OLAY : Çanakkale Dz.Hst. Baştabipliği emrinde görevli Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olan Dz.Tbp.Bnb. sanık R. D. hakkında "dikkatsizlik ve tedbirsizlikle yaralamak" suçundan hazırlık soruşturmasını yürüten Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 14/2/1996 gün ve 1995/2695 - 1996/95 sayılı kovuşturmaya yer olmadığı yolundaki kararına yapılan itirazı inceleyen Burhaniye Ağır Ceza Mahkemesi Başkanlığı'nca 13/3/1996 gün ve 51 Müt. sayıyla "kamu davası açılmak üzere takipsizlik kararının kaldırılmasına" karar verilmesi üzerine; özel muayenehanesinde müdahil B. A.'ın doğum öncesi kontrollerini ve ultrasonografik tetkiklerini yapan, bebeğin sağlıklı olduğunu belirleyen sanığın, 25/10/1995 günü, "meningomyeloselli" olduğu doktor raporu ile anlaşılan sakat bebeğin doğumuna, mesleki bilgisizlik ve acemilik neticesi sebebiyet verdiği ileri sürülerek eylemine uyan Türk Ceza Yasası'nın 459/2-son. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Çanakkale Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 28/3/1996 gün ve 314-163 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

ÇANAKKALE ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 21/4/1998 gün ve 1996/194- 1998/198 sayıyla; hernekadar sanık hakkında "dikkatsizlik ve tedbirsizlikle yaralamak" suçundan cezalandırılması istemiyle kamu davası açılmış ise de; sanığa yüklenen eylemin "görevi ihmal" suçunu oluşturacağı, sanığın asker kişi ve suç yerinin askeri mahal olan Çanakkale Deniz Hastanesi olması ve yüklenen eylemin sübutu halinde sanığın, 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın 144. maddesi göndermesi ile Türk Ceza Yasası'nın 230. maddesi uyarınca cezalandırılması gerekeceği, bu nedenle davanın çözümünün askeri yargıya ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşmiştir.

DONANMA KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 7/7/1998 gün ve 591-306 sayıyla; sanığa yüklenen eylemin, askeri mahal olmayan ve sanığın askeri hizmet ve görevi dışında serbest hekim olarak çalıştığı özel muayenehanesinde, sivil kişi aleyhine işlendiğinin ileri sürülmesine, askeri suç olmamasına göre davanın çözümünün adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, karar temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

Böylece, adli ve askeri yargı yerleri arasında 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş ve İşleyişi Hakkında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuş, dosya Donanma Komutanlığı Askeri Savcılığı'nın 24/11/1998 gün ve 124 sayılı yazısı ile Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığına gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Mustafa Bumin'in Başkanlığında, Üyeler: Zeki Aslan, Nedim Baran, Seydi Yetkin, Fahrettin Demirağ, A. Necmi Özler ve Vahap Pekbaş'ın katılımlarıyla yapılan 25/12/1998 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma Büyükeren'in davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; İlgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa Ekinci ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Atilla Poyraz'ın davanın çözümünün adli yargının görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Yasasının "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler kanunlarda aksi yazılı olmadıkça, asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Yasası'nda yazılı olan, başka bir anlatımla Askeri Ceza Yasası dışında hiç bir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Yasası'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Yasası'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

Olay bölümünde ve askeri mahkemenin görevsizlik kararında belirlendiği üzere, sivil kişi müdahil B. A.'ın doğum öncesi kontrolleri ile ultrasonografik tetkiklerinin, sanığın özel muayenehanesinde yaptırıldığı anlaşılmaktadır.

1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın 144. maddesinde; "Kendisine tevdi edilen askeri bir işin ifasında bu kanunda yazılı hallerden başka Türk Ceza Yasası mucibince cezayı mucip ihmal ve tekasül gösteren ve vazifesini suistimal eden o kanun mucibince cezalandırılır" hükmü yer almaktadır. Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında; asker kişi sanığa yüklenen eylemin, özel muayenehanesinde serbest hekimlik görevini icra ederken işlediği ileri sürülmektedir. Bu durumda yapılan işin askerlik hizmet ve görevleriyle ilgili olduğunun kabul edilmesi mümkün değildir.

Açıklanan nedenlerle, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Çanakkale Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir.

SONUÇ : Anlaşmazlığın niteliğine göre, davanın Adli Yargı yerinde görülmesi gerektiğine, bu nedenle Çanakkale Asliye Ceza Mahkemesi'nin 21/4/1998 gün ve 96/194- 98/198 sayılı görevsizlik kararının kaldırılmasına 25/12/1998 gününde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.