|
T.C. UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/634 KARAR NO : 2022/122 KARAR TR : 28/02/2022 |
ÖZET: Vergi Usul Kanunu kapsamında "vergilendirme hatası" iddiasıyla yapılan düzeltme ve şikayet başvurularının reddi işleminin iptali istemiyle açılan davanın İDARİ YARGI YERİNDE görülmesi gerektiği hk.
|
K A R A R
Davacı : R...A
Vekili : Av. G.A
Davalı : Gelir İdaresi Başkanlığı
Vekili : Av. T.K
I. DAVA KONUSU OLAY
1. Davacı vekili, Ankara 7. Sulh Hukuk Mahkemesinin ortaklığın giderilmesi kararına istinaden Ankara 22. İcra Müdürlüğünün Satış Memurluğu sıfatıyla E.2015/227 sayılı dosyasında yapılan açık artırma sonucu satın alınan taşınmazın satış değeri üzerinden %18 oranında tahakkuk ettirilerek ödenen katma değer vergisinin %8 oranından fazla kısmının iadesi istemiyle idari yargı yerinde açılan davanın istinaf aşamasında süre aşımından reddi üzerine 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 116 vd. hükümleri uyarınca "vergilendirme hatası" iddiasıyla yapılan şikayet başvurusunun reddi işleminin iptali ve fazla ödenen verginin iadesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.
2. Davalı idare vekili, süresi içinde verdiği savunma dilekçesinde; "dava konusu işlemin İcra Müdürlüğü tarafından gerçekleştirildiği, KDV oranına ilişkin olarak öncelikle İcra Müdürlüğüne müracaat edilmesi gerektiği, icra dairesi aracılığıyla yapılan satışlarda tahsil edilen KDV ve damga vergisine ilişkin uyuşmazlıklarda görevli yargı yerinin adli yargı olduğu" görüşüyle davanın görev yönünden reddi gerektiğini savunmuştur.
II. UYUŞMAZLIĞA İLİŞKİN BAŞVURU SÜRECİ
A. İdari Yargıda
3. Ankara 1. Vergi Mahkemesinin 29/04/2019 tarihli ve E.2019/87, K.2019/585sayılı sayılı kararı ile, dava konusu işlemin iptaline, davacının açık artırmayla satın aldığı taşınmaza tahakkuk ettirilerek tahsil edilen %18'lik KDV tutarının %8'den fazla kısmı olan 57.100,00-TL'nin yasal faiziyle davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
4. Ankara Bölge İdare Mahkemesi 2. Vergi Dava Dairesinin 04/11/2020 tarihli ve E.2019/802, K.2020/784 sayılı kararı ile; istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesinin kaldırılmasına ve süre aşımı nedeniyle davanın reddine kesin olarak karar verilmiştir.
5. Davacı vekili, bundan sonra 213 sayılı Kanun'un 124. maddesi kapsamında Gelir İdaresi Başkanlığına şikayet başvurusunda bulunmuş ve idarenin 26/02/2021 tarihli ve E.24756 sayılı işlemi ile talebi reddedilmiştir.
6. Davacı vekili, bunun üzerine şikayet başvurusunun reddi işleminin iptali ve fazladan ödenen KDV'nin iadesi istemiyle idari yargı yerinde dava açmıştır.
7. Ankara 1. Vergi Mahkemesinin 28/05/2021 tarihli ve E.2021/414 sayılı görevlilik ara kararı ile, davalı idarenin görev itirazının reddine karar verilmiştir.
8. Davalı vekilinin süresi içinde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılması istemiyle başvuruda bulunulması üzerine dilekçe, dava dosyası ile birlikte Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmiştir.
B. Olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ilişkin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı Talebi
9. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, adli yargılamanın bir parçasını oluşturan uyuşmazlığın, satış memurluğunun tesis ettiği bir işlemden kaynaklandığı gözetildiğinde, bu işlemin kanuna uygun olup olmadığının adli yargı yerince çözümlenmesinin gerektiği görüşüyle, 2247 sayılı Kanun'un 10. maddesi uyarınca olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına karar vererek dosyayı Uyuşmazlık Mahkemesine göndermiştir.
10. Benzer dosyalardaki aksi yönde görüşü bilindiğinden, ayrıca Danıştay Başsavcısının görüşü alınmamıştır.
III. İLGİLİ HUKUK
11. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun "Vergi hatası" başlıklı 116. maddesinde, "vergi hatası, vergiye mütaallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması" olarak tanımlanmıştır.
12. Aynı Kanun'un 120. maddesinin birinci fıkrasında, "vergi hatalarının düzeltilmesine ilgili vergi dairesi müdürünün karar vereceği" ; 122. maddesinin birinci fıkrasında, "mükelleflerin vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazı ile isteyebilecekleri" ; 124. maddesinin birinci fıkrasında, "Vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yolu ile Maliye Bakanlığına (Gelir İdaresi Başkanlığına) müracaat edebileceği" ; 125. maddesinde, "Vergi Mahkemesi, Bölge İdare Mahkemesi ve Danıştaydan geçmiş olan muamelelerde vergi hataları bulunduğu takdirde, bu hataların yargı kararları kesinleşmiş olsa bile, evvelki maddelerde yazılı usul dairesinde düzeltilebileceği; şu kadar ki, düzeltmenin yapılabilmesi için hatalar hakkında anılan yargı mercileri tarafından bir karar verilmemiş olmasının şart olduğu" hükümleri yer almaktadır.
13. 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun'un "Vergi Mahkemelerinin Görevleri" başlıklı 6. maddesinde, Vergi Mahkemelerinin genel bütçeye, il özel idareleri, belediye ve köylere ait vergi, resim ve harçlar ile benzeri mali yükümler ve bunların zam ve cezaları ile tarifelere ilişkin davalarla, bu konularla ilgili olarak 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'un uygulanmasına ilişkin davaları ve diğer kanunlarla verilen işleri çözümleyeceği hükmüne yer verilmiştir.
IV. İNCELEME VE GEREKÇE
A. İlk İnceleme
14. Uyuşmazlık Mahkemesinin Muammer TOPAL'ın başkanlığında, Üyeler Birol SONER, Nilgün TAŞ, Doğan AĞIRMAN, Aydemir TUNÇ, Nurdane TOPUZ ve Ahmet ARSLAN'ın katılımlarıyla yapılan28/02/2022 tarihli toplantısında; 2247 sayılı Kanun'un 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı vekilinin, anılan Kanun'un 10/2. maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısınca, 10. maddede öngörülen biçimde olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliğiyle karar verildi.
B. Esasın İncelenmesi
15. Raportör-Hâkim Murat UÇUR’un, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Halil İbrahim ÇİFTÇİ'nin davada adli yargının, Danıştay Savcısı Yakup BAL’ın ise idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
16. Dava, davacı tarafından Ankara 22. İcra Müdürlüğünün Sulh Hukuk Mahkemesi Satış Memurluğu sıfatıyla 2015/227 sayılı dosyasında yapılan açık artırma usulu ihale sonucu satılan taşınmaza ilişkin olarak %8 yerine %18 alındığı ileri sürülen KDV'nin fazlaya ilişkin kısmının iadesine karar verilmesi istemiyle açılan davanın istinaf aşamasında süre aşımı nedeniyle reddi sonrasında, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 124.maddesi kapsamında Gelir İdaresi Başkanlığına yapılan şikayet başvurusunun reddi işleminin iptali ile fazla tahsil edilen verginin iadesi istemiyle açılmıştır.
17. Somut olayda, ihale yoluyla satışı yapılan taşınmaza ilişkin olarak tahakkuk ettirilen %18 oranlı KDV'nin vergi dairesince tahsil edildiği noktasında tartışma bulunmamaktadır. Bu durumda, satış memurluğunun vergi sorumlusu sıfatı sona ermiş, verginin iadesinin muhatabı vergi dairesi olmuştur. Bu kapsamda açılan davada da, 3065 sayılı Kanun hükümleri gereğince katma değer vergisine ilişkin uyuşmazlığını görüm ve çözümü görevi, 2576 sayılı Kanun uyarınca idari yargı içerisinde yer alan vergi mahkemelerine ait bulunmaktadır.
18. Bununla birlikte, somut olayda şikayet başvurusu ve şikayet başvurusunun reddi işleminin Vergi Usul Kanunu hükümlerine tabi olması ve uyuşmazlığın çözümünün de bu kapsamda yapılması gerektiği açık olup, söz konusu katma değer vergisinin %8 orandan fazlasının iadesi istemine ilişkin davada vergi mahkemesinin görevli olduğu anlaşılmıştır.
19. Belirtilen nedenlerle, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının başvurusunun reddi gerekmiştir.
V. HÜKÜM
Açıklanan gerekçelerle;
A. Davanın çözümünde İDARİ YARGI YERİNİN GÖREVLİ OLDUĞUNA,
B. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının BAŞVURUSUNUN REDDİNE,
28/02/2022 tarihinde, OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.
Başkan Üye Üye Üye
Muammer Birol Nilgün Doğan
TOPAL SONER TAŞ AĞIRMAN
Üye Üye Üye
Aydemir Nurdane Ahmet
TUNÇ TOPUZ ARSLAN