Hukuk Bölümü         2004/13 E.  ,  2004/34 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacı           : A.Elk.Tic.A.Ş.

Vekili              : Av. S.A.

Davalı            : İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili              : Av. M.O.

             O  L  A  Y       :Adıgeçen Şirket tarafından ruhsatsız kazı yapılarak cadde üzerinde tranşe açıldığının ve kazının hasar bedelinin 17.778.000.-TL. olduğunun tespit edildiği nedeniyle, Belediye encümeninin 10.3.1998 gün ve 661 sayılı kararıyla, 3194 sayılı Yasa’nın 42. maddesi uyarınca 170.000.000.-TL. para cezası verilmiştir.

            Davacı Şirket vekili, sözkonusu para cezasına ilişkin encümen kararına karşı, 27.4.1998 gününde adli yargı yerinde itirazda bulunmuştur.

            Üsküdar 1. Sulh Ceza Mahkemesi; 27.4.1998 gün ve E:1998/324, K:1998/223 sayı ile, itirazı inceleme yetkisinin, para cezasını tahakkuk ettiren kurumun bağlı bulunduğu sulh ceza mahkemesine ait olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı vermiş ve dosyayı yetkili Fatih Sulh Ceza Mahkemesi’ne göndermiştir.

            Fatih 1. Sulh Ceza Mahkemesi; 29.9.1998 gün ve E:1998/124 Müt. sayı ile, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı binasının bulunduğu mıntıka bakımından Mahkemenin yetkisizliğine ve dosyanın yetkili İstanbul Nöbetçi Sulh Ceza Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

            İSTANBUL 3. SULH CEZA MAHKEMESİ; 16.11.1999 gün ve E:1999/103, K:1999/ 104 sayı ile, ceza kararnamesi ve dayanağı belgelerin incelenmesinden itirazın süresinde yapılmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle, itirazın reddine ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığının 10.3.1998 tarih ve 661 sayılı encümen kararının onanmasına kesin olarak karar vermiştir.

            Davacı Şirket vekili, (30.11.1998 günlü dilekçe ret kararı üzerine) hasar bedeli ile para cezasına ilişkin 10.3.1998 tarih ve 661 sayılı encümen kararının iptali istemiyle, 10.3.1999 gününde idari yargı yerinde dava açmıştır.

            İSTANBUL 4. İDARE MAHKEMESİ; 18.3.1999 gün ve E:1999/383, K:1999/372 sayı ile, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesine göre verilen para cezalarına karşı aynı maddenin beşinci fıkrası uyarınca sulh ceza mahkemesinde itiraz edilebileceği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine DANIŞTAY ALTINCI DAİRESİ’nin 10.11.2000 gün ve E:1999/4954, K:2000/5612 sayılı kararıyla onanmak suretiyle kesinleşmiştir.

            Davacı vekilinin, mahkemeler arasında görev ve yetki uyuşmazlığı bulunduğunu ileri sürerek giderilmesi için Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanlığına hitaben verdiği dilekçe üzerine İstanbul 4. İdare Mahkemesi; 1.3.2001 gün ve E: 1999/383, K :1999/372 sayı ile, 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen koşulları taşımadığından bahisle davacı vekilinin Uyuşmazlık Mahkemesi’ne başvurulması yolundaki isteminin reddine karar vermiş; bu karar; davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine Danıştay Altıncı Dairesi’nce, 9.1.2003 gün ve E:2001/5575, K:2003/128 sayı ile, var olduğu ileri sürülen görev uyuşmazlığının giderilmesi istemiyle Uyuşmazlık Mahkemesine muhatap dilekçe ile yapılan başvurunun 2247 sayılı Yasa’nın 15. maddesi uyarınca Uyuşmazlık Mahkemesine iletilmesi gerekirken Mahkemenin görev alanında olmayan bu konunun irdelenmesi sonucu davacı isteminin reddi yolunda verilen kararda isabet görülmediği gerekçesiyle bozulmuştur.

            Anılan bozma kararına uyan İstanbul 4. İdare Mahkemesi, 29.9.2003 gün ve E:2003/585 sayılı ara kararı ile, görev uyuşmazlığının giderilmesi istemini içeren dilekçe ile birlikte idari yargı dosyasını Uyuşmazlık Mahkemesi’ne göndermiştir.

            Başkanlık yazısı ile davacı Şirketten istenilen adli yargı karar suretleri, dosyaya konularak incelemeye alınmıştır.

İNCELEME VE GEREKÇE  : Uyuşmazlık     Mahkemesi   Hukuk   Bölümü’nün,  Tülay TUĞCU’nun  Başkanlığında,   Üyeler:  Dr.   Atalay   ÖZDEMİR,   M.  Lütfü   ÜÇKARDEŞLER,

Serap AKSOYLU, Z. Nurhan YÜCEL, Turgut ARIBAL  ve  Abdullah ARSLAN’ın  katılımlarıyla yapılan 1/7/2004 günlü toplantısında, Raportör- Hakim İsa YEĞENOĞLU’ nun 2247 sayılı Yasada öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerektiği yolundaki raporu ve   dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Danıştay Savcısı Nevzat ÖZGÜR’ün  başvurunun reddi gerektiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’un  14. maddesine göre, olumsuz görev uyuşmazlığının bulunduğunun ileri sürülebilmesi için: adli, idari veya askeri yargı mercilerinden en az ikisinin tarafları, konusu ve sebebi aynı olan davada kendilerini görevsiz görmeleri ve bu yolda verdikleri kararın kesin veya kesinleşmiş olması gerekmekte; bu uyuşmazlığın giderilmesi istemi ise, hukuk uyuşmazlıklarında ancak davanın taraflarınca ileri sürülebilmektedir. Aynı Yasa’nın 27. maddesinde ise, Uyuşmazlık Mahkemesi’nin, uyuşmazlık çıkarmaya veya görev uyuşmazlıklarına ilişkin istemleri önce şekil ve süre açısından inceleyeceği; yöntemine uymayan veya süresi içinde ileri sürülmemiş istemleri reddedeceği kuralına yer verilmektedir.

Olayda, imar para cezasına ilişkin 10.3.1998 tarih ve 661 sayılı Encümen kararına karşı yapılan itirazda, İdare Mahkemesince görevsizlik kararı verilmiş olmasına karşılık, İstanbul 3. Sulh Ceza Mahkemesi’nce süreaşımı nedeniyle itiraz reddedilerek encümen kararının kesin olarak onanmasına karar verilmiş olup, ortada olumsuz görev uyuşmazlığı doğmasına neden olacak şekilde adli yargı yerince göreve ilişkin olarak verilmiş bir karar bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, 2247 sayılı Yasa’da öngörülen koşulları taşımayan başvurunun reddi gerekmektedir.

 SONUÇ    : 2247 sayılı Yasa’nın 14. maddesinde öngörülen koşulları taşımayan BAŞVURUNUN, aynı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca REDDİNE, 1.7.2004 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi