Davacı: K .H.

Sanık: İ. A.

O L A Y: Gölcük/Kocaeli TCG Yavuz Komutanlığı emrinde görevli sanık Dz. Astsb. Çvş. İsmail Atak'ın, 30.3.2004 günü, kamara içinde bulunan dolabın üzerinde, aynı Komutanlık emrinde görevli Dz. Astsb. Çvş. Ahmet Berkan Ceyhan'a ait cüzdanı bulduktan sonra içinden Oyakbank'a ait kredi kartını alarak 30.3.2004 - 8.4.2004 tarihleri arasında bu kredi kartını kullanarak müteaddit kereler değişik işyerlerinden alışveriş yaptığı, hesap ekstresinin 14.4.2004 günü Ahmet Berkan Ceyhan'ın eline ulaşması ile olayın ortaya çıktığı, böylece, sanığın arkadaşının eşyasını çalmak ve dolandırıcılık suçlarını işlediği ileri sürülerek eylemine uyan Askeri Ceza Kanunu'nun 132. ve 765 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 504/3.,80. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemiyle Donanma Komutanlığı Askeri Savcılığı'nın 12.5.2004 gün ve E: 2004/958, K: 2004/331 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır.

Donanma Komutanlığı Askeri Mahkemesi, sanığın yüklenen eylemler nedeniyle cezalandırılmasına karar vermiş, kararın temyiz edilmesi üzerine, Askeri Yargıtay 4. Dairesi'nce, arkadaşının eşyasını çalmak suçu ile ilgili mahkumiyet hükmünün onanmasına, dolandırıcılık suçundan ise, hükmün suç vasfı ve uygulama yönlerinden kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle bozulmasına karar verilmesi üzerine, Mahkemece direnme kararı verilmiş, Askeri Yargıtay Daireler Kurulu'nca, Mahkemenin dolandırıcılık eyleminin 765 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 504/3. maddesi kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine yönelik direnme gerekçelerinin kabulüne, hükmün eksik soruşturma nedeniyle bozulmasına karar verilmiştir.

DONANMA KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 2.2.2006 gün ve E:2006/188, K:2006/12 sayıyla; sanığın yargılama sırasında Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiğinin kesildiği, yüklenen suçun askeri suç olmaması, askeri suça bağlı bulunmaması ve askeri mahkemede yargılanmayı gerektiren ilginin kesildiği nedenleriyle, yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın sanık tarafından temyiz edilmesi üzerine, Askeri Yargıtay 4. Dairesi'nce yasaya uygun bulunan hükmün onanmasına karar verilmiş, böylece kesinleşen dava dosyası, Karadeniz Ereğli 2. Asliye Ceza Mahkemesine gönderilmiştir.

KARADENİZ EREĞLİ 2. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 18.1.2008 gün ve E:2006/418, K:2008/30 sayıyla; olumsuz görev uyuşmazlığının sanığa yüklenen "dolandırıcılık" suçu nedeniyle oluştuğunun ve bu suç nedeniyle verilen görevsizlik kararının doğru olduğunun şüphesiz olduğu ancak bu eylemin sanığa yüklenen arkadaşının eşyasını çalmak suçu ile bağlantılı olduğu bu nedenle yargılama görevinin askeri yargı yerine ait bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, temyiz edilmeyen karar kesinleşerek, dava dosyası, Karadeniz Ereğli Cumhuriyet Başsavcılığı'nca, Mahkememize gönderilmiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE:

Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ahmet AKYALÇIN'ın Başkanlığında, Üyeler; Rıdvan ALTUN, Sezai AKBULUT, Ramazan ÖZKEPİR, Hasan DENGİZ, İrfan YILMAZLAR, Ersun ÇETİN'in, katılımlarıyla yapılan 07.04.2008 günlü toplantısında;

I-İLK İNCELEME: Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun'da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmediği, askeri ve adli yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğduğu anlaşıldığından, esasın incelenmesine oybirliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ :Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN'in, davanın çözü-münde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ'nin adli yargı, Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Birol DİNLER'in davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar,

c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalaa edilmektedir.

Aynı Yasa'nın 13.10.1996 gün ve 22786 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4191 sayılı Yasa'yla değişik 17. maddesinde; "askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak suçun askeri bir suç olmaması askeri bir suça bağlı bulunmaması ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması halinde askeri mahkemenin görevi sona erer" denilmekte iken, maddenin "... ve sanık hakkında kamu davası açılmamış olması ..." tümcesi Anayasa Mahkemesi'nin 11.3.2000 gün ve 23990 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1.7.1998 gün ve E:1996/74, K:1998/45 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.

Buna göre, askeri mahkemelerde yargılanmayı gerektiren ilginin kesilmesi, daha önce işlenen suçlara ait davalara bu mahkemelerin bakma görevini değiştirmez. Ancak yüklenen suçun askeri bir suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması halinde, askeri mahkemenin görevinin sona ereceği açıktır. İptal kararı nedeniyle, sanık hakkında kamu davasının açılmış olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.

Somut olayda, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanığa yüklenen "arkadaşının eşyasını çalmak" suçu ile "dolandırıcılık" suçu arasında bağlantı olduğu bu nedenle askeri yargı yerinin görevli olduğu gerekçesine yer verilmiş ise de, sanığa yüklenen "arkadaşının eşyasını çalmak" suçu nedeniyle açılan kamu davasında sanığın cezalandırılmasına karar verildiği, kararın Askeri Yargıtay tarafından onanmak sureti ile kesinleştiği, böylece suçlar arasındaki bağlantının kesildiği kuşkusuzdur.

Sanığın yargılama aşamasında Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiğinin kesildiği dosya içindeki bilgi ve belgelerden anlaşılmaktadır.

Açıklanan nedenlerle, yüklenen suçun askeri suç olmaması, askeri bir suça bağlı bulunmaması ve askeri mahkemede yargılanmayı gerektiren ilginin de kesilmiş olması nedeniyle, 353 sayılı Yasa'nın 4191 sayılı Yasa ile değişik 17. maddesi hükmü uyarınca, davanın adli yargı yerinde görülmesi ve Karadeniz Ereğli 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmiştir.

SONUÇ : Davanın çözümünde ADLİ YARGI yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Karadeniz Ereğli 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 18.01.2008 gün ve E:2006/418, K:2008/30 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 07.04.2008 gününde OYBİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.