2-S.G. ve çocukları

Vekili              : Av. E.S.

Davalı            : Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili              : Av. T.Ö. 

            O  L  A  Y       : Gaziantep İl Merkezinde, belediye memuru Sü.G.’in sevk ve idaresinde seyreden resmi minübüsün olay mahallindeki kavşağa girdiği sırada çarptığı motorlu bisikletin sürücüsü M.G. ölmüştür.

            Davacılar vekilince, destekten yoksun kalan ve büyük acı ve elem duyan ölenin eşi ve çocukları için toplam 14.000.000.000.-TL. maddi ve manevi ve ölenin babası ve kardeşleri için ise toplam 2.500.000.000.-TL. manevi tazminatın, olay tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline hükmedilmesi istemiyle, Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile belediye memuru Sü.G. aleyhine, 23.1.2000 gününde adli yargı yerinde dava açılmıştır.

            GAZİANTEP 4. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 31.5.2001 gün ve E:2000/36, K:2001/403 sayı ile, davalılardan Sü.G.’in belediyede 657 sayılı Yasa’ya tabi şoför olarak çalıştığının ve olayın hizmet kusurundan dolayı meydana geldiğinin anlaşıldığı; bu nedenle davanın idare mahkemesinde görülmesinin gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir.

            Davacılar vekili, aynı istekle, bu kez Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı aleyhine, 15.8.2001 gününde idari yargı yerinde dava açmıştır.

            GAZİANTEP İDARE MAHKEMESİ; 25.10.2002 gün ve E:2002/1499 sayı ile, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 106. maddesinde sayılan kamu kurum ve kuruluşlarının sahip oldukları motorlu araçların sebep olduğu zarardan dolayı idare hukuku kurallarına değil, bu Yasa’da düzenlenen “işleten ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu” çerçevesinde Borçlar Kanunu’nun haksız fillere ilişkin hükümlerine tabi kalındığı; bu suretle, 2918 sayılı Yasa'da, motorlu aracın sahibinin özel ya da kamu tüzel kişisi olması bakımından bir farklılık gözetilmeyerek işaret edilen kamu kurum ve kuruluşlarının da özel hukuk tüzel kişileri gibi aynı esaslara göre sorumlu olduklarının kabul edildiği; bu durumda, kamu idaresine ait motorlu aracın neden olduğu zararların tazmini istemiyle açılan davanın, işletenin hukuki sorumluluğu çerçevesinde özel hukuk hükümlerine göre adli yargı yerinde çözümlenmesinin gerektiği kanaatine varıldığı; ancak adli yargı yerince daha önce görevsizlik kararı verildiği ve kesinleştiğinden bahisle, görevli yargı yerinin belirlenmesi için 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre Uyuşmazlık Mahkemesi’ne başvurulmasına, bu konuda karar verilinceye değin yargılanmanın ertelenmesine karar vermiştir.

            İNCELEME VE GEREKÇE  : Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ali HÜNER’in  Başkanlığında, Üyeler: Yılmaz Derme, Dr. Mustafa KILIÇOĞLU, Bekir AKSOYLU, Ayla ALKIVILCIM, Dr.Serdar ÖZGÜLDÜR ve Hıfzı ÇUBUKLU’nun katılımlarıyla yapılan 10/3/2003 günlü toplantısında, Raportör- Hakim İsa YEĞENOĞLU’ nun  davanın çözümünde adli  yargının  görevli  olduğu   yolundaki   raporu   ile   dosyadaki    belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı  Mustafa EKİNCİ ile Danıştay Savcısı Tülin ÖZGENÇ ‘in davada adli yargının görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

            USULE İLİŞKİN İNCELEME  :

            Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, olayda davalı Gaziantep Büyükşehir  Belediye Başkanlığı yönünden tarafların aynı olması koşulunun gerçekleştiği gözönüne alınarak, İdare Mahkemesince anılan Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen usul ve yönteme uygun biçimde başvuruda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmemiş olup, esas inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verildi.

            ESASA İLİŞKİN İNCELEME  :

Dava ,karayolu üzerinde seyreden belediye aracının motorlu bisiklete çarpması suretiyle meydana gelen trafik kazası sonucunda, motorlu bisiklet sürücüsünün ölümü nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararların idarece tazmini isteminden ibarettir.

            2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun, trafik kazalarına ilişkin yedinci kısmını izleyen hukuki sorumluluk ve sigorta hakkındaki sekizinci kısmının, “İşleten ve Araç İşleticisinin Bağlı Olduğu Teşebbüs Sahibinin Hukuki Sorumluluğu başlıklı ikinci bölümünde aynı başlıkla yer alan 85. maddesi, değişik birinci fıkrasında “ Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” ve değişik beşinci fıkrasında “işleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerini taşımakta; bu bölümün sonunda yer alan, 90. maddesinde. “Maddi tazminatın biçimi ve kapsamı ile manevi

tazminat konularında Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.” denilmekte; aynı kısmın “Özel Durumlar” başlıklı üçüncü bölümünde Devlete ve kamu kuruluşlarına ait araçların durumunu düzenleyen değişik 106. maddesi ise, “Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine ve belediyelere, kamu iktisadi teşebbüslerine ve kamu kuruluşlarına ait motorlu araçların sebep oldukları zararlardan dolayı, bu Kanunun işletenin hukuki sorumluluğuna ilişkin hükümleri uygulanır.” hükmüne yer verilmektedir.

            Anılan hükümlerin incelenmesinden, 106. maddede sayılan kamu kurum ve kuruluşlarının, sahip oldukları motorlu araçların sebep olduğu zararlardan dolayı idare hukuku kurallarına değil, bu Yasada düzenlenen “ işleten ve araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin hukuki sorumluluğu” çerçevesinde Borçlar Kanunu’nun haksız fiillere ilişkin hükümlerine tabi kılındığı; bu suretle 2918 sayılı Yasa’da, motorlu aracın işletilmesinden doğan zararların tazmini konusunda, motorlu aracın sahibinin özel ya da kamu tüzel kişisi olması bakımından bir farklılık gözetilmeyerek işaret edilen kamu kurum ve kuruluşlarının da özel hukuk tüzel kişileri gibi aynı esaslara göre sorumlu olduklarının kabul edildiği anlaşılmaktadır. 

            2918 sayılı Yasa’nın anılan açık hükümleri karşısında, kamu idaresine ait motorlu aracın, trafik kural ve gereklerine tabi olarak karayolunda seyir halinde iken neden olduğu zararların tazmini istemiyle açılan davanın, işletenin hukuki sorumluluğu çerçevesinde özel hukuk hükümlerine göre adli yargı yerinde çözümlenmesinin gerektiği kuşkusuzdur.

            Belirtilen nedenlerle, Gaziantep İdare Mahkemesi’nce yapılan başvurunun kabulü ile, Gaziantep 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce davalılardan Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı yönünden verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

            SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Gaziantep İdare Mahkemesi’nin başvurusunun KABULÜ İLE, Gaziantep 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin davalılardan Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanlığı yönünden verilen  31.5.2001 gün ve E:2000/36, K:2001/403 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 10.3.2003 gününde KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ İLE karar verildi.