık Mahkemesinin Muammer TOPAL'ın başkanlığında, Üyeler Birol SONER, Nilgün TAŞ, Doğan AĞIRMAN, Aydemir TUNÇ, Nurdane TOPUZ ve Ahmet ARSLAN’ın katılımlarıyla yapılan 31/01/2022 tarihli toplantısında; Raportör-Hâkim Engin SELİMOĞLU'nun başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan, ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ'nin ve Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın başvurunun reddine karar verilmesine dair sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
9. Dava, davacı şirkete ait aracın da içinde bulunduğu, trafik kazası sonucu görevliler tarafından düzenlenen kaza tespit tutanağının gerçeğe aykırı olduğu, hukuka uygun olmadığı iddiaları ve tutanağın iptali istemiyle açılmıştır.
10. Uyuşmazlık Mahkemesinin istikrar bulan kararlarında da işaret edildiği üzere; trafik kazası tespit tutanağı, kazaya karışan taraflar arasında çıkabilecek hukuki uyuşmazlıkların çözümüne esas olacak bir belge olup, idari işlem niteliği bulunmayan bu belgenin, adli yargı yerlerinde çözümlenecek uyuşmazlıkların görümü sırasında o mahkemelerce değerlendirilmesi gerektiğinden, kaza tespit tutanağına yönelik davanın idari yargı yerinde görülmesi olanağı bulunmamaktadır. Uyuşmazlık Mahkemesi, bu doğrultuda gerek anılan kararında ve gerekse 23/12/2019 tarihli, E.2019/873, K.2019/875 sayılı kararında Asliye Hukuk Mahkemelerince verilen ve idari yargı yerini işaret eden görevsizlik kararlarını kaldırılmasına hükmetmiştir.
11. Ancak yukarıda yer verilen düzenlemelere göre, 2247 sayılı Kanun'un 19. madde kapsamında Uyuşmazlık Mahkemesine başvurulabilmesi için, adli ve idari yargı mercilerinden birisinin diğer yargı kolunu işaret eden kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararının bulunması gerekmektedir.
12. Dosyaların incelenmesinde; Küçükçekmece 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin davacı vekilinin talebi konusunda "sulh ceza hâkimliklerinin tutanağın iptali ve kusur oranını yeniden belirleme talebini inceleme görevi bulunmadığı" görüşüyle başvurunun reddine karar verdiği anlaşılmıştır. Dolayısıyla adli yargı yerince verilmiş idari yargı yerini işaret eden görevsizlik kararı bulunmadığından, 2247 sayılı Kanun'un 19. maddesinde öngörülen adli ve idari yargı mercilerinden birisinin kesin veya kesinleşmiş görevsizlik kararı bulunması koşulu gerçekleşmemiştir.
13. Yukarıda belirtilen hususlar göz önünde bulundurularak, 2247 sayılı Kanun'un 19. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan İstanbul 3. İdare Mahkemesinin E.2021/1863 sayılı dosyada 15/12/2021 tarihli gönderme kararı ile yaptığı başvurunun, aynı Kanun'un 27. maddesi uyarınca reddine karar verilmesi gerekmiştir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
İstanbul 3. İdare Mahkemesinin E.2021/1863 sayılı dosyada 15/12/2021 tarihli gönderme kararına istinaden yaptığı BAŞVURUSUNUN REDDİNE,
31/01/2022 tarihinde, OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
|
Başkan Vekili Muammer TOPAL |
Üye Birol SONER |
Üye Nilgün TAŞ |
Üye Doğan AĞIRMAN |
|
|
Üye Aydemir TUNÇ |
Üye Nurdane TOPUZ |
Üye Ahmet ARSLAN |