Ceza Bölümü         2003/29 E.  ,  2003/26 K.
"İçtihat Metni"Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca hazırlanmıştır. İzinsiz olarak kopyalanması ve dağıtılması hukuki sorumluluk gerektirir.

Davacı           : K.H.

Sanık             : H.Ö. 

            OLAY             : Noter yeminli başkatibi olarak görev yapan sivil kişi sanık H.Ö.'ın 15.10.1998 günü, Van Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi öğrencisi olan V.T.'in olay tarihinde okuldan mezun olmadığı halde mezun olan bir arkadaşının mezuniyet belgesini temin ederek bilgiler kısmını kapatıp fotokopi çektirdikten sonra boş kısımlarını kendi kimlik bilgileri ile doldurup imzalayarak sahte olarak tanzim ettiği mezuniyet belge fotokopisine aslı olmadığı halde, "aslının aynıdır" kaşesini vurarak iğfal kabiliyetini haiz bir belge haline getirdiği, böylece, görevi kötüye kullanmak suçunu işlediği ileri sürülerek, eylemine uyan Türk Ceza Kanunu'nun 240. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle Osmaniye Cumhuriyet Başsavcılığı'nın 30.12.1998 gün ve E:1998/1693, K:1998/901 sayılı iddianamesiyle kamu davası açılmıştır. (Diğer sanık hakkında da aynı iddianame ile Türk Ceza Kanunu'nun 356. maddesi uyarınca cezalandırılması istemiyle kamu davası açılmıştır.) 

            OSMANİYE 2. ASLİYE CEZA MAHKEMESİ: 1.7.1999 gün ve E:1999/17, K:1999/324 sayıyla; sanıklara yüklenen eylemin Askeri Ceza Kanunu'nun 81. maddesinde düzenlenen suçu oluşturduğu, gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın sanık vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 6. Ceza Dairesi'nce hüküm onanarak kesinleşmiş, dava dosyası, 6. Kolordu Komutanlığı Askeri  Mahkemesi’ne gönderilmiştir. 

            6. Kolordu Komutanlığı Askeri Mahkemesi, sanıklardan V.T.'in Askeri Ceza Kanunu'nun 81. maddesi uyarınca cezalandırılmasına, sanık H.Ö.'ın beraatine karar vermiş, askeri savcılığın ve sanık V.T.'in kararı temyiz etmeleri üzerine, Askeri Yargıtay 3. Dairesi, sanık V.T. hakkında verilen hükmün onanmasına, sanık H.Ö.'ın eyleminin görevi ihmal suçunu oluşturabileceği ve sanığı yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesi ile bu sanık hakkındaki kararın bozulmasına karar vermiştir. 

            6. KOLORDU KOMUTANLIĞI ASKERİ MAHKEMESİ: 17.12.2002 gün ve E:2002/2952, K:2002/1141 sayıyla; bozma ilamında belirtilen hususları tekrar ederek, yargılama görevinin adli yargı yerine ait olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş, kararın temyiz edilmeyerek kesinleşmesi üzerine, dava dosyası, 6. Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı'nca, Mahkememize gönderilmiştir.

 İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Ceza Bölümünün, Ali HÜNER'in Başkanlığında, Üyeler; Cengiz ERDOĞAN, Refik DİZDAROĞLU, Keskin KAYLAN, Necmettin ÖZKAN, Recep SÖZEN, Ahmet ALKIŞ'ın  katılımlarıyla yapılan 23.6.2003 günlü toplantısında, Raportör-Hakim G. Fatma BÜYÜKEREN’ in, davanın çözümünde adli yargı yerinin görevli olduğu yolundaki raporu ve dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Ahmet BEŞİNCİ ile Askeri Yargıtay Başsavcı Yardımcısı Haluk ZEYBEL'in, davanın çözümünün adli yargı yerinin görev alanına girdiğine  ilişkin yazılı ve sözlü açıklamaları dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

            Yapılan incelemede, usule ilişkin işlemlerde 2247 sayılı Uyuşmazlık Mahkemesinin Kuruluş Ve İşleyişi Hakkında Kanun’da belirtilen süre ve biçim yönünden bir eksiklik görülmemiştir. Adli ve askeri yargı yerleri arasında Yasa'nın 14. maddesinde öngörüldüğü biçimde olumsuz görev uyuşmazlığı doğmuştur. Esasa ilişkin inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.

 ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

            353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu Ve Yargılama Usulü Kanunu'nun "Askeri Mahkemelerin Görevleri" başlığı altında düzenlenen İkinci Bölümünde yer alan "Genel Görev" başlıklı 9. maddesinde; "Askeri Mahkemeler Kanunlarda aksi yazılı olmadıkça asker kişilerin askeri olan suçları ile bunların asker kişiler aleyhine veya askeri mahallerde yahut askerlik hizmet ve görevleri ile ilgili olarak işledikleri suçlara ait davalara bakmakla görevlidirler" denilmektedir.

"Askeri suç" ise, öğretide ve uygulamada;

            a) Unsurları ve cezalarının tamamı Askeri Ceza Kanunu'nda yazılı olan, başka bir anlatımla, Askeri Ceza Kanunu dışında hiçbir ceza yasası ile cezalandırılmayan suçlar,

            b) Unsurları kısmen Askeri Ceza Kanunu'nda, kısmen diğer ceza yasalarında gösterilen suçlar, 

            c) Türk Ceza Kanunu'na atıf suretiyle askeri suç haline dönüştürülen suçlar, olmak üzere üç grupta mütalâa edilmektedir. 

            Olumsuz görev uyuşmazlığına konu kamu davasında, görevsizlik kararı veren adli yargı yerince, sanığın eylemi diğer sanığın eylemi ile birlikte değerlendirilerek her iki sanık hakkında da Askeri Ceza Kanunu'nun 81. maddesinin uygulanması yönünde karar verilmiş ise de; sanık V.T. hakkında açılan kamu davasının yargılaması sonucunda hükmün verilip kesinleştiği, böylece varlığı düşünülen bağlılığın kesildiği açık ise de, iddianame içeriğinde anlatılıp, mahkeme kararları ile de kabul edilen oluşa göre, sanığa yüklenen eylem "görevi kötüye kullanmak" suçundan ibarettir. 

353 sayılı Yasa'nın asker olmayan kişilerin askeri mahkemelerde yargılanma koşullarını belirleyen 11. maddesi ve benzer düzenlemenin yer aldığı 1632 sayılı Askeri Ceza Yasası'nın Ek-6. maddesinde yazılı koşulların da bulunmaması nedeni ile davanın adli yargı yerinde çözümlenmesi, bu nedenle Osmaniye 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

            SONUÇ         : Davanın çözümünde aDLİ yargı yerinin görevli olduğuna, bu nedenle Osmaniye 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 1.7.1999 günlü ve E:1999/17, K:1999/324 sayılı görevsizlik KARARININ kaldırılmasına, 23.6.2003 günü KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ ile karar verildi.